Ne Olacak Bu Fener'in Hali ?

Eskiden dost sohbetlerinde, 3-5 kişi bir araya gelip çaylar koyulduğunda en favori muhabbet başlatma cümlelerinden biri ne olacak bu memleketin hali, diğeri de ne olacak bu fenerin hali idi. Yıllar geçti ne olacak bu memleketin hali konuşulmaz oldu ancak fenerin hali hala gündemde.

Evet sahiden ne olacak bu fenerin hali ? Küme düşecek mi ? Herkes atılım beklerken bir anda nasıl bu kadar kötü oldu ? Kendimce bazı analizler yapmaya çalıştım.

Öncelikle futbolun sadece 90 dakikalık bir oyun olmadığını anlamamız gerekiyor. Futbol, taraftarıyla, kültürüyle, geçmişiyle, altyapısıyla, medyasıyla, teknik personeli ile bir bütündür. Bunlardan bir kaç tanesi üst üste birkaç dönem hatalı yapılandığında organizasyon dna'sında geri dönülemez hasarlar açılır.

Bunu ülkeler bazında da düşünebiliriz ancak konumuz o değil.

Fenerbahçe, geçtiğimiz yaz büyük bir başkanlık yarışı sonrası 20 yıllık Aziz Yıldırım dönemini kapatıp Ali Koç dönemini açmıştı. Bu seçim, bir çok fenerbahçe taraftarının dile getirdiği "20 yıllık diktatörlük" yönetiminden kurtuluş zaferiydi adeta. Fenerbahçe'nin en son şampiyon olduğu 2012 yılındaki şampiyonluk kutlamaları belki de bu seçim sonucu kutlamalarının gölgesinde kalırdı. Peki neden bu seçim bu kadar önemliydi ? Fenerin bu halde olmasının altında yatan nedenler aslında burada başlıyor.

TRANSFER YANLIŞLARI

Futbolun sadece bir oyun olmamasının en büyük nedenlerinde biri de çok büyük miktarda para akışının olması. Yani para yoksa başarı da yok. Başarı yoksa para hiç yok. Bugün gördüğümüz noktada fenerbahçe'nin parası yok. Bu kadar büyük ve köklü bir kulüp nasıl olur da kasasının boşaltılmasına izin verir ? İşte burada da Türkiye'deki spor kulüplerinin en büyük sorunu ortaya çıkıyor. Herkesin malı olup kimseye ait olmamaları. Yani yöneticiler biraz uzun görevde kaldıklarında denetim mekanizmasını kendi yararına olacak şekilde esnetebiliyorlar.

Bunun sonucunda da transfer yanlışları geliyor. Yanlış dediğime bakmayın, aslında bazı oyuncuları değerinin çok üstünde rakamlarla transfer etmek bu seviyedeki yöneticiler için beklenen hatalar değildir. Yani çok uzun yıllar Fenerbahçe gibi bir spor kulübünde yöneticilik yapan kişiler bir futbolcunun fayda/maliyet analizini rahatlıkla yapabilirler.

Bu konuyu özetlersek son yıllarda fenerbahçe'de çok fazla sayıda fayda/maliyet oranı düşük, sakatlığı olan, geçmiş referansları kötü, iş etiğinden yoksun oyuncu transferi yapılmıştır. Bu transferlerin fenerbahçe'ye getirisi sıfırdır, yani 0. Bugün baktığımızda son 3-4 yıldır yapılan onlarca farklı transfere rağmen mevcut kadrodaki futbolcuların neredeyse tamamı bundan 10 yıl önceki fenerbahçe kadroları kalitesine yaklaşamaz bile.

NE VARSA GENÇLERDE VAR

Transferde başarılı değilseniz veya paranız yoksa altyapı çalışmalarına daha fazla önem vermeniz gerekir. Manchester City ve Real Madrid örneklerini gözümüzün önüne getirelim. Bu iki takım da kendi liglerinin yönetim tarzı olarak Fenerbahçe benzeri takımlardır. Yani çoğunlukla oyuncu transfer ederek kadro oluşturan, gelir seviyesi yüksek takımlardır. Bu takımlar bile her yıl as kadrolarına altyapıdan 1-2 oyuncuyu dahil ederek oynatırlar, bazılarını yüksek sayılacak bedellerle başka takımlara gönderirler. Bunun takım için 2 faydası vardır, birincisi 10 milyonları bulan bonservis ücreti ödemezler, ikincisi de takım içinde aynı zamanda takımın taraftarı da olan genç ve hırslı oyuncular bulundururlar.

Fenerbahçe'de transfer yanlışlarından sonra gelen en dramatik problem altyapı sorunudur. Bugün hiç bir fenerbahçe taraftarı en son hangi altyapı oyuncusunun ligde 3 maç üst üste forma giydiğini hatırlamaz. Çünkü fenerbahçe altyapısı çökmüş durumdadır. On yıllardır tek bir altyapı oyuncusu bile istikrarlı yedek seviyesine yükselememiştir. Şu anda da FBTV'de yayınlanan herhangi bir altyapı maçını izlediğinizde "bu çocuk gelecekte fenerbahçe'de oynar" diyebileceğiniz tek bir isim bile yoktur.

Bunun yanında Fenerbahçe'nin rakipleri bu alanda o kadar da başarısız değiller. Yani altyapı beceriksizliği Fenerbahçe'ye has bir konu gibi. En son örnek sadece yarım sezon oynayıp 11 milyon avro bonservis bedeli ile satılan Ozan Kabak. Onun haricinde Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor'da bir çok oyuncu altyapıdan yetişip takımda gerektiği zaman ilk 11'de oynayabiliyor. Bu da hem maddi avantaj hem de maç içinde ruh kazandırıyor. Yani Fenerbahçe'nin en büyük iki eksiği !

Yani fenerbahçe kaliteli transfer yapamıyor çünkü parası yok. Takım ruhu oluşturamıyor çünkü altyapısı yok ve bunu da parayla satın alamıyorsunuz.

NE OLACAK BU FENERİN HALİ ?

Bu yıl futbol takımının alt lige düşme ihtimali hiç de az değil. Puan olarak olmasa bile oynanan oyun ile kimilerine göre çoktan düştü. Ancak asıl sorun gelecek yıllarda. Geçmişte günü kurtarmak için yapılan hamleler bugün yüzyüze olunan sorunların temelini oluşturuyor. Yani haftaya alınacak 3 puan için önümüzdeki 1 yıl da ziyan edilmemeli.

Bazen dibe vurmadan tekrar yükselmek imkansız olur. Tekrar ayağa kalkmak için bazı yanlışları kabul edip "milat" belirlemek gerekir. İnsanlık tarihinde bile bir milat vardır. Belki de bir yıl alt lige oynayıp maddi manevi ayarları eskiye döndürecek adımlar atmak en doğrusudur. Siz ne dersiniz ?