KARGANIN UÇUŞU, Çizgi Roman Tanıtımı

“Ne de olsa bu bir işgal peri masalı…” diyor Jeanne. Saat sekizi çoktan geçmiş, bir ayakkabısını kaybetmiş, yakışıklı prens kenar mahalle hırsızına dönüşmüş, yamalı bir bisiklet taksiyle işgal altındaki Paris sokaklarında ilerliyorlar.

Jean Pierre Gibrat’ın yazıp resmettiği Karganın Uçuşu, İkinci dünya savaşında, Paris’te geçmektedir. Hikâyenin ana karakteri Jeanne, genç bir komünist direnişçidir. İhbar edilmiştir, evinde silah bulunur ve Fransız polisi tarafından tutuklanır. Hapishanede onunla birlikte bir hırsız vardır, François. Sirenler ve top atışları duyulur. 6 Haziran 1944, Normandiya Çıkarması başlamıştır. Polisler sığınaklara gider, François ve Jeanne kaçmanın bir yolunu bulurlar. Çatıların üzerinde yapılacak zorlu bir yolculuk başlar. François küçük bir sırrı olduğunu söyler ve Jeanne, kardeşi Cecille’i bir an önce bulmalıdır. Her şeyden önemlisi sığınacak güvenli bir limana ihtiyaçları vardır, ya da bir gemiye…
Hikâyeye fazla girmeden, oldukça sürükleyici olduğunu belirtmeliyim. Her an tüfekli bir askerin arkanızda belireceği hissiyle okuyorsunuz. Bir kaçış hikâyesinin içinde hissetmek zaman zaman tedirgin edici. Cecille’e ne oldu? François’a ne işler karıştırıyor? Jeanne’i ihbar eden direnişten biri mi? Jeanne Bochelara yakalanmadan Cecille’i bulabilecek mi? Bu soruların yanı sıra Jeanne ve François’nın gitgide romantikleşen ilişkisi de bizi hikâyeye bağlar.

Gibrat’ın çizimlerinde hep bir yumuşaklık hissi var. Bu his hikâyedeki nostaljiyi pekiştirmektedir. Tatlı bir yaz anısının silikleşen imgeleri gibi. Bu yumuşaklık kötü karakterlerin olduğu karelerde kaybolup yerini belirgin bir sertliğe bırakır. İçinizi ürperten, sert bakışlı, tekinsiz karakterlerin çizimlerindeki bu fark onların gerçek birer insan olduğunu yüzünüze vurmaktadır. Hayatta kötü şartlar ve kötü insanlar da var. Çizimlerin yanı sıra yarattığı kadınlar da oldukça etkileyicidir. Zarif ve güçlü kadınlar.

Kitapla ilgili tatlı bir anım var. Jean Pierre Gibrat’ın Erteleyiş isimli romanının üçüncü baskısı çıksın diye yıllardır bekliyordum. Artık piyasada baskısı olmayan bir kitap… Haziranın ilk günlerinde araştırırken gördüm ki serinin yeni bir kitabı basılmış. Nasıl sevindim, bir an önce almak istiyorum tabi. Bu defa ilk baskı tükenmeden almalıyım diyorum kendi kendime. Ama gittiğim ve ya telefonla aradığım D&R’larda yoktu. Dört hazirandı yani doğum günümden bir gün önce, arkadaşımla doğum günümü kutlamak için Alsancak’ta buluştuk. O gün de Kıbrıs Şehitler Caddesi nasıl şenlikli. LGBT yürüyüşü varmış, caddede rengârenk bir insan seli var. Neyse Kitapsan var yakınlarda, ümitsizce girdim yanından geçerken. Kitap tam karşımda duruyordu. İkinci sürpriz, kitabı okurken fark ettiğim. Hikâyemiz, 5 Haziran 1944 gecesi Jeanne’in kapısının çalınmasıyla başlıyor. Yazımda tekrar eden tarihe dikkatinizi çekmek isterim. Böyle küçük şeylere mutlu olurum. Kolay insanımdır. :D
Bu çizgi roman tek kitaplık bir hikaye ancak Jeanne’in (ana karakterimizin) kız kardeşi Cecille’in hikayesini konu alan Erteleyiş’in ardından yaşananları anlatıyor. Bu yüzden Erteleyiş (le sursis-1997) ile başlayan bir seri olduğunu belirtmeliyim. Ülkemizde Flaneur yayınevi tarafından basılan Gibrat çizgi romanlarının devamının gelmesini ümit ediyorum. Farklı tarzlarda çizgi romanları deneyimlemek isteyenler için tek solukta okunan bu kitabı öneriyorum. Bazı karelerdeki ayrıntılara dalıp, renklerin harmonisinde kaybolmanızı temenni ederim.

“Kuş ölür, sen uçuşu hatırla” Bu dize farsi şair Füruğ Ferruhzad’dan. Karganın Uçuşu ’nu ben bu dizeden daha güzel açıklayamam. Romantizm ve tarihin iç içe olduğu bu kısacık hikâye eşliğinde, Gibrat’ın fırçasıyla canlanan 1944 yılının Paris’inde dolaşabilirsiniz.