การลงแขก (เอาแรง) ประเพณีเก่าของไทย “ควรค่าแก่การอนุรักษ์”

สวัสดีครับวันนี้ผมมีโอกาสได้กลับบ้านที่ต่างจังหวัดครับ ระหว่างทางได้เห็นชาวบ้านกลุ่มหนึ่งกำลังช่วยกันตัดต้นมันสำปะหลังและเตรียมตัวที่จะขุดหัวมันขึ้นมา ผมเห็นว่าน่าสนใจดีเลยลงแวะไปเก็บภาพ และได้พูดคุยกับกลุ่มชาวบ้านดู พอทราบได้ว่า เขาเอาแรงกัน หรือลงแขกกันครับ ฟังทีแรกผมก็งงอยู่สักครู่ จึงถามกลับไปว่า มันคืออะไรเหรอครับที่ว่าเอาแรงกัน หรือลงแขกกันครับ

พอได้ความสรุปว่า การลงแรงหรือลงแขกกัน คือ การที่เจ้าของไร่ หรือ นาจะบอกเพื่อนบ้านให้รู้ว่าจะทำการเก็บผลผลิตเมื่อใด และเมื่อถึงวันที่กำหนดเจ้าของไร่ หรือ นาก็จะต้องปักธงที่ที่ไร่หรือนาของตน เพื่อให้เพื่อนบ้านหรือแขกที่รู้จะได้มาช่วยเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ถูกต้องทั้งนี้เจ้าของไร่หรือนาจะต้องจัดเตรียมอาหาร คาวหวาน สุรา บุหรี่ น้ำดื่ม ไว้รองรับด้วย และในการขณะเก็บเกี่ยวผลผลิตในไร่หรือนาก็จะมีการละเล่นร้องเพลงเกี่ยวข้องระหว่างหนุ่มสาวเป็นที่สนุกสนานและเพลิดเพลินเพื่อคลายความเหน็ดเหนื่อยได้ครับ เพียงแต่ว่าเมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไปการร้องรำทำเพลงก็ลดหายตามไปตามกาลเวลาครับ

เวลาผ่านไปไม่นานครับ ผลจากการร่วมแรงร่วมใจกัน กองต้นมันสำปะหลังที่เคยตั้งตระหง่าน ก็ถูกจัดเก็บเรียงไว้อย่างมีระเบียบ เพื่อรอการนำไปเป็นท่อนพันธุ์ในการปลูกครั้งต่อไป

ชาวบ้านบางส่วนเริ่มทยอยช่วยกันดึงโคนต้นมันสำปะหลังขึ้นมาเพื่อเช็คดูขนาดหัวมันสำปะหลังเบื้องต้นครับ ไม่เล็กและไม่ใหญ่จนเกินไป พอถามดูว่าทำไมขนาดหัวมันถึงไม่ใหญ่มากละครับ คุณป้าตอบว่า เราปลูกตามธรรมชาติ ไม่ได้ใส่ปุ๋ยเคมี เพียงแต่มีการโรยปุ๋ยคอกบ้างบางส่วน แต่ปีนี้เป็นปีแรกที่มีการใส่ปุ๋ยคอก ผลลัพธ์เลยยังไม่ชัดเจน ผมนี่แอบยิ้มในใจเลยครับที่เกษตรกรรุ่นยังคงพยายามพึ่งพาปุ๋ยอินทรีย์ มากกว่าจะพึ่งปุ๋ยเคมีครับ ทั้งนี้ตัวผมเองก็มีความเชื่อมั่นในหลักเศรษฐกิจพอเพียงครับ

ผมแอบถามคุณป้าที่นั่งคุยด้วยกันไปว่า ป้าครับ 1 ไร่ที่ปลูกไปเนี่ยะครับ ได้มันสำปะหลังสักกี่ตันครับ คุณป้าบอกว่า ก็ราวๆ 6-8 ตันจ๊ะ ผมถามต่อทันทีครับว่าแล้วมันตันละกี่บาทละจ๊ะ คุณป้าแกว่า ตอนนี้ราคาดีหน่อย ราวๆ 2,100 – 2,300 บาทจ๊ะ ผมแอบคำนวณในใจดู อุต๊ะ!!!!!! มันน้อยซะที่ไหนละครับ 1 ไร่ก็จะได้ราวๆ 12,000 – 16,000 บาทเลยทีเดียว มองด้วยสายตาคร่าวๆ ไร่มันสำปะหลังแปลงนี้ก็ไม่น่าจะต่ำกว่า 40 ไร่ ครับ พี่ๆ น้องๆ และเพื่อนๆ ลองคำนวณดูครับ ว่าคุณป้าเขาจะมีรายได้จากการทำมันสำปะหลังเท่าไร ขอทิ้งท้ายเล็กน้อยครับสำหรับใครที่ไม่อยากขายเป็นมันฯสด ถ้าขยันหั่นหรือสับแล้วตากแห้ง จะได้ราคาเพิ่มอีกเป็นเท่าตัวเลยทีเดียวครับ