Merhaba sevgili arkadaşlar,

Birkaç gündür yazmak isteyip de yazamadığım, sizlerin de sık sık duyduğunuz Fransızcası “Orage” , İngilizcesi “Thunderstorm” ve Türkçesi de “Boran” olan hava olayı ve beraberinde getirdiklerinden bahsetmek istiyorum.

Coğrafya Terimleri Sözlüğü’ne göre “boran”:

Yıldırım, çakım, gök gürlemesi ile birlikte beliren sağanak yağmurlu hava olayıdır. Bu olay sırasında, geniş ölçüde elektrik boşalması meydana gelir. Bu hava olayı sırasında, hava yığınları büyük bir hızla yukarılara çıkar, buralarda su buharı yoğunlaşır ve şiddetli yağmurlar şeklinde yağar. Boran, çoğunlukla sıcak bölgelerde olur, yüksek enlemlerde de daha az görülür.

Kaynak

Yakın zamanda, içinde bulunduğumuz hafta içerisinde İstanbul’da şahit olduğumuz boran; iklim değişikliği nedeniyle meydana gelen sıcaklık artışının 1,5-2 dereceleri aşmasından kaynaklandığından söz edilmektedir. Isınan hava ile daha fazla buharlaşma olmakta, bunun sonucunda atmosfer daha fazla su buharı taşımaktadır. Isınan hava aynı zamanda daha fazla enerji taşıdığı için atmosferde meydana gelen hareketlerde de hızlanma olmaktadır. Rüzgar da bu hızlanmadan etkilenir bu da yağışı arttırır. Normal şartlarda bir –iki ayda olması gereken yağışı bir – iki saat gibi kısa bir sürede bırakması bu nedenledir.

Kaynak

Boran beraberinde gök gürültüsü, şimşek ve yıldırımları da beraberinde getirmektedir. Bulut ile yer arasında oluşan ve neredeyse 1 milyar voltluk elektrik taşıyabilen, en tehlikeli şimşek türü olan yıldırım yüzünden son bir ayda ülkemizde 9 kişi hayatını kaybetmiştir. Evet, son bir ayda 9 kişi yıldırımın sebep olduğu kalp durması ve iç organ yanmalarından dolayı hayatını kaybetmiş bulunmaktadır. Bu durum aynı zamanda yıldırımdan korunmanın da ne kadar önemli olduğunu gündeme getirmektedir. Bulunduğumuz yere göre; açık arazide isek yere çömelmek, su üzerinde isek hemen karaya çıkmak, evde isek elektronik cihazların bağlantılarını kesmek, su, cep telefonu ile uğraşıyorsak bir an önce elimizden bırakmak, yıldırım çekme riski bulanan her şeyden (şemsiye, minare, yüksek ağaç, vs.) uzak durmak gibi değişik tedbirler alabiliriz.

Kaynak

Boran sonucunda, kısa sürede bardaktan boşalırcasına çok fazla miktarda yağış bıraktığı için; bu suyun uzaklaştırılması da hiç kolay değildir. Yoğunluğun fazla olması, bu fazla miktara göre tasarlanmamış altyapı nedeniyle maddi hasarlar da meydana gelmekte, evleri işyerlerini, araçları su basmaktadır. Hatta boran sadece kuvvetli yağmur şeklinde değil; havadaki toz, su buharı, soğuk cephe miktarına göre dolu şeklinde de yer yüzüne yağar ki ceviz büyüklüğünde doluları ve neden oldukları hasarları ve yaratıcı halkımızın doluya karşı aldıkları önlemleri de gördük.

Kaynak

“Mal canın yongasıdır.” atasözü bir kez daha karşılık buldu: Battaniyeleri, kartonları, kasaları arabaları için siper eden, araçlarını kapalı otoparklara bırakan, İstanbul gibi bir şehirde trafiğe çıkarmayan insanlar bunun canlı örneğidir.

Sonuç olarak; biz doğanın dengesini bozduğumuz sürece, bunun karşılığı en ağır şekilde alıyoruz ve almaya da devam edeceğiz.

Hoşçakalın...