ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ျခင္းဆိုင္ရာသိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား

ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ျခင္းဆိုင္ရာသိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ား

---

မဆ္အလဟ္
ဖိသြ္ရဟ္သည္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ ဖရ္ဇ္မဟုတ္ပါ။ ဖိသြ္ရဟ္ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္ရာတြင္ စည္းကမ္းခ်က္ (၃)ခ်က္ရွိသည္။
(၁)။ (ကၽြန္မဟုတ္သည့္) လြတ္လပ္သူျဖစ္ရမည္။

(၂)။ မုစ္လမ္ျဖစ္ရမည္။

(၃)။ (အီးဒ္ေန႔ အာရုဏ္ဦးအခ်ိန္၌) အဓိကလိုအပ္ခ်က္မ်ားမွအပ (အေႂကြးရွိလွ်င္ အေႂကြးႏႈတ္ၿပီး) နိဆြာဗ္ရွင္ျဖစ္ျခင္း။

ထိုုပစၥည္းမ်ားအေပၚ တစ္ႏွစ္ျပည့္ရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္မရွိျခင္း၊ အေရာင္းအဝယ္ပစၥည္းျဖစ္ရန္လည္း စည္းကမ္းခ်က္မရွိျခင္း၊ ဖိသြ္ရဟ္အတြက္ ဆြာဟိဗိနိဆြာဗ္သည္ အရြယ္ေရာက္ရမည္ဟူေသာ စည္းကမ္းခ်က္မရွိျခင္း၊ အသိဥာဏ္ရွိသူျဖစ္ရမည္ဟူေသာ စည္းကမ္းခ်က္လည္းမရွိျခင္း၊ (အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ ကေလးမ်ားႏွင့္ ရူးသြပ္သူမ်ားအေပၚ၌ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္တာဝန္ျဖစ္သည္။) ၎တို႔အတြက္ အုပ္ထိန္းသူမ်ားက ေပးေဆာင္ရမည္။ အကယ္၍ အုပ္ထိန္းသူကမေပးခဲ့ပါက ထိုအခ်ိန္က ၎တို႔မွာ ခ်မ္းသာသူမ်ားျဖစ္လွ်င္ ကေလးသည္အရြယ္ေရာက္ၿပီးသည့္ေနာက္၊ ရူးသြပ္သူသည္ ရူးသြပ္သည့္ေဝဒနာေပ်ာက္ကင္းၿပီးေနာက္ အရြယ္မေရာက္မီက၊ ရူးသြပ္စဥ္က ဖိသြ္ရဟ္မေပးေဆာင္ခဲ့ရသည္ကို (ရွိလွ်င္) ေပးေဆာင္ရမည္။
ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ဆြလႅာဟုအလိုင္းဟိဝစလႅမ္သည္ ဖိသြ္ရဟ္၏အမိန္႔အား ရမဇာန္လျမတ္၌ ရိုဇာဖရ္ဇ္တာဝန္ျဖစ္ေသာႏွစ္၌ပင္ ေပးေဆာင္ရန္ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ေတာ္မူခဲ့သည္။

အီးဒ္ေန႔တြင္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရသည့္အေၾကာင္းမွာ ထိုေန႔သည္ ေပ်ာ္ရႊင္ရသည့္ေန႔၊ သာသနာေတာ္၏ထည္ဝါမႈ ေပၚလြင္ေသာေန႔၊ ရိုဇာၿပီးျပည့္ေသာေန႔ျဖစ္သျဖင့္ ရိုဇာကို အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က လက္ခံေတာ္မူလိုက္ေၾကာင္း တင္းတိမ္မႈရရွိသည့္အျပင္ ကၽြႏု္ပ္တို႔အား ရိုဇာဥပုသ္ေစာင့္ထိန္းႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ေပးသည့္အတြက္ ယင္းေက်းဇူးေတာ္အား ေက်းဇူးဆပ္ရာလည္းသက္ေရာက္သည္။ (အိလ္မုလ္ဖိကာဟ္က်မ္း၊ တြဲ ၄၊ စာ ၅ဝ-၅၁)

မဆ္အလဟ္
လူတစ္ဦးတြင္ အိမ္ႏွစ္လံုးရွိသည္။ တစ္လံုးတြင္ မိမိကိုယ္တိုင္ေနထိုင္ၿပီး က်န္တစ္လံုးမွာ ဤအတိုင္းပင္အားလပ္ေနသည္။ (သို႔မဟုတ္) အိမ္ငွားထားျခင္းျဖစ္လွ်င္ ၎အိမ္သည္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္မ်ားမွ ပိုလွ်ံေနသည့္အတြက္ ၎အိမ္၏တန္ဖိုးသည္ ဇကားသ္ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္ႏိုင္သည္အထိ မ်ားျပားေသာတန္ဖိုးရွိအိမ္ျဖစ္လွ်င္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။
ဤကဲ့သို႔ေသာပုဂိၢဳလ္မ်ားအား ဇကားသ္ေပးျခင္းလည္းမပိုင္။ သို႔ေသာ္ ထိုအိမ္ပိုင္ရွင္သည္ အျခားဝင္ေငြလံုးဝမရွိဘဲ ဤအိမ္ငွားရန္းခ လခအေပၚ၌သာ အားထားေနရသူျဖစ္လွ်င္ ၎အိမ္သည္လည္း အေရးႀကီးေသာ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ား၌ပါဝင္သြားၿပီး ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္မျဖစ္ေတာ့ပါ။
အခ်ဳပ္မွာ ဇကားသ္ႏွင့္ဖိသြ္ရဟ္မယူပိုင္ေသာသူအေပၚ၌ ဆြဒ္ကဟ္ဖိသြ္ရ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ (ဗဟစ္ရွ္သီးေဇဝရ္ တြဲ ၃၊ စာ ၃၅)
ဇကားသ္ေပးေဆာင္ရန္ ဖရ္ဇ္တာဝန္ျဖစ္သူသည္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္လည္း ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ကြာျခားခ်က္တစ္ခုမွ ဇကားသ္၏နိဆြားဗ္တြင္ ေငြက်ပ္၊ ေရႊ၊ ေငြႏွင့္ အေရာင္းအဝယ္ပစၥည္းမ်ားရွိရန္ အေရးႀကီးသည္။ ဖိသြ္ရဟ္ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္ျခင္းတြင္ ဤ(၄)မ်ဳိးတည္းသာမဟုတ္ဘဲ ပစၥည္းတိုင္း၏စာရင္းကို တြက္ခ်က္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဇကားသ္ႏွင့္ဖိသြ္ရဟ္၏ နိဆြားဗ္တို႔တြင္ မိမိ၏ေန႔စဥ္လိုအပ္ခ်က္မ်ားမွ ပိုလွ်ံမႈရွိရျခင္းႏွင့္ အေႂကြးကင္းရျခင္းဟူသည့္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားမွာ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။
အကယ္၍လူတစ္ဦး၌ ေန႔စဥ္ဝတ္ဆင္သည့္ အဝတ္အထည္မ်ားအျပင္ အျခားေသာအဝတ္အထည္မ်ားရွိလွ်င္ ေန႔စဥ္လိုအပ္ခ်က္ထက္ပိုေသာ သံထည္၊ ေၾကးထည္ႏွင့္ စတီးလ္စေသာ ပန္းကန္မ်ားရွိေနလွ်င္ ၎တို႔မွာ လိုအပ္ခ်က္ထက္ပိုေသာ ပစၥည္းမ်ားျဖစ္ေနပါက ထိုပစၥည္းအားလံုး၏ စုစုေပါင္းတန္ဖိုးေငြမွာ နိဆြားဗ္ျပည့္မီလွ်င္ (သို႔) ထို႔ထက္ပိုလွ်င္ ၎ပုဂၢိဳလ္အေပၚ၌ ဇကားသ္ဖရ္ဇ္မျဖစ္လွ်င္လည္း ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။
အလားတူ ဖိသြ္ရဟ္၏နိဆြားဗ္အေပၚ၌ တစ္ႏွစ္ျပည့္ရန္လည္း အေရးမႀကီးပါ။ သို႔သာမက ဤမွ် (တင္ျပခဲ့ေသာ) ပစၥည္းမ်ားသည္ ထိုေန႔ (အီးဒ္ေန႔ဖဂ်ရ္စတင္ေသာအခ်ိန္)မွပင္ ပိုင္ဆိုင္လွ်င္လည္း ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ (ရမဇာန္ကယားဟဲ စာ ၁၇၇)

မဆ္အလဟ္
ဖိသြ္ရဟ္ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္ျခင္းသည္ အီဒုလ္ဖိသြ္ရ္ေန႔ စုဗ္ေဟဆြာဒိက္အခ်ိန္ (အာရုဏ္ဦး)မွ စတင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စုဗ္ေဟဆြာဒိက္အခ်ိန္ (အာရုဏ္ဦး)မတိုင္မီ ေသဆံုးသြားသူႏွင့္ (သို႔) ဆင္းရဲသြားသူမ်ားအေပၚ၌ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္မဟုတ္။ အလားတူ ေနထြက္ၿပီးေနာက္ အစၥလာမ္သာသနာလက္ခံလာသူ၊ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားရရွိလာသူအေပၚ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ တာဝန္မရွိပါ။
ဖဂ်ရ္မတိုင္မီေမြးဖြားလာေသာကေလး၊ (သို႔) ဖဂ်ရ္အခ်ိန္မတုိင္မီ အစၥလာမ္သာသနာကို လက္ခံလာသူသည္ နိဆြားဗ္ရွင္ျဖင္ခဲ့လွ်င္၊ (သို႔) ပစၥည္းဥစၥာမ်ားရရွိလာသူျဖစ္လွ်င္ ထိုကဲ့သို႔ေသာသူမ်ားသည္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ (အိလ္မုလ္ဖိကဟ္က်မ္း၊ တြဲ ၄၊ စာ ၃၅)
အီးဒ္ေန႔ ဖဂ်ရ္အခ်ိန္စတင္သည္ႏွင့္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္တာဝန္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍လူတစ္ဦးသည္ ဖဂ်ရ္အခ်ိန္မက်ေရာက္မီ ကြယ္လြန္သြားပါက ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ၎ပိုင္ပစၥည္းမ်ားမွလည္း မေပးရေတာ့ပါ။ (ဗဟစ္ရွ္သီးေဇဝရ္ တြဲ ၃၊ စာ ၃၅)

မဆ္အလဟ္
အိမ္ေထာင္ဦးစီးသည္ နိဆြားဗ္ရွင္ျဖစ္လွ်င္ မိမိအတြက္လည္း ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ မိမိ၏ အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ္ကေလးမ်ားအတြက္ေပးေဆာင္ရန္ မိမိအေပၚ၌ဝါဂ်ိဗ္တာဝန္ျဖစ္သည္။ အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ သားသမီးတို႔မွာ အကယ္၍ခ်မ္းသာသူမ်ားျဖစ္လွ်င္ ၎တို႔၏ေငြမွေပးေဆာင္ရမည္။ ခ်မ္းသာသူမဟုတ္ပါက မိမိေငြမွပင္ေပးေဆာင္ရမည္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီးေသာ သားသမီးမ်ားမွာ ခ်မ္းသာသူျဖစ္လွ်င္ အိမ္ေထာင္ဦးစီးကေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္မဟုတ္ေတာ့ေပ။ ေပးေဆာင္လိုက္လွ်င္လည္း ပိုင္သည္။ သို႔ရွိရာ ၎သားသမီးက ထပ္မံေပးေဆာင္ရန္ မလိုေတာ့ေပ။ (အိလ္မုလ္ဖိကာဟ္က်မ္း တြဲ ၃၊ စာ ၅၂)
နိဆြားဗ္ရွင္ျဖစ္ေသာ ဇနီးအေပၚ၌ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ခင္ပြန္းျဖစ္သူက ေပးေဆာင္ကလိုက္လွ်င္လည္း အထေျမာက္သြားသည္။ သူမ၏ ဖခင္အေပၚ၌ တာဝန္မရွိပါ။ (ဖသာဝါဒါရုလ္အုလူးမ္က်မ္း တြဲ ၆၊ စာ ၃၂၄)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူျခင္းမျပဳဘဲ အျခားပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး၏ ဇကားသ္အား မိမိကေပးေဆာင္ေပးျခင္း မပိုင္သကဲ့သို႔ ဖိသြ္ရဟ္၏အမိန္႔သည္လည္း အလားတူျဖစ္ပါသလား။
ေျဖ။ ဖိသြ္ရဟ္သည္လည္း ဇကားသ္၏အမိန္႔အတိုင္းျဖစ္၍ ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူရန္ အေရးႀကီးသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဖိသြ္ရဟ္၏အတိုင္းအတာမွာနည္းၿပီး သတ္မွတ္ခ်က္လည္း သိရွိၿပီးျဖစ္သည့္အတြက္ ဇနီးႏွင့္ သားသမီးစေသာ မိမိ၏လက္ေအာက္ခံမ်ားအတြက္ ေပးေဆာင္ျခင္းတြင္ ဓေလ့ထံုးစံအရ ခြင့္ျပဳခ်က္ရွိသျဖင့္ အေကာင္းျပဳသည့္အေနျဖင့္ ပိုင္သည္။ ဇကားသ္မွာ အတိုင္းအတာပမာဏကို မသိရွိသည့္ႏိုင္သည့္အျပင္ ပမာဏမ်ားျပားႏိုင္သည့္အတြက္ ကာယကံရွင္၏ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ေပးေဆာင္ျခင္းျဖင့္ အထမေျမာက္ႏိုင္ပါ။ ခြင့္ျပဳခ်က္ႏွင့္ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲမႈရွိရန္ အေရးႀကီးသည္။ (ဖသာဝါရဟီမီယဟ္က်မ္း)

မဆ္အလဟ္
အေၾကာင္းတစ္စံုတစ္ရာေၾကာင့္ ရမဇာန္လျမတ္၌ရိုဇာမထားသူအေပၚ၌လည္း (နိဆြာဗ္ရွင္ျဖစ္လွ်င္) ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ ရိုဇာထားသူအေပၚ၌လည္း ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ဦးစလံုး မည္သို႔မွ် ကြာျခားမႈမရွိပါ။ (ဗဟစ္ရွ္သီးေဇဝရ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ လူတစ္ဦး၌ သားႏွစ္ေယာက္ရွိသည္။ ၎သားတို႔သည္ မိမိတို႔ရွာေဖြရသမွ်အား ဖခင္ထံအပ္ႏွံထားၾက၏။ ၎တို႔ထံ၌ မိမိသည့္အရာမွ်မရွိၾကပါ။ ဤအေျခအေနတြင္ ၎သားမ်ားအေပၚ၌ ဖိသြ္ရဟ္ႏွင့္ ကုရ္ဗာနီ စေသာတာဝန္မ်ား ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္ပါသလား။
ေျဖ။ ၎တို႔အေပၚ၌ (တစ္ဦးျခင္း၏ ပိုင္ဆိုင္မႈသည္ နိဆြားဗ္ျပည့္မီလွ်င္ ) ဇကားသ္၊ ဖိသြ္ရဟ္ႏွင့္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ မျပည့္လွ်င္ တာဝန္မရွိပါ။ (ဖသာဝါဒါရုလ္အုလူးမ္)

မဆ္အလဟ္
အိမ္ေထာင္ဦးစီးနိဆြားဗ္ရွင္တစ္ဦးသည္ လူအခ်ဳိ႕၏ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ေပးရန္အတြက္သာရွိၿပီး က်န္အခ်ဳိ႕အတြက္ ေပးေဆာင္ေပးရန္ မတတ္စြမ္းႏိုင္ပါက တရားေတာ္အရ မိမိအေပၚ၌ ပို၍တာဝန္ရွိသူမ်ားအတြက္ ဦးစြာေပးေဆာင္ရမည္။ နိဆြားဗ္ရွင္မုစ္လင္မ္အမ်ဳိးသားအေပၚ၌ ၎အပါအဝင္ ၎၏ဇနီး၊ အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ သားသမီးမ်ား၊ ၎တာဝန္ယူထားေသာ (ဥပမာ ဖခင္၊ ဒါဒါ၊ မိခင္၊ နာနီ) တို႔ကဲ့သို႔ေသာသူမ်ားအတြက္လည္း ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ ဝါဂ်ိဗ္ျဖစ္သည္။ ဟဒီးစ္ေတာ္ျမတ္တြင္ မိမိက အကုန္အက်ခံ၍ ေကၽြးေမြးေနရသူမ်ားအတြက္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရမည္ ဟု လာရွိထားသည္။ (အဟ္ယာအုလ္အုလူးမ္က်မ္း)

မဆ္အလဟ္
နိဆြားဗ္ရွင္တစ္ဦးသည္ အီးဒ္ေန႔၌ ဖိသြ္ရဟ္မေပးေဆာင္မိခဲ့လွ်င္ ခြင့္လႊတ္ခ်က္မရွိပါ။ မည္သည့္ေန႔၌ပင္ျဖစ္ေစ ေပးေဆာင္ရမည္။ (ဗဟစ္ရွ္သီးေဇဝရ္)

မဆ္အလဟ္
ဖိသြ္ရဟ္၌ ဂ်ဳံေစ့၊ (သို႔) ဂ်ဳံမႈန္႔ (သို႔) ဂ်ဳံေလွာ္မႈန္႔ေပးလိုလွ်င္ တစ္ပိႆႏွင့္ တစ္ဆယ္သား ေပးေဆာင္ျခင္းအျပင္ ဆင္ျခင္သည့္အေနျဖင့္ အနည္းငယ္ပို၍ ေပးသင့္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ပို၍ေပးျခင္းျဖင့္ အေၾကာင္းမဟုတ္ဘဲ သာပို၍ေကာင္းမြန္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေဂ်ာင္(မုေယာဆန္) ေပးေဆာင္ျခင္းျဖစ္လွ်င္ ၎၏ႏွစ္ဆ (ႏွစ္ပိႆႏွင့္ ႏွစ္ဆယ္သား) ေပးရမည္။ အျခားေသာသီးႏွံမ်ားျဖင့္ေပးလိုလွ်င္ ဥပမာ၊ ကုလားပဲ၊ ေျပာင္းႏွင့္ ဆန္တို႔ျဖစ္လွ်င္ ဂ်ဳံတစ္ပိႆတစ္ဆယ္သား၏တန္ဖိုးႏွင့္ ညီမွ်ေအာင္ေပးေဆာင္ရမည္။ (ဗဟစ္ရွ္သီးေဇဝရ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
အေမး။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေဒသ၌ အမ်ားအားျဖင့္ ဆန္စားသံုးၾကသည့္အတြက္ ဆန္တစ္ပိႆႏွင့္ တစ္ဆယ္သား၊ ထို႔အတူ ဆန္တစ္ျပည္ႏွင့္တစ္လံုးအား ဖိသြ္ရဟ္အျဖစ္ေပးေဆာင္ျခင္း ျပဳႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ။ ဒုရ္ေရမုခ္သားရ္က်မ္း၌ လူတစ္ဦးသည္ ဖိသြ္ရဟ္အား ဆန္ျဖင့္ေပးရန္ ဆႏၵရွိလွ်င္ ဆန္၏အေလးခ်ိန္ပမာဏ သတ္မွတ္ခ်က္မရွိသည့္အတြက္ ဂ်ဳံ(တစ္ပိႆႏွင့္ တစ္ဆယ္သား)၏ တန္ဖိုး (သို႔မဟုတ္) ေဂ်ာင္( မုေယာဆန္) ႏွစ္ပိႆႏွင့္ႏွစ္ဆယ္သား၏ တန္ဖိုးေငြႏွင့္ညီမွ်ေသာဆန္ကိုေပးလွ်င္ ဖိသြ္ရဟ္အထေျမာက္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
အကယ္၍ ဆန္တစ္ပိႆႏွင့္ တစ္ဆယ္သားေပးမည္ဆိုလွ်င္ ဆန္တစ္ပိႆႏွင့္တစ္ဆယ္သား၏ တန္ဖိုးသည္ ဂ်ဳံတစ္ပိႆႏွင့္တစ္ဆယ္သား၏တန္ဖိုး (သို႔မဟုတ္) ေဂ်ာင္(မုေယာဆန္) ႏွစ္ပိႆႏွင့္ႏွစ္ဆယ္သား၏ တန္ဖိုးေငြထက္ နည္းေနပါက ဖိသ္ြရဟ္အထေျမာက္မည္မဟုတ္။ (အင္မ္ဒါဒုလ္ဖသာဝါက်မ္း)
(ဆန္တစ္ျပည္ႏွင့္တစ္လုံးေပးလွ်င္ ဖြသ္ြရာဟ္အထေျမာက္ပါသလားဟူေသာ ေမးခြန္းအတြက္အေျဖမွာ အထက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အရပ္၌ ဂ်ဳံစိုက္ပ်ဳိးျခင္းလည္းမရွိပါ။ အခ်ဳိ႕အိမ္မ်ား၌ ဂ်ဳံမႈန္႔အၾကမ္း အနည္းငယ္သာ သံုးစြဲၾက၏။ ဂ်ဳံမႈန္႔အႏုကိုမူ မ်ားစြာသံုးစြဲၾကသည္။ ဂ်ဳံမႈန္႔အၾကမ္းထက္ ဂ်ဳံမႈန္႔အႏုက ပို၍ေစ်းၾကီး၏။ ဂ်ဳံမႈန္႔အႏုျဖင့္သာ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရမည္လား။ ၿမိဳ႕ၾကီးမ်ား၏ ေစ်းျဖင့္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရမည္လား။
ေျဖ။ ဂ်ဳံေစ့၊ ဂ်ံဳမႈန္႔ၾကမ္း၊ ဂ်ဳံမႈန္႔ႏု ၎သံုးမ်ဳိးစလံုးမွ မည္သည့္အမ်ဳိးအစားျဖစ္ေစ ဖိသြ္ရဟ္အထေျမာက္မည္။ ဂ်ဳံေစ့ထက္ ဂ်ဳံမႈန္႔အၾကမ္းေပးျခင္းက ပို၍ျမတ္သည္။ ဂ်ဳံမႈန္႔အၾကမ္းထက္ တန္ဖိုးေငြေပးျခင္းက သာပိုျမတ္သည္။ မိမိတို႔ေဒသႏွင့္ အနီးဆံုးရွိ ဂ်ဳံႏွင့္ ဂ်ဳံမႈန္႔မ်ားေရာင္းသည့္ ၿမိဳ႕ရြာ၏ကာလေပါက္ေစ်း (ေရာင္းေစ်း)ျဖင့္ သတ္မွတ္ရမည္။ အလွမ္းေဝးေသာၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၏ ဂ်ဳံေစ်းႏႈန္းကို စံုးစမ္း၍သတ္မွတ္ျခင္းျဖင့္ မလံုေလာက္ပါ။ မိမိတို႔ေဒသႏွင့္ အနီးဆံုးေနရာေဒသ၏ တန္ဖိုးသာအတည္ျဖစ္သည္။ (ဖသာဝါမဟ္မူဒီယာ)

မဆ္အလဟ္
အေကာင္းဆံုးဖိသြ္ရဟ္မွာ ဂ်ဳံ(သုိ႔မဟုတ္) ေဂ်ာင္၏ တန္ဖိုးကို ေပးေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ (အာလမ္ဂီရီက်မ္း) ေပါမ်ားေသာေခတ္ျဖစ္လွ်င္ ေငြေပးျခင္းက ပိုေကာင္းၿပီး ရွားပါးေသာေခတ္ျဖစ္လွ်င္ စားသံုးဖြယ္ရာမ်ားေပးျခင္းက ပို၍ ျမတ္၏။ (အိလ္မုလ္ဖိကဟ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ေနသူမ်ားက မိမိတို႔၏ေဆြမ်ဳိးသားျခင္းမ်ားထံသို႔ မိမိအတြက္ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ အေၾကာင္းၾကားလာလွ်င္ ၎၏ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းတို႔အေနျဖင့္ ဤႏိုင္ငံ၏တန္ဖိုးျဖင့္ေပးေဆာင္ရမည္လား၊ (သို႔) ၎ေရာက္ရွိေနေသာႏိုင္ငံ၏တန္ဖိုးျဖင့္ ေပးေဆာင္ရမည္လား။
ေျဖ။ ၎အတြက္ဖိသြ္ရဟ္မွာ အေကာင္းဆံုးဂ်ဳံံတစ္ပိႆႏွင့္ တစ္ဆယ္သား၏တန္ဖိုးကို ေပးေဆာင္ရမည္။ အကယ္၍ ဤႏိုင္ငံ၏ဂ်ဳံတန္ဖိုးက သာပိုမ်ားျပားလွ်င္ ဤႏိုင္ငံ၏တန္ဖိုးျဖင့္ေပးေဆာင္ရမည္။ အေကာင္းဆံုးမွာ ဂ်ဳံေပးေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ (သို႔မဟုတ္) သူဆင္းရဲမ်ားပို၍ အက်ဳိးျဖစ္ေစမည့္တန္ဖိုး (ဂ်ဳံေစ်းပိုမ်ားသည့္ႏိုင္ငံ၏ ဂ်ဳံတန္ဖိုး)ကို ေပးေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ (ဖသာဝါရဟီမီယဟ္က်မ္း)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
အေမး။ တမန္ေတာ္ျမတ္၏ ေခတ္အခါသမယ၌ ဖိသြ္ရဟ္အား အီးဒ္နမားဇ္မတိုင္မီေပးခဲ့ပါသလား။ သို႔မဟုတ္ ဆင္းရဲသားမ်ားကို ေဝငွေပးရန္ရက္အတန္ၾကာသည္အထိ စုေဆာင္းထားျခင္းမ်ားျပဳခဲ့ပါသလား။ ကၽြႏု္ပ္တို႔ေဒသရွိ အခ်ဳိ႕သူမ်ားသည္ ဖိသ္ြရာမ်ားစုေဆာင္းထားၿပီး ေနာက္ပိုင္းအလိုရွိခ်ိန္၌ ေပးေဝၾကပါသည္။ ဤသည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ တရားေတာ္၏အမိန္႔ မည္သို႔ပါနည္း။
ေျဖ။ ဒုရ္ေရမုခ္သားရ္က်မ္း၌ ေရးသားထားခ်က္အရ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏က်င့္စဥ္ႏွင့္ မိန္႔ၾကားခ်က္တို႔ႏွင့္ ေလ်ာ္ညီရန္ အီးဒ္နမားဇ္မတိုင္မီ ဖိသ္ြရဟ္ေပးေဆာင္ျခင္း မုစ္သဟ္ဗ္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရ၏။ မစ္ရွ္ကားသ္က်မ္း၌ ဟဇရသ္အဗ္ဒုလႅာဟ္ဗင္န္အုမရ္သခင္က ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ဆြလႅာဟုအလိုင္းဟိဝစလႅမ္သည္ အီးဒ္နမားဇ္ဝတ္ျပဳရန္ မသြားမီအလ်င္ ဖိသြ္ရဟ္ေပးေဆာင္ရန္ အမိန္႔ေပးေတာ္မူခဲ့သည္ဟု ဆင့္ျပန္ခဲ့သည္။ သို႔ရွိရာ ေမးခြန္းပါအခ်ဳိ႕သူမ်ား၏ လုပ္ရပ္မွာ စြႏၷသ္ႏွင့္ဆန္႔က်င္ေနၿပီး အေျခအျမစ္မရွိေသာလုပ္ရပ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ (အေရးေပၚအေျခအေနမ်ဳိးရွိလွ်င္ ခၽြင္းခ်က္ျဖစ္သည္။) (ဖသာဝါဒါရုလ္အုလူးမ္)

မဆ္အလဟ္
လူတစ္ဦးသည္ မိမိ၏ဖိသြ္ရဟ္အား ဆင္းရဲသားတစ္ဦးတည္းအားေပးလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ သို႔မဟုတ္ ဆင္းရဲသားတို႔အား အနည္းငယ္စီခြဲေပးလွ်င္ျဖစ္ေစ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးပိုင္သည္။ အလားတူပင္ လူအမ်ား၏ဖိသြ္ရဟ္အား ဆင္းရဲသားတစ္ဦးတည္းအား ေပးျခင္းလည္းပိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ ဤသို႔စုေပါင္း၍ေပးရာ၌ ဇကားသ္၏နိဆြားဗ္အထိေရာက္ရွိေအာင္ေပးျခင္း မကၠရူဟ္ျဖစ္သည္။ ဇကားသ္စားထိုက္သူတိုင္း ဖိသြ္ရဟ္စားႏုိင္သည္။ (ဗဟစ္ရွ္သီးေဇဝရ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ အေႂကြးရွင္သည္ မိမိ၏ဖိသြ္ရဟ္ေငြအား ၎ထံမွေခ်းထားေသာဆင္းရဲသား၏ အေၾကြးကို ခုႏွိမ္ၿပီးေပးေဆာင္လိုက္လွ်င္ ဖိသြ္ရဟ္အထေျမာက္ပါမည္လား။
ေျဖ။ ဤပံုစံျဖင့္ ဖိသြ္ရဟ္အထမေျမာက္ပါ။ လက္ဝယ္မေပးဘဲ အေၾကြးႏွိမ္၍ေပးျခင္းျဖင့္ ဇကားသ္ႏွင့္ဖိသြ္ရဟ္တို႔ အထမေျမာက္ပါ။ (လက္ဝယ္ေပးၿပီး အေၾကြးျပန္လည္ေတာင္းယူႏိုင္သည္။) (ဖသာဝါဒါရြလ္အုလူးမ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ ဗလီအိမာမ္အား ဖိသ္ြရဟ္ေပးပိုင္ပါသလား။
ေျဖ။ အိမာမ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေပးျခင္းျဖစ္လွ်င္ မပိုင္ပါ။ (ဖိသ္ြရဟ္စားထိုက္သူျဖစ္၍ ေပးျခင္းျဖစ္လွ်င္ ပိုင္သည္။) (ဖသာဝါဒါရြလ္အုလူးမ္)

မဆ္အလဟ္
ဖိသ္ြရဟ္အား ဆင္းရဲသားျဖစ္ေသာစဲဟ္ရီႏႈိးေပးသူအား ေပးျခင္းပိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ အေကာင္းဆံုးမွာ ႏိႈးေပးခဟူ၍ မသတ္မွတ္ဘဲ ေငြအခ်ဳိ႕ဦးစြာေပးလိုက္ရမည္။ ထို႔ေနာက္မွ ဖိသ္ြရဟ္ေပးလိုက္ရမည္။ (အိလ္မုလ္ဖိကာဟ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ ဆင္းရဲေသာယသီးမ္မိဘမဲ့ကေလးမ်ားႏွင့္ ဆင္းရဲသားကေလးမ်ားအား ဖိသြ္ရဟ္ေပးျခင္းပိုင္ပါသလား။
ေျဖ။ ဆင္းရဲၿပီး အရြယ္မေရာက္ေသးသည့္ မသိတတ္ေသးေသာကေလးျဖစ္ပါက ၎အား ဖိသ္ြရဟ္ေပးျခင္းမပိုင္ပါ။ ၎၏အုပ္ထိန္းသူမ်ားထံ ေပးျခင္းပိုင္သည္။ သိတတ္ေသာကေလးျဖစ္ပါက ထိုကေလးလက္ထဲသို႔ေပးပိုင္သည္။ (ဖသာဝါမဟ္မူဒီယဟ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ ဆင္းရဲသားမရွိေသာႏိုင္ငံတြင္ရွိသူတို႔သည္ အီးဒ္ေန႔၌ဖိသ္ြရဟ္ထုတ္ၾကၿပီး သီးျခားထားေလ့ရွိသည္။ (သို႔) စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသူထံ ေပးအပ္ထားၾကသည္။ ေနာက္မွ ၎ေငြေၾကးအား ဆင္းရဲေသာႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပို႔ေပးျခင္းျဖင့္ မုစ္သဟဗ္အထေျမာက္ပါသလား။
ေျဖ။ အီးဒ္နမားဇ္အလ်င္ ဆင္းရဲသားမ်ားအား ဖိသ္ြရဟ္ေပးျခင္း မုစ္သဟဗ္ျဖစ္သည္။ ဆင္းရဲသားတို႔အားေပးျခင္းမျပဳဘဲ သီးျခားထားသည့္အတြက္ မုစ္သဟဗ္အက်ဳိးမရႏိုင္ပါ။ ဆင္းရဲသားမရွိေသာႏိုင္ငံဟု ဆိုျခင္းမွာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မရွိပါ။ အကယ္၍အမွန္ပင္ရွိသည္ဆိုပါက အျခားေဒသမ်ားရွိ ဆင္းရဲသားမ်ားထံ ပို႔ေပးရန္ထိုက္သည္။ ထိုအေျခအေန၌ ႁခြင္းခ်က္ရွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္(ေနာက္က်မွေပးပို႔ျခင္းျဖင့္) မုစ္သဟဗ္လႊတ္သူဟု မဆိုသာပါ။ (ဖသာဝါဒါရြလ္အုလူးမ္)

ဓမၼသတ္အေမး/ အေျဖ
ေမး။ ဖိသ္ြရဟ္အား မိဘမဲ့ေဂဟာသို႔ ေငြလႊဲျဖင့္ပို႔ေပးရာ ေဂဟာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးထံ သံႀကိဳးသာေရာက္ရွိၿပီး ေငြမေရာက္ရွိေသးေၾကာင္း စာေရာက္ရွိလာသည္။ မိမိ၏ဖိသ္ြရဟ္အထေျမာက္ပါသလား။
ေျဖ။ ဤကိစၥမွာ ေငြပို႔ေပးသူ၏ တာဝန္သာျဖစ္၍ ဖိသ္ြရဟ္အထမေျမာက္ပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ စာတိုက္သည္ ေငြပို႔ေပးသူ၏ ကိုယ္စားလွယ္သာျဖစ္သျဖင့္ ေငြပို႔ခံရသူ၏ ကိုယ္စားလွယ္မဟုတ္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ (ကိဖာယသုလ္မုဖ္သီက်မ္း)
မူရင္းတင္ျပသူ
×- မုဟမၼဒ္အဟ္မဒ္ဘားမ္ (မဇြာေဟရီ) -
(Sayar naung)