''ဂုတ္ထိပ္တံတားၾကီး အေၾကာင္း''
ဂုတ္ထိပ္တံတားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္
ပိုင္း ေနာင္ခ်ဳိနွင့္ေက်ာက္မဲအၾကား မႏၲေလး၊
လာရႈိး မီးရထားလမ္းေပၚတြင္
တည္ရွိသည္။
သီေပါျမိဳနယ္တြင္ ဟုိကြတ္ အမည္ျဖင့္
ရြာတစ္ရြာရိွရာ ဟုိကြတ္ဟူေသာ အမည္သည္
ထိုေနရာတြင္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ငုပ္လွ်ဴိးသြားျပီး
အျခားတစ္ေနရာ ေရာက္မွ ျမစ္ေခ်ာင္းေပၚလာ
သျဖင့္ နမ့္ပေဆးျမစ္ ငုပ္သြားသည့္ ထိပ္ေနရာ
ဟု ရည္ညြန္းကာ ယင္းေနရာကို ငုပ္ထိပ္
ေက်းရြာဟု ေခၚခ့ဲၾကသည္။ 
ကာလေရြ ့လ်ားလာေသာအခါ ငုပ္ထိပ္မွ
ဂုတ္ထိပ္ ျဖစ္လာခ့ဲသည္။ျဗိတိသွ် အစိုးရသည္
ျမန္မာႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္ 1897ခုနွစ္
တြင္ မႏၲေလးမွ ဗန္းေမာ္သို့ မီးရထားလမ္း
ေဖာက္လုပ္ခ့ဲျပီး မႏၲေလးနွင့္ ကြန္လုံကိုလည္း
မီးရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္ရန္ စီစဥ္ခ့ဲရာ
ယင္း လမ္းေပၚတြင္ မီးရထားျဖတ္ သြားနိုင္မည့္
ဂုတ္ထိပ္ တံတားကို ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ 
ကမၻာေပၚတြင္ အျမင့္ဆုံး ရထားလမ္းျဖစ္
လာမည့္ ဂုတ္ထိပ္ တံတားကို တာဝန္ယူ
တည္ေဆာက္ရန္ ၿဗိတိသၽႇ အစိုးရက
ျမန္မာ့မီးရထား ကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ေပး
ခ့ဲသည္။
ထိုေၾကာင့္ 1899 ခုနစ္တြင္ ျမန္မာ့ မီးရထား
ကုမၸဏီက ဂုတ္ထိပ္ တံတားၾကီးေဆာက္လုပ္
ရန္ အေမရိကန္နိုင္ငံ ပင္ဆဲလ္ေဗးနီးယား
ႏွင့္ေမရီလမ္း စတီး ကုမၸဏီတို့ကိုငွားရမ္းခ့ဲသွ္။ 
သို႔ေသာ္ တံတားၾကီး ဦးစီး တည္ေဆာက္သူမွာ
ျမန္မာ့ မီးရထားဌာနမွ Arthur Rendel နွင့္
ၿဗိတိသွ် အင္ဂ်င္နီယာ မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
တံတား အတြက္ အသုံး ျပဳေသာ ပစၥည္းမ်ားကို
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမွ တိုက္႐ိုက္မွာယူ တင္သြင္း
ခ့ဲသည္။ (Goteik Viaduct by sir orthur sendel)
ဂုတ္ထိပ္ တံတားၾကီး၏ ဒီဇုိင္း ပုံစံကို ျဗိတိန္
ႏိုင္ငံမွ ဆာ ေအအမ္ရင္းဒဲလ္အင္ ကုမၸဏီက
ေရးဆြဲခ့ဲသည္။
တံတားၾကီးကို ေထာက္ပင့္ထားေသာ သံတိုင္
မ်ားအနက္ အျမင့္ဆုံးတိုင္သည္ ေပ ၃၂၀
ျမင့္၍ အနိမ့္ဆံုး သံတိုင္မွာ ၄၅ေပ ျမင့္သည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတား၏ထူးျခားခ်က္မွာ အျခားေသာ
တံတားၾကီး မ်ားက့ဲသို ့ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ကို
ျဖတ္ေက်ာ္ ေဆာက္လုပ္ထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ
ေပ၃၀၀ေက်ာ္ မတ္ေဆာက္သည့္ လွ်ိဳၾကီး
နွစ္ခုကို ျဖတ္သန္း တည္ေဆာက္ထားျဖင္း
ျဖစ္ေပသည္။
ဂုတ္ထိပ္ တံတားသည္ ေပ ၂၂၆၀ ရွည္လ်ားျပီး
တံတား၏ ေအာက္ေျခသံတိုင္ အခ်ိဳ႕ကို
အနိမ့္ဆုံး ခ်ိဳင့္ဝွမ္းေျမျပင္မွ ေပ၁၁၀၀ခန့္အျမင့္
တြင္စုိက္ထူထားသည္။
တံတား၏ပ်မ္းမွ် အျမင့္သည္ တံတားေအာက္ရိွ
လႈိင္ဂူေအာက္တြင္ ျဖတ္သန္းစီးဆင္းေနေသာ
ျမစ္ေရျပင္မွ အထက္ေပ ၈၂၀ျဖစ္ျပီး အျမင့္ဆုံး
ေထာက္တုိင္ ေနရာရိွ မီးရထားသံလမ္းသည္
တံတားေအာက္ ေျမျပင္မွ ၃၃၅ေပ အျမင့္တြင္
တည္ရွိသည္။
္
တံတား တစ္ခုလုံးအတြက္ သံနွင့္ သံမဏိတန္
ခ်ိန္ ၄၃၁၁တန္ သံမႈိေပါင္း တစ္သန္းအသုံးျပဳ
ခ့ဲရသည္။ တံတားတိုင္ ေပါင္း ၁၆တိုင္ရိွရာ
တံတား၏အလည္တိုင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ တိုင္
အမွတ္ ၈နွင့္၉သည္ အျမင့္ဆုံးျဖစ္သည္။
ရထားလမ္းျဖတ္ သြားမည့္ ဂုတ္ထိပ္တံတားကို
ဂုတ္ထိပ္ေက်းရြာရိွ ေက်ာက္ဂူၾကီး နွစ္ဂူကို
ျဖတ္သန္းလွ်က္ ေတာင္ထိပ္ ႏွစ္ခုကိုသြယ္တန္းေဖာက္လုပ္ခ့ဲရသည္။
တံတားၾကီးေဆာက္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို
1899ခုနွစ္တြင္ စတင္ ေဆာင္ရြက္ခ့ဲျပီး
1900ျပည့္နွစ္ ဇန္နဝါရီ ၁ရက္ေန့တြင္ ၿပီးစီး
ခ့ဲကာ ထိုေခတ္က ေငြက်ပ္(၁၆၉၈၂၀၀)
ကုန္က်ခ့ဲသည္။1903ခုနွစ္တြင္ တံတားၾကီးကိုစတင္အသုံးျပဳခ့ဲသည္။
ဂုတ္ထိပ္ တံတားႀကီးသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္
ကာလအတြင္း မဟာမိတ္တို႔၏ ေျမလွန္ စနစ္
ေၾကာင့္ ဖ်က္ဆီးျခင္းကို ခံခဲ့ရသျဖင့္ တိုင္အမွတ္ ၂နွင့္၅တို ပ်က္ဆီး ခဲ့ရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဂ်ပန္တို႔ ျပန္လည္ဆုတ္ခြာခ်ိန္
တြင္လည္း ဂုတ္ထိပ္တံတား၏ အျမင့္ဆံုးတိုင္
မ်ားျဖစ္သည့္ တံတားအလယ္တိုင္ ၄တိုင္ကို
ဗုံးခြဲ ဖ်က္ဆီးခဲ့သျဖင့္ တိုင္အမွတ္၁၁သည္
ေအာက္ေျခပ်က္ခ့ဲရျပီး တိုင္အမွတ္၁၀နွင့္
၁၂တို ့မွာလည္း လဲက်ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။
ထိုတုိင္မ်ားေပၚတြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ
ေပ၁၂၀ရွည္သည့္ ေပါင္းကူးသံေဘာင္၄ခု
သည္လည္း ေျမႀကီးေပၚသို့ျပဳတ္က်ခ့ဲသည္။
1948ခုနွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရျပီး
သည့္ေနာက္တြင္ ပ်က္စီးေနေသာ ဂုတ္ထိပ္
တံတားႀကီးကို ျမန္မာႏိုင္ငံ မီးရထား ဌာနက
ျပင္ဆင္ခ့ဲသည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားျပင္ဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို
1948ခုနွစ္ ေမလတြင္ စတင္လုပ္ေဆာင္ခ့ဲ
ေသာ္လည္း ပစၥည္းမ်ားရွားပါးမႈ လမ္းပန္း
ဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲမႈတို့ေၾကာင့္သုံးနွစ္
ေက်ာ္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ကာ 1951ခုနွစ္
ဩဂုတ္လတြင္ ၿပီးစီးခ့ဲသည္။
ထိုအခ်ိန္ က ဂုတ္ထိပ္တံတားၾကီးျပင္ဆင္မႈ
ကုန္က်စရိတ္ေငြမွာ ေငြက်ပ္ (၃၂)သိန္းျဖစ္
သည္။
မီးရထားေပၚမွ ျမင္ရသည့္ ဂုတ္ထိပ္ တံတားႀကီး၏ အနီးကပ္ျမင္ကြင္းကို တံတားႀကီး ေပၚမွ ျဖတ္သန္းသြားဖူးတ့ဲ လူတိုင္း
မေမ့နိုင္ေအာင္ အမွတ္တရ ျဖစ္ၾကရေပသည္။
ယခုအခါ သက္တမ္း၁၁၅နွစ္ ေက်ာ္ခ့ဲျပီျဖစ္
သည့္ ဂုတ္ထိပ္တံတားသို႔ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈ
လိုသူ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္မ်ား အတြက္
ပို႔ေဆာင္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျမန္မာ့မီးရထားက
သီးသန္႔ရထားတြဲ RGC ၁၁၀ကို ငွားရမ္းစီးနင္း
နိုင္ရန္ စီစဉ္ေပးထားသည္။
ယင္း သီးသန္႔ရထားတြဲသည္ ခရီးသည္၂၀
လိုက္ပါနိုင္ကာ ျပင္ဦးလြင္ဘူတာမွ ေနာင္ပိန္
ဘူတာ အသြားအျပန္ ခရီးစဉ္အတြက္ ျမန္မာ
က်ပ္ေငြ ႏွစ္သိန္းေပးသြင္းရသည္ဟု
သိရွိရေပသည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားအဆင္းရိွ ေမာ္ေတာ္ကားလမ္း
သည္ ဂုတ္ထိပ္တံတား၏ အေနာက္ဘက္တြင္
ရိွသျဖင့္ ကားလမ္းမွ ဂုတ္ထိပ္တံတားကို
မျမင္နိုင္ၾကဘဲ မီးရထားစီးမွသာ ဂုတ္ထိပ္
တံတားႀကီးကို ျမင္နိုင္သည္။
ဂုတ္ထိပ္ တံတားကို အနီးကပ္ျမင္ေတြ႕နိုင္ရန္
ဂုတ္ထိပ္ၾကည့္ခရီးသည္ မ်ားသည္ မီးရထား
ျဖင့္သာ ဂုတ္ထိပ္ တံတားရိွရာသို့ သြားၾကရ
ေပသည္။
ေန့စဥ္ ႏိုင္ငံျခားသား ၂၀မွ၃၀ေက်ာ္ အထိ
မီးရထားျဖင့္ လာၾကေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။
ယခုအခါတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္(ေျမာက္ပိုင္း)တြင္
ကားလမ္းဆက္သြယ္ေရးသည္ အထူးေကာင္းမြန္ေနၿပီျဖစ္သျဖင့္ မီးရထား
ခရီးသည္အေရအတြက္သည္ ယခင္ကထက္
မ်ားစြာ ေလ်ာ႕နည္းသြားခဲ့ေသာ္လည္း
မိမိတို႔တစ္သက္တာတြင္ မေမ့နိုင္ဖြယ္
အမွတ္တရျဖစ္ေစ နိုင္သည့္ ဂုတ္ထိပ္တံတား
ျမင္ကြင္းမ်ားကို ၾကည့္႐ႈလိုၾကေသာ ျပည္တြင္း
ျပည္ပမွ ခရီးသည္မ်ားသည္ကား ကြၽန္ေတာ္
စီနင္း လိုက္ပါခ့ဲသည့္ မီးရထားခရီးကိုပင္
ေန ့စဥ္ လိုက္ပါ စီးနင္းလွ်က္ရိွသည္။
========================
ခရက္ဒစ္:ေitalicမာင္သာ (ေရွးေဟာင္းသုေတသန)
Photo Sun Tun &original uploaded