လယ္သမား
{ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ ဇာတ္သိမ္းခန္း (သို့မဟုတ္) ပညာေခတ္}
စာေရးသူတို့ငယ္စဥ္၊ လြန္ခဲ့တဲ့ အနွစ္ေလးဆယ္ေလာက္က ေတာသူေတာင္သား တစ္ေယာက္အေနနွင့္ စတုတၳတန္းဟာ ပညာေရး ဆံုးခန္းတိုင္တဲ့ အတန္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေယာက္်ားေလးတစ္ေယာက္ဆိုရင္ ေျပာတာပါ။ မိန္းခေလးျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ စတုတၳတန္းအထိ မေရာက္သူေတြေတာင္ အမ်ားအျပား ရိွခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္သူလယ္သမား တစ္ေယာက္အေနနဲ့ မိမိတို့ သားသမီးရဲ့ ပညာေရးကို ဦးစားမေပးနိုင္တဲ့ အေျကာင္းေတြ မ်ားစြာရိွခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအေျကာင္းေတြထဲက ထင္ရွားတဲ့ အေျကာင္းေတြကို ထုတ္ျပရရင္; မိမိကိုယ္တိုင္က ပညာမတတ္ျခင္း၊ မိမိိကုိယ္တိုင္ ပညာမတတ္သည့္အတြက္ ပညာေရးရဲ့ အေရးျကီးပံုကို မသိျခင္း၊ သားသမီးမ်ားကို ပညာေရးေထာက္ပံ့ရန္အတြက္ ေငြေျကးျပည့္စံုမွု မရိွျခင္း၊ ေတာေက်ာင္းမ်ားဟာ စတုတၳတန္းအထိပဲ ရိွတဲ့အတြက္ နီးစပ္ရာ ျမို့ေက်ာင္းပို့ရျခင္း၊ ျမို့ေက်ာင္းမွာ စရိတ္စက ကုန္က်ျခင္း၊ အရြယ္ေရာက္ျပီးျဖစ္တဲ့ သားသမီးရဲ့ လုပ္အားကို ေမွ်ာ္ကိုးျခင္း စသည္တို့ ျဖစ္ပါတယ္။
သားသမီးဘက္က ျကည့္မယ္ဆိုလ်ွင္လည္း ေလးတန္းေလာက္နဲ့ ေက်ာင္းထြက္ရျခင္းဟာ ဘဝတစ္ခုအတြက္ အခြင့္အေရးေတြ ဆံုးရွံုးနစ္နာသြားျပီ၊ ေအာင္ျမင္မွု လမ္းေျကာင္းေတြ ပိတ္သြားျပီလို့ မထင္ခဲ့ျကပါဘူး။ မထင္ရတဲ့ အေျကာင္းကေတာ့ ေခတ္စနစ္အရ အားလံုးရဲ့ အျမင္ဟာ တူေနျကလို့ပါပဲ။ အဲဒီထဲကမွ အေတြးအေခါ္ အေျမာ္အျမင္ရိွသူရဲ့ သားသမီးက ပညာဆက္သင္ဖို့ ျမို့ေက်ာင္းသြားသည္ဟု ျကားလ်ွင္ေတာင္ ေဝဖန္ရွံဳ့ခ်စရာ အျဖစ္ပင္ ျမင္ျကပါတယ္။
ထိုကဲ့သို့ ေဝဖန္လ်ွင္လည္း အျပစ္ေတာ့ မဆိုသာပါ။ “မိဘလက္ငုတ္လက္ရင္း ျဖစ္တဲ့ လယ္ယာလုပ္ငန္းနွင့္ သာယာေအးခ်မ္းတဲ့ ဘဝတစ္ခုကို ထူေထာင္နိုင္ခ်ိန္မွာ ပညာတတ္ျကီး ျဖစ္ေတာ့ေကာ ဘာထူးမွာလဲ၊ ဘယ္လိုအလုပ္မ်ိုး ရမွာလဲ” ဟု ေမးစရာ ျဖစ္ေနေသာ ေခတ္ ျဖစ္ေသာေျကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့…. အခ်ိန္အခါေတြ ေျပာင္းခဲ့ပါျပီ။ ေခတ္စနစ္ေတြ ေျပာင္းလဲခဲ့ပါျပီ။ ေခတ္စနစ္နဲ့ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မရိွသူေတြ လမ္းစေပ်ာက္ျပီး ေနာက္ေကာက္က်က်န္ခဲ့မွာ စာေရးသူအေနနဲ့ ျမင္ေယာင္မိပါတယ္။
ေခတ္အခါအရ တနိုင္တပိုင္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လာျကတဲ့ ဘိုးဘြားလက္ငုတ္ လယ္ယာလုပ္ငန္းဟာ တခန္းရပ္နားရန္ ဇာတ္သိမ္းခန္းဘက္ကို ဦးတည္လို့သြားေနပါျပီ။
ေတာင္သူလယ္မားမ်ားရဲ့ “သီးနီွးထြက္နွုန္းနဲ့ လုပ္အားခ မမ်ွဘူး” ဆိုတဲ့ ျငီးျငူသံကို နိုင္ငံအဝန္း ပဲ့တင္ထပ္မ်ွ ျကားေနရပါျပီ။ စက္မွုလုပ္ငန္းနွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဆယ္စုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနာက္က် က်န္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာလယ္သမားေတြဟာ တိုးတက္မွုရဲ့ အစျဖစ္တဲ့ သူတို့ရဲ့လယ္ယာလုပ္ငန္းမွာ စက္ပစၥည္းေတြ ဝင္ေရာက္ ေနရာယူလာတာနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ေမ်ွာ္လင့္မထားတဲ့ လိွုင္းလံုးမ်ား ပုတ္ခတ္ခံေနရပါျပီ။
နြားနဲ့အတူရုန္းျပီး လုပ္ခဲ့တဲ့ လယ္သမားဘဝဟာ ဇာတ္သိမ္းခန္းကို ေရာက္ေတာ့မယ္ လို့ ဝမ္းနည္းေျကကြဲစြာ ေျပာရမယ့္ အေနအထားပါ။ “အဲဒီလို ျဖစ္သင့္လို့လည္း ျဖစ္လာတာပါ” လို့ အေကာင္းဘက္ကလည္း ျမင္လို့ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လယ္သမားဟာ သူ့ရဲ့ လုပ္အားကို မတန္တဆ၊ နိမ့္က်တဲ့ ေစ်းနွုန္းနဲ့ ေရာင္းခ် ေနခဲ့ျကရတာပါ။ အဲဒါနဲ့ပတ္သက္ျပီး ဘယ္သူမွ ထူးထူးေထြေထြ စဥ္းစားမွု မျပုခဲ့ျကသလို၊ စဥ္းစားမိလ်ွင္လည္း တျခား ေရြးစရာ အေနအထား မရိွခဲ့ျကပါဘူး။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာ နိုင္ငံရပ္ျခားကိုသြားျပီး အလုပ္လုပ္လို့ရတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ေပါ္လာပါတယ္။ ေနာက္လူငယ္ေတြဟာ လယ္ယာလုပ္ငန္းကို စိတ္ဝင္စားမွု နည္းလာျပီး လယ္သမားအလုပ္နွင့္ စာလ်ွင္ လုပ္အားနဲ့တန္တဲ့ ဝင္ေငြရရာ နိုင္ငံရပ္ျခားကို အလုပ္လုပ္ဖို့ ထြက္ခြါသြားျကပါတယ္။
လယ္သမားအတြက္ေတာ့ စက္မွုတိုးတက္လာတာနဲ့ လူငယ္ေတြ နိုင္ငံရပ္ျခား ထြက္သြားတာဟာ တနိုင္တပိုင္ မိရိုးဖလာ လယ္ယာလုပ္ငန္း တစ္စခန္းရပ္နားရန္ ‘perfect storm’ ဖန္တီးေပးလိုက္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။
စက္ေတြ ဝင္လာတဲ့ အခါမွာ တစ္ေနကုန္ နြားတစ္ယွဥ္းနဲ့လူတစ္ေယာက္ ရုန္းရမယ့္ လုပ္ငန္းကို စက္က မိနစ္ပိုင္းအတြင္း၊ နာရီပိုင္းအတြင္း ျပီးေျမာက္ေစတယ္ဆိုတာကို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ့ ျကံုျကရပါတယ္။ အခ်ိန္အခါနဲ့ လုပ္ရတဲ့ လယ္ယာလုပ္ငန္းဟာ လုပ္ငန္း ျမန္ဆန္တြင္က်ယ္တဲ့ စက္ကို အားကိုးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
စက္ကိုအားကိုးရတဲ့ ေနာက္ထပ္အေျကာင္းတစ္ခုကေတာ့ လယ္ယာလုပ္ငန္းမွာ ေရွးအစဥ္အလာရ အားကိုးခဲ့ရတဲ့ မ်ိုးဆက္သစ္ သားေျမးေတြဟာ အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလို နိုင္ငံရပ္ျခားကို ေရာက္ကုန္ျကတာပါပဲ။
စက္ကို သံုးရာမွာ ပထမေတာ့ ထြန္ယက္ခ်ိန္၊ ေနာက္တျဖည္းျဖည္းနဲ့ ရိပ္သိမ္းမွု ေတြမွာပါ အသံုးျပုလာရပါတယ္။ စက္နဲ့လုပ္လို့ မရေသးတဲ့ ကိစၥေတြမွာ အျပင္လူ ငွားျပီးလုပ္ရပါတယ္။ လူငယ္ေတြ ထြက္သြားတာနဲ့အမွ် အလုပ္သမားရွားလာပါတယ္။ လုပ္အားခ ေစ်းနွုန္းေတြ တက္လာသလို၊ အလုပ္သမားကိုပင္ ခယ ရတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္လာပါတယ္။
ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္က မိသားစု ဝိုင္းလုပ္ျပီး၊ ကုန္က်ေငြဆိုလို့ မ်ိုးေစ့ေလာက္သာ ပူပန္ခဲ့ရတဲ့ လယ္ယာလုပ္ငန္းဟာ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းျကီးကဲ့သို့ ဝင္ေငြ ထြက္ေငြေတြကို အေသးစိတ္ စီစစ္ရမယ့္ အခ်ိန္ကို ေရာက္လို့ လာခဲ့ပါတယ္။ နွစ္ကုန္လို့ စာရင္းခ်ုပ္လိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ မိုးေလဝသ မွန္ကန္တဲ့နွစ္ဆိုလ်ွင္ စရိတ္စက ရွင္းျပီး၊ မိသားစုစားရန္ သီးနွံေလး အနည္းငယ္ က်န္ခဲ့ေပမယ့္၊ မိုးေလဝသ မမွန္တဲ့နွစ္မွာေတာ့ အရွုံးမ်ားပင္ ေပါ္လာပါေတာ့တယ္။
လယ္ယာလုပ္ငန္းမွာ မိုးမမွန္လို့ မ်ိုးေစ့ဆံုးတယ္လို့ ျကားရတဲ့ ေခတ္ကေန မိုးမမွန္လို့ ကုန္က်စရိတ္အတြက္ လယ္ယာကိုပင္ ေရာင္းခ်ေပးရတယ္ ဆိုတဲ့ ေခတ္ကို ေရာက္ေနပါျပီ။
မေဝးေတာ့ေသာ အနာဂတ္ကို လွမ္းေမ်ွာ္၍ ျကည့္လိုက္မည္ဆိုလ်ွင္ မိရိုးဖလာ လယ္ယာလုပ္ငန္းကေန စက္မွုလယ္ယာ လုပ္ငန္းဘက္ကို ကူးေျပာင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ လယ္သမား အမ်ားစုဟာ လယ္ယာလုပ္ငန္းကို ရပ္နားျပီး အေဝးေရာက္ သားသမီးမ်ားရဲ့ ေထာက္ပံ့မွုသာ အဓိကဝင္ေငြ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
လယ္ယာေတြဟာ လက္ခ်ိုးေရလို့ ရေလာက္တဲ့ လူတစ္စုရဲ့ လက္ထဲကို ေရာက္သြားျပီး၊ ေနာက္ဆံုးမွာ လယ္သမားဆိုတဲ့ လူတန္းစားဟာ သီးနွံပင္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္း မျမင္ဖူးပဲ စားပြဲကုလားထိုင္ေနာက္က မိန့္မိန့္ျကီးထိုင္ေနတဲ့ ပုဂၢိုလ္ျကီးမ်ားသာ ျဖစ္လာပါေတာ့မယ္။
အဲဒီအခ်ိန္ မေရာက္ခင္မွာ ျကိုတင္ျပင္ဆင္လို့ ရတာကေတာ့၊ အဓိက အေနနဲ့ ပညာေရးပါ။ ေလးတန္းေလာက္နဲ့ ေက်ာင္းထြက္ျပီး မိယိုးဖလာ လယ္ယာလုပ္ကိုင္ရင္း မိသားစုဘဝကို တည္ေထာင္နိုင္ခဲ့တဲ့ ေခတ္မွာ လယ္ယာလုပ္ငန္းနဲ့ ပတ္သက္တာကလြဲျပီး ပညာေရးဟာ အေရးမျကီးဘူးလို့ ထင္ခဲ့ရေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ပညာသည္သာ ဘဝရဲ့ လမ္းေျကာင္းမွန္ကို ပို့ျပီး၊ ပညာသည္သာ မိသားစု စားဝတ္ေနေရးကို ေထာက္ပံ့နိုင္မွာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
ပညာေရးဟာ ေခတ္အခါတိုင္းမွာ အေရးျကီးေပမယ့္၊ အခုအခ်ိန္ကစျပီး ေခတ္အဆက္ဆက္ ကထက္ ပိုျပီး လိုအပ္လို့ လာပါျပီ။ လယ္သမား သားသမီးဟာ ျမုိ့ျကီးျပျကီးက ပညာတတ္ေတြနဲ့ ယွဥ္ရပါေတာ့မယ္၊ နိုင္ငံရပ္ျခားက ပညာေရာ အေထြေထြ ဗဟုသုတမွာပါ သာတဲ့ သူေတြနဲ့ လက္တြဲရပါေတာ့မယ္။
အတန္းပညာ အေနနဲ့ အနည္းဆံုး၊ အထက္တန္းေလာက္အထိ တက္နုိင္ေအာင္ ျကိုးစားရပါလိမ့္မယ္။ အထက္တန္းေအာင္တဲ့ အခ်ိ္န္မွာေတာ့ ပညာေရးဘက္မွာ အားသာသူဟာ တကၠသိုလ္ ဆက္တက္ရပါမယ္။
ပညာေရးမွာ အားမသာပဲ လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ခ်င္သူမ်ားအတြက္ေတာ့ ၆လမွ ၂ နွစ္ေလာက္ရိွတဲ့ vocational training ေတြ ဆက္ျပီး တက္ရပါမယ္။ နိုင္ငံေတာ္ အေနနဲ့လည္း vocational schools ေတြ အေျမာက္အမ်ား ဖြင့္ေပးဖို့လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။
ေလးတန္းေအာင္လ်ွင္ ေက်ာင္းထြက္ျပီး မိဘလက္ငုက္၊ လယ္ယာလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ သားသမီးေတြဟာ စတုတၳတန္း- ပညာေရး ေလာက္နဲ့ အဆင္မေျပေတာ့ပါဘူး။ အတန္းပညာတတ္သလို၊ အေထြေထြဗဟုသုတ ပိုင္းမွာလည္း ေခတ္နဲ့အမီွလိုက္နိုင္ေအာင္ စာဖတ္ရပါမယ္။
စာဖတ္ရာမွာ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး ခြဲျခားမွုမရိွပဲ ရနိုင္သမ်ွ စာေစာင္ေတြကို ဖတ္သလို၊ တစိမ့္စိမ့္နဲ့ စိမ့္ဝင္ရမယ့္ အထင္ကရပုဂၢိုလ္ျကီးမ်ားရဲ့ အတၳုပၸတၱိမ်ား၊ ေလာကနီတိ လမ္းညြွန္မ်ားနဲ့ ဘာသာေရးစာအုပ္မ်ားလည္း ပါဝင္ရပါလိမ့္မယ္။
မိဘလယ္သမားမ်ား အေနနဲ့လည္း ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ေခတ္စနစ္ကို သိျမင္လက္ခံျပီး သားသမီးမ်ားရဲ့ ပညာေရးကို ေရွ့တန္းတင္ဖို့ လိုအပ္လာျပီလို့ သေဘာေပါက္သင့္ေျကာင္း၊….. လ်ွင္ျမန္စြာေျပာင္းလဲေနေသာ ျမန္မာလယ္သမားမ်ားရဲ့ အေျခအေနကို ေလ့လာသံုးသပ္၍ တင္ျပလိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။
ေမတၱာျဖင့္
