اسکلرودرمی

اسکلرودرمی نوعی بیماری روماتیسمی است که منجر به سخت شدن و سفت شدن پوست و بافت‌های همبند می‌شود. بافت همبند متشکل از الیافی است که چارچوبی را برای استحکام بدن پدید می‌آورد.

در بعضی از افراد، اسکلرودرمی فقط پوست را گرفتار می‌کند، ولی در خیلی از بیماران ممکن است ساختمان‌های دیگر بدن نیز دچار اختلال شوند، مانند رگ‌های خونی، اندام‌های داخلی، و دستگاه گوارش. علایم و نشانه‌های این بیماری بسته به اندام‌های درگیر متفاوت خواهد بود.

مانند بسیاری دیگر از بیماری‌های روماتیسمی، اسکلرودرمی نیز در زن‌ها بیشتر از مردها بروز می‌کند. معمولاً بین سنین سی و پنجاه سالگی مشاهده می‌شود. گرچه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، ولی درمان‌های مختلفی برای تسکین علایم و بهبود کیفیت زندگی بیماران ارائه می‌شود.

علایم و نشانه‌ها

علایم و نشانه‌های بیماری اسکلرودرمی بستگی به این دارد که چه ساختمان‌ها و اندام‌هایی از بدن گرفتار عوارض این بیماری شده باشد. به‌عنوان مثال، تقریباً تمام بیماران مبتلا به اسکلرودرمی سخت شدن و سفت شدن قطعاتی از پوست را تجربه می‌کنند. تعداد، محل، و اندازه‌ی این ضایعه بستگی به نوع اسکلرودرمی دارد. پوست در این بیماران به علت سفت‌شدگی براق به نظر می‌رسد و ممکن است حرکت ناحیه‌ی مربوطه محدود شده باشد.

یکی از اولین علایم اسکلرودرمی این است که بدن در مقابل سرما به شدت واکنش نشان می‌دهد، به طوری که انگشتان کرخت می‌شوند و احساس گزگز و مورمور ایجاد می‌شود. این وضعیت سندروم رینود نامیده می‌شود و در افرادی هم که مبتلا به اسکلرودرمی نیستند، ممکن است مشاهده شود.

در دستگاه گوارش، بعضی از بیماران علایم بازگشت محتویات معده به مری، یعنی سوزش سر دل و ریفلاکس اسید، را تجربه می‌کنند. در بسیاری از بیماران، ممکن است قسمت‌هایی از مری که نزدیک به معده است، آسیب دیده باشد. علاوه بر این، ممکن است جذب غذا از روده نیز مختل شود.

در نهایت، اسکلرودرمی ممکن است در قلب، ریه‌ها، و کلیه‌ها نیز به درجات مختلف آسیب ایجاد کند و عملکرد اندام را مختل نماید. در صورتی که این وضعیت‌ها درمان نشوند، ممکن است جان بیمار به خطر بیفتد.

به نظر می‌رسد که اسکلرودرمی بر اثر افزایش تولید کلاژن در بافت‌های بدن ایجاد می‌شود. کلاژن یک نوع پروتئین فیبری است که در بافت همبند، از جمله پوست، یافت می‌شود. علت تولید بیش از حد کلاژن به خوبی مشخص نشده است، ولی به نظر می‌رسد که دستگاه ایمنی بدن در این موضوع نقش داشته باشد. حال اینکه چه عواملی باعث این پاسخ ایمنی می‌شود، دقیقاً مشخص نیست، ولی ممکن است برخی از انواع آفت‌کش‌ها، رزین‌های صنعتی و مواد شیمیایی باعث این مسئله شده باشد.