Rozbłysk Gamma.

Rozbłysk Gamma. Śmiertelny Błysk.

Pisząc poprzedni artykuł o spektrum światła, moja uwaga skupiła się na promieniowaniu gamma, a dokładniej jej pochodnej nazwy występującej w innym zjawisku. A przez to mam na myśli Rozbłysk Gamma.

Najsilniejsze eksplozje kosmiczne nazywane mianem Rozbłysku Gamma są stałym zagrożeniem dla życia na Ziemi. Wyobraź sobie, że możesz zebrać energię z każdej gwiazdy w promieniu stu milionów lat świetlnych i użyć jej do wystrzelenia największej super broni we wszechświecie. Krótko mówiąc, to to czym jest to zjawisko. Według jednej z hipotez, zjawisko to jest odpowiedzialne za masowe wymieranie na Ziemi, które miało miejsce około 450 milionów lat temu. Na szczęście od tego czasu na naszym terenie nie pojawił się Rozbłysk Gamma, ale ten dzień nieuchronnie nadejdzie.

Source:, Image Credit: NASA

Promienie gamma są falami promieniowania elektromagnetycznego, które przenoszą energię podobnie jak światło widzialne. Widoczne światło jest niewielką częścią widma elektromagnetycznego. To część, którą mogą zobaczyć oczy. Przy niższych energiach są fale radiowe, mikrofale i podczerwień. A przy wyższych energiach fale ultrafioletowe, rentgenowskie i gamma.

Promienie gamma mają najmniejsze długości fal, ponieważ są to fotony o najwyższej energii. Promieniowanie gamma jest ekstrahowane z pierwiastków promieniotwórczych, niewidocznych części reaktorów jądrowych. Wnika bardzo dobrze w twardą materię. W nadmiarze to promieniowanie może powodować chorobę popromienną lub być śmiertelne dla tkanek.

Przed promieniowaniem gamma, które dociera do Ziemi z kosmosu, chroni nas warstwa ozonowa Ziemi. Istnienie zjawisk takich jak rozbłyski gamma nie było znane przed drugą połową XX wieku. Zjawisko to zostało wykryte przez przypadek ze względu na "Zimną Wojnę". Amerykanie po prostu umieścili specjalnego satelitę na orbicie wokół planety, którego zadaniem było śledzenie za pomocą sprzętu pokładowego, czy ZSRR nie przeprowadza próbnych eksplozji nuklearnych w przestrzeni kosmicznej. Zamiast tego odkryto nieznany rodzaj silniejszej eksplozji kosmicznej.

Od tego czasu zaobserwowano setki wybuchów, ale na szczęście wszystkie zdarzyły się na tyle daleko, że nie stanowiły dla nas zagrożenia. Gdyby jednak dotarła do nas ogromna ilość promieniowania gamma, oznaczałoby to wielkie kłopoty. Promieniowanie gamma rozbija ozon, więc ta emisja pozbawiłaby nas ochronnej warstwy ozonowej. Oznacza to, że nie tylko rozbłysk promieniowania gamma byłby katastrofą, ale także jego efektem byłoby otwarcie ścieżki do powierzchni Ziemi dla promieniowania słonecznego UV.

Rozbłysk Gamma emituje więcej energii w ciągu sekundy niż słońce, w całym swoim życiu za dziesięć miliardów lat. Powodując, że są najjaśniejszymi wydarzeniami we wszechświecie. Istnieją dwa typy Rozbłysków Gamma krótkie i długie, a każdy ma swoje własne źródło. Długie wybuchy trwają około minuty, a naukowcy myślą, że są produkowane przez Supernowe, gdy rdzeń masywnej gwiazdy upada, by stać się Czarną dziurą. Krótkie wybuchy trwają sekundę i są tworzone, gdy dwie gwiazdy Neutronowe są w binarnym scaleniu. Przez miliony lat ich orbity rozpadają się, emitując fale grawitacyjne.

Gdy znajdą się wystarczająco blisko, aby dotknąć, rozbijają się i zapadają wzajemnie, tworząc "Czarną Dziurę". Zarówno Supernowa jak i Gwiazda Neutronowa łączy to samo: Czarna Dziura, otoczone namagnesowanym dyskiem gazu pozostałym z ich macierzystych gwiazd. W tych środowiskach rotacja nakierowuje pole magnetyczne, które leci na gorące strumienie cząstek, poruszając się z prędkością bliską prędkości światła. Gaz w tym leju tworzy dwa ciasne strumienie wysokoenergetycznych promieni gamma, takich jak "niebiański pistolet laserowy".

Source:, Image Credit: NASA/AEI/ZIB/M. Koppitz and L. Rezzolla

Wszystkie wybuchy, które odkryliśmy do tej pory, powstały poza Drogą Mleczną, zbyt daleko, aby nas zranić. Ale pobliski rozbłysk promieniowania gamma może być katastrofalny, jeśli będzie miał miejsce w ciągu kilku lat świetlnych od nas, to całkowicie ugotuje powierzchnię Ziemi. A przynajmniej połowę, która stoi przed nim.

Warstwa ozonowa chroni nas, ale jest lepiej przygotowana do obchodzenia się ze strumieniem promieniowania ze Słońca. Rozbłysk Gamma by ją przytłoczył, narażając nas na śmiertelne promieniowanie słoneczne. Ozon zajmuje lata, aby uzupełnić się naturalnymi procesami, czyli więcej niż wystarczająco dużo czasu, aby słońce wypaliło jałową Ziemię. Lub przynajmniej zabić najbardziej złożone życie.

Masywna gwiazda zapadająca się w czarną dziurę.

Naukowcy jakiś czas temu zaproponowali hipotezę, że ogromne wyginięcie na Ziemi, które miało miejsce 450 milionów lat temu, spowodowane zostało przez pobliski Rozbłysk Gamma. W rezultacie 60% gatunków zwierząt zniknęło z powierzchni Ziemi. Do tej pory rozważanym powodem wyginięcia w tym okresie był początek epoki lodowcowej. Niestety, nauka nie ma żadnych informacji o tym, czy jesteśmy zagrożeni przez ten Rozbłysk.

Jeśli w naszej galaktyce pojawi się Rozbłysk Gamma, będziemy mieli do czynienia prawdopodobnie z klęską żywiołową. Jeśli jednak jego źródło znalazło by się w odległości mniejszej niż 6000 lat świetlnych od Ziemi, planeta jest w niebezpieczeństwie całkowitej dewastacji.

Odniesienia:

[1]http://regulus.wis.pk.edu.pl/Odczyty/Prelekcje/gamma.pdf
[2]https://www.ifj.edu.pl/conf/AstroCzastki2013/prezentacje/A_Zwolinska_poster.pdf
[3]http://www.urania.edu.pl/tagi/rozblyski-gamma
[4]https://zmianynaziemi.pl/kategoria/rozblysk-gamma
[5]https://pl.wikipedia.org/wiki/Rozb%C5%82ysk_gamma
[6]https://zmianynaziemi.pl/wiadomosc/rozblysk-gamma-moze-w-kazdej-chwili-zniszczyc-zycie-na-ziemi