Narkoman, choleryk, hulaka... genialny perkusista - Ginger Baker

W sobotnią noc miałem okazję obejrzeć debiut reżyserski Jaya Bulgera zatytułowany Uwaga! Pan Baker. Film poświęcony jest oczywiście jak można domyślić się po tytule legendarnemu perkusiście Gingerowi Bakerowi, który to na przestrzeni dekad udzielał się m.in. w grupach Cream czy Blind Faith oraz był prekursorem afrykańskiej muzyki etnicznej w Europie. Podsumowując Bakera jednym zdaniem należy powiedzieć - genialny perkusista, beznadziejny człowiek. Bo powiedzieć to, że ekscentrykiem był tylko na scenie to za mało...

I. Początki

Peter Edward Ginger Baker przyszedł na świat 19 sierpnia 1939 roku w Wielkiej Brytanii. Jego ojciec zginął na froncie, wychowywany był z siostrą przez matkę. Jako młody chłopak "zatrudnił się" w gangu, który okradał sklepy muzyczne i to mniej więcej w tamtym czasie odkrył jazz. Zapragnął iść w tym kierunku, a jego niedawni kompani po opuszczeniu przezeń grupy pocięli mu twarz żyletkami. Niedługo później przeczytał list od ojca, w którym ten napisał mu, żeby na agresję niewerbalną odpowiadać w ten sam sposób. Tak młody Ginger z popychadła stał się rozrabiaką. Od małego uderzał rytmicznie rękami w co się da, w ten sposób odkrył swoje zamiłowanie do perkusji. Jak sam stwierdził, z tym człowiek się rodzi. I poczucie rytmu to jest jego talent, który otrzymał od Boga.

II. Baker jako muzyk

Ginger Baker wypłynął na szerokie wody, kiedy w zastępstwie Charliego Wattsa (wówczas odchodzącego do The Rollin' Stones) dołączył do grupy Blues Incorporated Alexisa Kornera, która to stała się trampoliną do sławy dla wielu muzyków brytyjskich w latach 60. Podczas występów w tej grupie poznał on m.in. Grahama Bonda, Jacka Bruce'a czy Dicka Heckstall-Smitha. Ten kwartet postanowił w 1963 roku utworzyć Graham Bond Organisation, jeden z najlepszych z najlepszych zespołów rhythm 'n' bluesowych w historii. Jack Bruce był genialnym basistą, doskonale odnajdującym się zarówno w stylistyce bluesowej jak i jazzowej, w związku z tym razem z Bakerem tworzyli znakomitą sekcję rytmiczną, co później pokazali w Cream. Jednak, jako ludzie nienawidzili się tak mocno, że gdy tylko Graham Bond, formalny lider grupy pogrążył się w narkotykowym nałogu Baker wylał Bruce'a z GBO. Zanim o okolicznościach wylotu basisty z grupy warto wspomnieć, że krewki charakter perkusisty ujawnił się, gdy podczas koncertu wstał i zaczął bić werblem po głowie Bruce'a. On nie pozostał dłużny swojemu rywalowi i zamiast występu muzycznego publiczność oglądała walkę bokserską. Po wyrzuceniu basista jednak na złość grupie pojawiał się dalej na występach. Baker wściekły znalazł dość niecodzienny sposób... chwycił nóż i przyłożył go do gardła muzyka przekazując mu krótką wiadomość: "Spierd....". Tym razem zadziałało.

III. Baker w Cream

Ginger Baker szybko stał się postacią kontrowersyjną i niezwykle ekscentryczną. Wysoki (193 cm wzrostu), chudy, z rudą burzą loków na głowie oraz brodą, a także przenikającym spojrzeniem wyglądał dosłownie jak wcielenie diabła. W połączeniu z jego wybuchowym charakterem i trudną osobowością złożyło się ono na reputację muzyka. O ironio, nienawidzący muzyki rockowej i metalowej perkusista współtworząc supertrio Cream znacząco przyczynił się do sposobu gry późniejszych ekstremalnych bębniarzy.

Gdy Baker opuścił Graham Bond Organisation spotkał Erica Claptona, który opuściwszy Johna Mayalla chciał stworzyć nową grupę. Jakież musiało być zarazem zdziwienie, jak i wściekłość Bakera, kiedy usłyszał, że jako basistę planuje on zatrudnić... Jacka Bruce'a. Przystał jednak na propozycje kolegi, sam skontaktował się ze skonfliktowanym kolegą, ponieważ nie mógł polemizować z faktem, że Bruce to muzyczna czołówka. Sami muzycy byli określani śmietanką brytyjskiego rocka, stąd jak głosi anegdota wzięła się nazwa zespołu. Cream istnieli zaledwie dwa lata (1966-1968), jednak ich wkład w rozwój muzyki rockowej jest niepodważalny. Dwóch jazzmanów (Baker, Bruce) i bluesman (Clapton) stworzyło podwaliny pod hard rocka i wiele innych gatunków. Siłą zespołu były przede wszystkim koncerty, gdzie mogli popłynąć w długich i złożonych improwizacjach w dowolnym kierunku.

I choć zespół co wieczór grał wspaniale, atmosfera poza sceną była momentami dramatyczna. Jack Bruce nocował w innym hotelu niż Baker, jeździł osobnym samochodem, pojawiał się tylko na próbach i dosłownie minuty przed koncertem. Różnice artystyczne i kolejny raz wybuchowy charakter perkusisty dawały o sobie znać raz po raz. Eric Clapton nie angażował się w żaden sposób w przepychanki kolegów, a jak przyznawał w wywiadach po prostu bał się awanturującego się bębniarza.

Podsumowując wątek konfliktu Baker - Bruce, grupa Cream dała serię koncertów w Londynie i Nowym Jorku w 2005 roku, na ten moment Panowie zakopali topór wojenny. Atmosfera między nimi była gorąca nadal. Dwa lata później Jack Bruce najpierw ogłosił reaktywację Cream, a później musiał się wycofać... z powodu Bakera. Oddajmy głos basiście: "Mieliśmy plany dopóki Ginger nie zmienił się w c....". Do śmierci Bruce'a w 2014 roku co jakiś czas zdarzało się, że dwójka dogryzała sobie w mediach. Krąży też anegdota, że kiedy Szkot znajdował się na łożu śmierci telefonował do wszystkich żyjących, z którymi współpracował. Zatelefonował do perkusisty i powiedział: "Umieram Ginger, pierd... się" po czym odłożył słuchawkę. Baker oczywiście próbował oddzwonić, ale rozmówca już się nie zgłosił. Nawet jeśli to "mit" jakich wiele w temacie tego duetu, takie zdarzenie jest prawdopodobne. Na pogrzebie basisty zjawił się zarówno Eric Clapton, jak i Ginger Baker, a dzisiejszy bohater wziął nawet udział w tribute koncercie rok później. Nie byłby sobą, gdy nie zrobił czegoś kontrowersyjnego i tak 75-letni wówczas perkusista podczas wykonywania hitu Cream Sunshine of Your Love, po prostu wstał i zszedł ze sceny wyraźnie zdenerwowany.

IV. Osobowość Bakera