Kręgosłup naszym masztem
Nasz kręgosłup w ciągu dnia podlega dużym obciążeniom, zwłaszcza kiedy jesteśmy zmuszeni często się schylać i podnosić ciężkie przedmioty. Najczęściej uszkodzeniu ulega krążek miedzykręgowy, będący przyczyną dyskopatii.
Kręgosłup można porównać do masztu na statku. Jest otoczony przez liczne krótkie i długie mięśnie oraz ścięgna, które przebiegają pod różnym kątem i z różną siłą oddziałują na kolumnę kręgosłupa. Natomiast stabilną podstawą powinna być kość krzyżowa „obsadzona” jak klin w kościach miednicy. Miednica natomiast łączy się z kończynami dolnymi. Nasz kręgosłup w tym układzie musi być wystarczająco ruchomy, aby umożliwić skłony, skręty i absorbować wstrząsy w czasie ruchu oraz stabilny na tyle, aby umożliwić generowanie odpowiedniej siły przez kończyny.
Siły kompresyjne i ścinające, działające na krążek międzykręgowy są wielokrotnie większe niż obciążenie zewnętrzne w postaci podnoszonych przedmiotów. Aby odciążyć kręgosłup i zapewnić mu ochronę przed dużym i nagłym obciążeniem, które może okazać się przyczyną uszkodzenia, otaczające struktury muszą zapewnić odpowiednią stabilizację. Udowodniono, że u osób z bólami pleców ta stabilizacja jest słabsza niż u osób zdrowych, a ponadto dochodzi do zaburzenia koordynacji i czucia ruchu.Struktury odpowiedzialne za stabilizację kręgosłupa to tak zwane głębokie mięśnie znajdujące się blisko kręgosłupa i mające bezpośredni wpływ na jego funkcjonowanie, działając z obu przyczepów mięśniowych. Dodatkowo mięśnie głębokie brzucha, powięź, a także przepona oddechowa wspomagają stabilizację.
Na czym polega stabilizacja?
Jest to kontrola ruchu w każdym kierunku i przy każdej prędkości ruchu przy niskiej aktywacji mięśni. Ponadto stabilizacja powinna zaistnieć odpowiednio szybko, aby na czas ochronić struktury kręgosłupa przed nagłym uszkodzeniem. Bardzo ważne są również mięśnie stabilizujące podstawę kręgosłupa, czyli miednicę.
Ćwiczenia poprawiające stabilizację zarówno kręgosłupa jak i miednicy zmniejszają dolegliwości bólowe oraz nawroty bólów pleców. Są to ćwiczenia stabilizacji centralnej, często pozornie wyglądają na łatwe do wykonania. Zaleca się również ćwiczenia w podporach, różnego rodzaju „deski”, wykorzystując przy tym przybory takie jak piłki, poduszki sensomotoryczne, stopniowo zwiększając poziom trudności. Można te ćwiczenia również określić mianem funkcjonalnych, ponieważ bardziej odpowiadają wymaganiom stawianym w życiu codziennym, czy aktywnościom sportowym niż tradycyjne ćwiczenia.
Autor: Magdalena Zawadka
Specjalistyczna Przychodnia Medyczna Plus-Medic Wkładamy serce w opiekę nad Wami! ul. Matki Teresy z Kalkuty 18 20-538 Lublin tel. 737 474 311