Reishi Lakownica lśniąca (żółtawa) Grzyb nieśmiertelności
Reishi Lakownica lśniąca (żółtawa) to najbardziej znany grzyb leczniczy na świecie. Znajduje szerokie zastosowanie zwłaszcza w medycynie chińskiej, w Japonii zaś przylgnęło do niego miano „grzybka nieśmiertelności”. Niestety, w stanie naturalnym jest praktycznie niespotykany, a w Polsce umieszczono go na liście gatunków zagrożonych. Mimo tego, że jest całkowicie niejadalny, warto uprawiać go w celach zdrowotnych.
Omówimy potencjalne korzyści lakownicy lśniącej i rozważymy możliwe ryzyko i skutki uboczne ich stosowania.
Medycyna Wschodu wykorzystuje wiele różnych roślin i grzybów. Co ciekawe, szczególnie popularny jest grzyb reishi. Ma wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych, w tym wzmocnienie układu odpornościowego i walkę z rakiem. Jednak jego bezpieczeństwo zostało ostatnio zakwestionowane. W tym artykule dowiesz się, co musisz wiedzieć o potencjalnych korzyściach i zagrożeniach związanych z grzybem reishi.
Co to jest grzyb Reishi?
Grzyb reishi, znany również jako Ganoderma lucidum i lingzhi, to grzyb, który rośnie w różnych gorących i wilgotnych miejscach w Azji . Od wielu lat grzyb ten jest podstawą medycyny wschodnie. W grzybie znajduje się kilka składników bioaktywnych, do których należą terpenoidy, sterydy, fenole i nukleotydy. Przeważającą większość efektów reishi zawdzięcza właśnie nim. które mogą być odpowiedzialne za jego działanie na zdrowie (3Zaufane źródło). Chociaż same grzyby mogą być spożywane na świeżo, często stosuje się również sproszkowane formy grzybów lub ekstrakty, które zawierają te specyficzne cząsteczki. Te różne formy zostały przetestowane w badaniach na komórkach, zwierzętach i ludziach. Poniżej znajduje się 6 naukowo przebadanych korzyści z grzyba reishi. Pierwsze trzy są poparte silniejszymi dowodami, podczas gdy poparcie dla pozostałych jest mniej jednoznaczne.
Wzmocnij układ odpornościowy
Jednym z najważniejszych efektów grzyba reishi jest to, że może wzmocnić układ odpornościowy (link ↗) . Chociaż niektóre szczegóły są nadal niepewne, badania probówkowe wykazały, że reishi może wpływać na geny w białych krwinkach, które są kluczowymi częściami układu odpornościowego. Co więcej, badania te wykazały, że niektóre formy reishi mogą zmieniać szlaki zapalne w białych krwinkach (tłum. inflammation pathways in white blood cells) ** **(link ↗) **Badania na pacjentach z rakiem wykazały, że niektóre cząsteczki znajdujące się w grzybie mogą zwiększać aktywność rodzaju białych krwinek zwanych komórkami NK (ang. Natural Killer – naturalni zabójcy).** (link ↗). Komórki NK zwalczają infekcje i nowotwory w organizmie (link ↗). Inne badanie wykazało, że reishi może zwiększać liczbę innych białych krwinek (limfocytów) u osób z rakiem jelita grubego (link ↗). Chociaż większość korzyści ze stosowania grzyba reishi dla układu odpornościowego zaobserwowano u osób chorych, niektóre dowody wykazały, że może on również pomóc zdrowym ludziom. W jednym z badań (link ↗) grzyb poprawił funkcję limfocytów, co pomaga zwalczać infekcje i nowotwory u sportowców narażonych na stresujące warunki. Jednak inne badania u zdrowych osób dorosłych wykazały brak poprawy funkcji odpornościowej lub stanu zapalnego po 4 tygodniach przyjmowania ekstraktu z reishi (link ↗).
Ogólnie rzecz biorąc, jasne jest, że reishi wpływa na białe krwinki i funkcje odpornościowe. Potrzebne są dalsze badania, aby określić zakres korzyści u zdrowych i chorych.
Właściwości przeciwnowotworowe
Wiele osób spożywa ten grzyb ze względu na jego potencjalne właściwości w walce z rakiem (link ↗) (link ↗). W rzeczywistości jedno badanie z udziałem ponad 4000 osób, które przeżyły raka piersi, wykazało, że około 59% spożywało grzyby reishi (link ↗) . Ponadto kilka badań probówkowych wykazało, że może to prowadzić do śmierci komórek rakowych (link ↗) .(link ↗) .(link ↗) . Jednak wyniki tych badań niekoniecznie przekładają się na skuteczność u zwierząt lub ludzi. Niektóre badania sprawdzały, czy reishi może być korzystne dla raka prostaty ze względu na jego wpływ na hormon testosteron (link ↗) (link ↗). Podczas gdy jedno studium przypadku wykazało, że cząsteczki znalezione w tym grzybie mogą odwrócić raka prostaty u ludzi, większe badanie uzupełniające nie potwierdziło tych ustaleń (link ↗) (link ↗). Grzyb Reishi był również badany pod kątem jego roli w zapobieganiu lub zwalczaniu raka jelita grubego (link ↗) (link ↗). Niektóre badania wykazały, że jeden rok leczenia reishi zmniejszył liczbę i wielkość guzów w jelicie grubym (link ↗) . Co więcej, szczegółowy raport z wielu badań wskazał, że grzyb może korzystnie wpływać na pacjentów z rakiem (link ↗) . Korzyści te obejmowały zwiększenie aktywności białych krwinek w organizmie, które pomagają w walce z rakiem, oraz poprawę jakości życia chorych na raka. Jednak naukowcy twierdzą, że reishi należy podawać w połączeniu z tradycyjnym leczeniem, a nie zastępować go (link ↗) .
Co więcej, wiele badań grzybów reishi i raka nie było wysokiej jakości. Z tego powodu potrzeba znacznie więcej badań (link ↗) (link ↗).
W walce ze zmęczeniem i depresją
Najczęściej podkreśla się wpływ Reishi na układ odpornościowy, ale ma on również inne potencjalne zalety. Obejmują one zmniejszenie zmęczenia i depresji, a także poprawę jakości życia. W jednym badaniu (link ↗) .zbadano jego działanie u 132 osób z neurastenią, słabo zdefiniowanym stanem związanym z bólami, zawrotami głowy, bólami głowy i drażliwością . Naukowcy odkryli, że zmęczenie zostało zmniejszone, a samopoczucie poprawiło się po 8 tygodniach przyjmowania suplementów. Inne badanie (link ↗) wykazało, że zmęczenie zostało zmniejszone, a jakość życia poprawiła się po 4 tygodniach przyjmowania proszku reishi w grupie 48 osób, które przeżyły raka piersi.Co więcej, osoby biorące udział w badaniu również doświadczyły mniej lęku i depresji.
Chociaż grzyb reishi może być obiecujący dla osób z pewnymi chorobami lub schorzeniami, nie jest jasne, czy przyniósłby korzyści tym, którzy poza tym są zdrowi.
Zdrowe serce
Jedno 12-tygodniowe badanie (link ↗) na 26 osobach wykazało, że grzyby reishi mogą zwiększać „dobry” cholesterol HDL i obniżać trójglicerydy. Jednak inne badania (link ↗)na zdrowych dorosłych nie wykazały poprawy tych czynników ryzyka chorób serca. Co więcej, duża analiza wykazała brak korzystnego wpływu na zdrowie serca po przeanalizowaniu pięciu różnych badań obejmujących około 400 osób. Naukowcy odkryli (link ↗), że spożywanie grzybów reishi przez okres do 16 tygodni nie poprawiło poziomu cholesterolu.
Ogólnie rzecz biorąc, potrzebne są dalsze badania dotyczące grzybów reishi i zdrowia serca.
Kontrola poziomu cukru we krwi
Kilka badań wykazało, że cząsteczki znajdujące się w grzybach reishi mogą obniżać poziom cukru we krwi u zwierząt (link ↗) (link ↗). Niektóre wstępne badania na ludziach wykazały podobne wyniki (link ↗). Jednak większość badań nie potwierdziła tej korzyści. Po ocenie setek uczestników, naukowcy nie stwierdzili żadnych korzyści dla poziomu cukru we krwi na czczo (link ↗) .Po posiłkach zaobserwowano mieszane wyniki dla poziomu cukru we krwi. W niektórych przypadkach grzyb reishi obniżył poziom cukru we krwi, ale w innych był gorszy niż placebo.
Tutaj również potrzebne są dalsze badania.
Stan przeciwutleniający
**Przeciwutleniacze to cząsteczki, które mogą pomóc w zapobieganiu uszkodzeniom komórek . Ze względu na tę ważną funkcję istnieje duże zainteresowanie żywnością i suplementami, które mogą poprawić stan przeciwutleniaczy w organizmie. Badanie z 2012 roku **(link ↗) oceniające potencjał leczniczy 14 rodzajów grzybów wykazało, że lakownica lśniąca – reishi ma pierwszą najwyższą aktywność przeciw-utleniającą.(link ↗)
Wielu twierdzi, że grzyb reishi jest skuteczny w tym celu.
Jednak kilka badań nie wykazało zmian w poziomach dwóch ważnych enzymów antyoksydacyjnych we krwi po spożyciu grzyba przez 4 do 12 tygodni (link ↗) (link ↗) .
Zalecenia dotyczące dawkowania różnią się w zależności od użytej postaci
W przeciwieństwie do niektórych pokarmów lub suplementów, dawka grzyba reishi może się znacznie różnić w zależności od używanego rodzaju (link ↗) . Najwyższe dawki obserwuje się, gdy ktoś spożywa sam grzyb. W takich przypadkach dawki mogą wynosić od 25 do 100 gramów, w zależności od wielkości grzyba. Zwykle zamiast tego stosuje się suszony ekstrakt z grzyba. W takich przypadkach dawka jest około 10 razy mniejsza niż w przypadku spożycia samego grzyba (link ↗) . Na przykład 50 gramów samego grzyba reishi może być porównywalne z około 5 gramami ekstraktu z grzyba. Dawki ekstraktu z grzybów są różne, ale zazwyczaj wahają się od około 1,5 do 9 gramów dziennie (link ↗) .
Dodatkowo niektóre suplementy wykorzystują tylko określone porcje ekstraktu. W takich przypadkach zalecane dawki mogą być znacznie niższe niż wartości podane powyżej. Ponieważ sugerowana dawka może się znacznie różnić w zależności od użytej formy grzyba, bardzo ważne jest, aby wiedzieć, jaki rodzaj się przyjmuje.
Możliwe skutki uboczne i zagrożenia
Pomimo jego popularności, są tacy, którzy kwestionują bezpieczeństwo grzyba reishi.
Niektóre badania wykazały, że ci, którzy brali grzyby reishi przez 4 miesiące, byli prawie dwa razy bardziej narażeni na wystąpienie efektu ubocznego niż ci, którzy przyjmowali placebo (link ↗). Jednak efekty te były niewielkie i obejmowały nieznacznie zwiększone ryzyko rozstroju żołądka lub zaburzeń trawiennych. Nie zgłoszono żadnych negatywnych skutków dla zdrowia wątroby. Inne badania wykazały również, że cztery tygodnie przyjmowania ekstraktu z grzybów reishi nie wywołały żadnego szkodliwego wpływu na wątrobę ani nerki u zdrowych osób dorosłych (link ↗). W przeciwieństwie do tych doniesień, w dwóch studiach przypadków zgłoszono istotne problemy z wątrobą (link ↗) (link ↗) . Obie osoby w studiach przypadków stosowały wcześniej grzyby reishi bez problemów, ale po przejściu na formę sproszkowaną doświadczyły skutków ubocznych.
To sprawia, że trudno jest z całą pewnością stwierdzić, czy sam grzyb był odpowiedzialny za zaobserwowane uszkodzenie wątroby, czy też wystąpiły problemy ze sproszkowanym ekstraktem. Należy również zauważyć, że w wielu badaniach grzybów reishi nie podano danych dotyczących bezpieczeństwa, więc ogólnie dostępne są ograniczone informacje (link ↗).
Niemniej jednak istnieje kilka grup osób, które prawdopodobnie powinny unikać reishi.
**Należą do nich osoby, które są w ciąży lub karmią piersią, mają zaburzenia krwi, będą poddawane operacji lub mają niskie ciśnienie krwi ( ** (link ↗) .