[PL] Własna firma cz.3 - Jak zabrać się do księgowości/podatków/ZUSu/konta firmowego?
Wracam do Ciebie z trzecią odsłoną serii „10 kroków do własnej firmy”. Tym razem porozmawiamy o pieniądzach i wszystkim co w mniejszym bądź większym stopniu się z nimi wiąże. Poprowadzę Cię za rękę po gąszczu zawiłości podatkowych, podpowiem w jaki sposób możecie prowadzić swoją księgowość, a także rozwikłam tajemnicze skróty, które każdy przedsiębiorca znać powinien.
Podatek nie jedno ma imię
Prowadząc własną firmę, musisz zdać sobie sprawę, jak ważne są sprawy finansowe, nie tylko w kontekście Twoich zarobków, ale także tej ich części, którą musisz podzielić się z państwem – czyli podatków. Czym właściwie jest podatek, czemu służy i świadomość istnienia jakich jego rodzajów powinien mieć każdy bystry przedsiębiorca?
Podatek to nic innego jak publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, które wynika z aktów normatywnych jakim są ustawy podatkowe. Podatki mają wiele ważnych funkcji. Przede wszystkim to dzięki nim państwo może sprawnie funkcjonować, ponieważ są jednym z podstawowych źródeł dochodu budżetu. Poza tym pobudzają gospodarkę kraju do ciągłego rozwoju. Stanowią też zabezpieczenie dla samego obywatela, który w kryzysowej dla siebie sytuacji może, dzięki wpływom zgromadzonym z podatków, liczyć na pomoc Państwa (chociaż co do tego to nie jestem całkiem pewien :P).
Aspirujący przedsiębiorco, z jakimi zatem rodzajami podatków powinieneś się zaznajomić
Podatek dochodowy
Pewnie lepiej znasz pod nazwą PIT. Płacenie tego zobowiązania należy do obowiązków każdego, kto prowadzi swoją firmę i w związku z tym osiąga dochód (w przypadku rozliczenia w formie ryczałtu ewidencjonowanego podatek naliczany jest od przychodu). Dochód zaś, jest to przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. To przedsiębiorca decyduje jaki sposób opodatkowania, a akty prawne regulujący wszystkie kwestie związane z podatkiem dochodowym, wskazują na następujące formy:
- podatek progresywny – polega na opodatkowaniu wg. określonej skali. Jest to najpopularniejsza forma opodatkowania, z góry przyjmowana przez urząd, więc decydujący się na nią podatnik nie musi składać żadnej specjalnej deklaracji. Według polskiego ustawodawstwa wyróżniamy dwie stawki: 18% i 32%. W drugi próg podatkowy wpada się, jeśli w ciągu roku zarobimy więcej niż 85 528 zł (pamiętaj o tym progu!). Dodatkowo skorzystać można z zamkniętego katalogu ulg.
- podatek liniowy w wysokości 19% – próg ten jak sama nazwa wskazuje jest stały i nie zmienia się bez względu na to, ile przedsiębiorca zarobi w danym roku. Ta forma opodatkowania będzie korzystna dla osób zarabiających większe kwoty, jednak wyklucza się tutaj jakiekolwiek ulgi, czy możliwość rozliczenia wraz ze współmałżonkiem. Ponadto, nie wszyscy mogą wybrać tę alternatywę. Jedną z przeszkód to uniemożliwiającą jest świadczenie usług na rzecz byłego, bądź obecnego pracodawcy.
Ryczałt ewidencjonowany
To właśnie ten rodzaj opodatkowania w przypadku, którego pod uwagę nie bierze się kosztów uzyskania przychodu. Rozlicza się go zatem od uzyskanego przychodu, a nie jak w powyższych przypadkach dochodu. Ta opcja jest korzystna dla osób, które nie ponoszą wysokich kosztów uzyskania przychodu. By móc z niej skorzystać, nie można przekroczyć określonego limitu obrotów, trzeba się upewnić że prowadzony rodzaj działalności może być w ten sposób opodatkowany, a także nie wykonywać w roku podatkowym i poprzednim usług na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy. Wysokość stawki ryczałtu jest zależna od rodzaju działalności gospodarczej, a rozpiętość stawek procentowych jest duża bo waha się od 3% do 20%. Ta forma opodatkowania również wyklucza jakiekolwiek ulgi podatkowe i wspólne rozliczenie z małżonkiem. Dla pewności podkreślę tutaj fakt, że nie możesz tutaj korzystać ze zwrotu VAT.
Karta podatkowa
W tym przypadku wysokość opłacanego podatku nie jest zależna od dochodu, ale determinują ją: liczba ludności miejscowości, w której prowadzona jest działalność; ilość zatrudnionych w firmie osób, rodzaj usług jakie przedsiębiorstwo świadczy, wiek podatnika, a także rozmiar prowadzonej przez niego działalności. Przed wyborem tej opcji opodatkowania należy sprawdzić, czy spełnia się wszystkie szczegółowo wymienione kryteria. Tutaj również nie można rozliczać się wspólnie i korzystać z ulg.
Podatek od towarów i usług
Skrótowo nazywany VAT-em. Jest on podatkiem obrotowym doliczanym do towarów i usług. Płacimy go pośrednio, bo by go uregulować nie musimy się udawać do Urzędu Skarbowego, ale dzieje się to w momencie każdorazowego dokonania zakupu lub skorzystania z usługi. Aktualnie obowiązujące stawki VAT wynoszą: 23%, 8% i 5% (w zależności od towarów czy też usług). Zerowa stawka dotyczy niektórych przypadków eksportu towarów, natomiast istnieje jeszcze możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku VAT w określonych sytuacjach. Taki przywilej przysługuje także początkującym przedsiębiorcom, którzy na początku swojej biznesowej drogi mogą zdecydować się na skorzystanie ze zwolnienia podmiotowego z VAT, pamiętając przy tym, że osiągany przez nich obrót nie może przekraczać 150 000 zł rocznie.
Podatek od nieruchomości
Posiadając nieruchomość na własność trzeba liczyć się z obowiązkiem jego zapłacenia. Wysokość tego zobowiązania corocznie ustalają samorządowe władze wykonawcze czyli wójt, burmistrz lub prezydent.
Podatek od czynności cywilno prawnych
warto o nim pamiętać, gdy chcesz dokonać sprzedaży, pożyczki czy też darowizny na rzecz osoby, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Tutaj stawkę podatku determinuje rodzaj zawartej umowy.
W poszukiwaniu konta idealnego
Jak już jesteśmy przy cyferkach to warto pamiętać o firmowym koncie, ponieważ konto bankowe to niezbędny instrument działalności każdego przedsiębiorcy. To w końcu tam wpływają wszystkie Twoje profity i za pośrednictwem firmowego konta możesz regulować wszystkie należności (niestety :P). Oferta zarówno banków, jak i proponowanych przez nie produktów może przyprawić nowicjuszy o zawrót głowy.
Warto więc wiedzieć, jakimi zasadami się kierować przy wyborze rachunku bankowego dostosowanego do potrzeb osoby prowadzącej firmę.
Po pierwsze warto wspomnieć, że popularne ROR-y czyli rachunki oszczędnościowo rozliczeniowe, oszczędnościowe są tylko z nazwy. Rzadko kiedy bywają oprocentowane, jeśli więc nie możesz zarobić na udostępnianiu bankowi Twoich środków do obrotu, to przynajmniej skup się na tym by ponieść jak najniższe koszty.
W pierwszej kolejności, zwróć zatem uwagę na to, czy bank pobiera opłatę za prowadzenie konta? Ważne jest także by bez opłat dawał Ci możliwość korzystania z karty debetowej i bezpłatnych bankomatów. Informacji na temat ewentualnej należności naliczanej Ci za korzystanie z karty możesz szukać w udostępnianych przez każdy bank tabelach opłat i prowizji. Choć darmowe korzystanie z dowolnych bankomatów może wydawać Ci się standardem, to w rzeczywistości tak nie jest. Podejmowanie gotówki często wiąże się z opłatami, które wcale nie są niskie. Spośród wszystkich ofert wybierz zatem taki bank, który zapewnia swoim klientom nieobarczone żadnymi kosztami wypłaty z bankomatów w Polsce.
Jeśli dużo podróżujesz w celach służbowych i często bywasz poza granicami naszego kraju, korzystnym byłoby gdyby Twój bank dawał Ci możliwość darmowych wypłat również zagranicą. W dalszej kolejności, dowiedz się czy będziesz miał sposobność mobilnego dostępu do systemu bankowego, wykonywania przelewów przez internet, a także jakie są maksymalne limity przelewów w wybranym przez Ciebie banku.
Dla przedsiębiorców operujących większymi kwotami niż przeciętny śmiertelnik, ma to niebagatelne znaczenie. Poświęć swoją uwagę także temu, by nie zainwestowane w danym momencie środki nie leżały bezczynnie na koncie rozliczeniowo oszczędnościowym. Nie warto przecież tracić czasu, a pieniądze mogą zarabiać poprzez umieszczenie ich na koncie oszczędnościowym z korzystnym oprocentowaniem, czy na lokatach bankowych. To najbezpieczniejsze produkty sektora finansowego, które jednocześnie gwarantują Ci zyski.
Jeśli masz większa wiedzę o finansach i nie boisz się wskoczyć na głęboką finansową wodę, to możesz zainwestować swoje środki w produkty obarczone większym ryzykiem, ale jednocześnie dające obietnicę wyższych zysków. Należą do nich np. lokaty z gwarancją kapitału, czy produkty strukturyzowane. Charakteryzują się one tym, że większa część środków jest inwestowana w bezpieczny sposób, natomiast pozostałą kwotę inwestuje się w sposób agresywny. Przy wyborze właściwego banku z którym podejmiemy współpracę, warto mieć oczy szeroko otwarte i nie dawać się omamić promocjom i chwytom marketingowym.
ZUS taki straszny jak go malują?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zdążył już w świadomości Polaków zapisać się jako złowroga instytucja przejadająca pieniądze podatników i skutecznie utrudniająca im życie. Czy rzeczywistość faktycznie jest tak brutalna? W świetle prawa, każdy kto rozpoczyna swoją własną działalność gospodarczą, jest zobowiązany do wpłacania składek do ZUS-u koniec kropka.
Obowiązkowo należy uiszczać opłaty z tytułu ubezpieczenia emerytalnego, zdrowotnego, rentalnego i wypadkowego, natomiast dobrowolnie można dokonywać jeszcze składek chorobowych. W praktyce jednak, osoby rozpoczynające swoją działalność gospodarczą mają prawo przez okres 24 miesięcy odprowadzania najniższych możliwych składek na ubezpieczenie społeczne tzw. małego ZUSu, który obecnie wynosi 520,10 zł (dane na rok 2018). Ma to zarówno swoje dobre strony, bo mniej musimy wyciągnąć z własnej kieszeni, jak i złe – bo pamiętać należy, że w przyszłości otrzymywane świadczenia również będą na najniższym pułapie (chociaż nie byłbym tego taki pewien). Przedsiębiorcy podlegający preferencyjnym składkom nie musi opłacać już składek na Fundusz Pracy.
Rozpoczynając własną działalność gospodarczą, należy zgłosić ten fakt do CEIDG. Rozwinięciem tego zawiłego skrótu jest Centralna Ewidencja Informacji o Działalności Gospodarczej. Trzeba złożyć wniosek wyrażający chęć uzyskania wpisu swojej działalności do centralnej ewidencji. Następnym krokiem, jest przesłanie takiego wniosku wraz z jego kopią do ZUS-u. Na tej podstawie ZUS sporządza zgłoszenie nowego płatnika składek. Przestrzegać należy terminów opłacania składek (do 10 dnia każdego miesiąca), ponieważ w przypadku niektórych, jak np. ubezpieczenia chorobowego dokonanie opłaty po terminie lub w niepełnej wysokości skutkuje tym, że wszystkie zgromadzone środki przepadają. Niewywiązanie się z obowiązku zgłoszenia płatnika do ZUS, pociąga za sobą określone konsekwencje prawne i należy się z tym liczyć.
Sposób na skuteczną księgowość
Nawet najmniejsza firma dla utrzymania przejrzystości i transparentności finansowej musi prowadzić własną księgowość. Mała księgowość stosowana w niewielkich przedsiębiorstwach opiera się głównie na prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów (jeżeli firma opodatkowana jest według skali podatkowej lub podatku liniowego) lub ewidencji przychodów (w przypadku opodatkowania ryczałtem).
Te zestawienia są podstawą do dokonywania rozliczeń z Urzędem Skarbowym. Jeśli określona sytuacja tego wymaga, bo taki obowiązek nakładają przepisy należy także ewidencjonować rzeczy takie jak środki trwałe, wyposażenie czy też przebieg pojazdu służbowego. Czynni podatnicy VAT mają także obowiązek prowadzenia rejestru zakupu i sprzedaży VAT. W dobie Internetu i wszelakich dedykowanych programów prowadzenie księgowości we własnym przedsiębiorstwie jest zdecydowanie prostsze niż jeszcze dwie dekady temu. Tutaj polecam skorzystanie z usług wFirma. Banalnie prosty program do prowadzenia własnej księgowości. Możesz być ciemny jak tabaka, a i tak się nie pomylisz. Na pewno jest to lepsze niż latanie cały czas z każdym świstkiem do urzędu. Prowadzenie księgowości samodzielnie wymaga systematyczności i podstawowej wiedzy. Dlaczego polecam każdemu przynajmniej na początku prowadzenie księgowości samodzielnie? Będziesz mógł się nauczyć wszystkich mechanizmów i procedur. Spowoduje to lepsze zarządzanie Twoim cashflowem.
Jeśli jednak nie masz wystarczającej wiedzy na temat finansów, lub boisz się że zagubisz się w gąszczu prawnych kruczków, zastanów się czy nie warto zlecić działań związanych z księgowością podmiotowi zewnętrznemu, lub chociażby zasięgnąć opinii praktyka.
Firmowy środek transportu
Zaczynając własną działalność często przedsiębiorcy nie mają wystarczających środków, by wyposażyć swoją firmę w flotę pojazdów, albo chociaż jeden typowo firmowy wóz. Często decydują się na wykorzystanie swojego prywatnego środka transportu do celów służbowych. Warto wiedzieć z czym to się wiąże. Pierwszym rozpatrywanym przypadkiem jest ten, gdy firmowy samochód osobowy jest kwalifikowany w kategorii środka trwałego jaki przedsiębiorstwo posiada.
W takiej sytuacji przedsiębiorca może odliczyć 100% podatku VAT – zarówno nabywając samochód jak i ponosząc wszelkie koszty związane z jego eksploatacją. Aby móc skorzystać z tej opcji należy jednak przestrzegać określonych zasad. Należą do nich wykorzystywanie samochodu tylko i wyłącznie do podróży służbowych, zgłoszenie pojazdu do Urzędu Skarbowego (druk VAT-26), założenia kilometrówki i skrupulatnego wprowadzania do niej tras oraz stanu liczników, a także wprowadzenie specjalnego regulaminu określającego zasady użytkowania samochodu.
Drugą opcją, znacząco ograniczającą wszystkie formalności jest użytkowanie pojazdu w trybie mieszanym czyli do celów służbowych i prywatnych. W takim przypadku można odliczyć 50% VAT zarówno na zakup samochodu jak i koszty jego eksploatacji. Odpada także obowiązek prowadzenia jakichkolwiek dodatkowych ewidencji. Trzecim wyjściem jest wykorzystywanie prywatnego samochodu osobowego do celów służbowych. Taka sytuacja wymusza ewidencjonowanie przebiegu pojazdu w formie prowadzenia tzw. kilometrówki do celów PIT. Polega to na tym, że każda trasa służbowa powinna zostać wpisana do ewidencji i pomnożona przez specjalny wskaźnik. Wynikiem takiego działania jest suma kosztów do zaksięgowania. Poniesione koszty dokumentuje się poprzez archiwizowanie faktur za paliwo i inne wydatki związane z eksploatacją pojazdu. Bez względu na wybrany przez Ciebie model użytkowania samochodu do celów służbowych, musisz pamiętać że zawsze ciąży na Tobie obowiązek ubezpieczenia pojazdu.
Jeżeli tutaj dotarłeś to wielki szacun. Wiem, że jest tego wszystkiego dużo, ale tak to już wygląda. Prowadzenie biznesu to nie tylko robienie fajnych i pasjonujących rzeczy, ale świadomość wszystkich przepisów i procesów zaoszczędzi Ci masę czasu.
Artykuł pierwotnie został opublikowany na blogu OscarRak.pl
Śledź mnie w innych mediach społecznościowych lub mój cotygodniowy przegląd pod #raczyprzeglad
Blog~ Facebook ~Instagram ~Twitter
Jeżeli zainteresował Cię ten artykuł śledź mój profil :)
Blog~ Facebook ~Instagram ~Twitter
Jeżeli zainteresował Cię ten artykuł śledź mój profil :)
Ciekawy materiał i to całkiem spory;) Niedługo planuję uruchomić własną działalność będąc jednocześnie cały czas na etacie więc to jeszcze bardziej komplikuje to wszystko ale ma też swoje plusy:) Póki co chłonę każdą wiedzę w tym zakresie żeby jak najlepiej się przygotować!
Będąc na etacie wszystko jest nawet tańsze! :D Zachęcam do przeczytania poprzednich postów w temacie.