Przedłużanie życia

Długo się zastanawiałem jak się zabrać do tego tematu. Nie potrafiłem przejść obok niego obojętnie, gdyż temat pokrywa się z moimi zainteresowaniami, ambicjami i marzeniami. Zagadnienie przedłużania życia, długowieczności i nieśmiertelności jest tematem rzeką, można by się nad nim rozpisywać pod kątem filozofii, religii, nauki, biologii, chemii i fizyki, a także pewnie wielu innych dziedzin życia i nie byłoby końca. Ja spróbuję przybliżyć kilka dziedzin, które akurat mam w głowie i nie przesadzić z ilością tekstu, by artykuł był do przeczytania w miarę krótkim czasie.

Religia

Zacznijmy od cofnięcia się w czasie do podstaw naszych kultur i religii. Ludzkość od niepamiętnych czasów miała w głowie tematykę związaną z tym, by maksymalnie wydłużyć życie, zachować młodość, a nawet stać się nieśmiertelnym. Nieśmiertelność ze względu na to, że była poza ludzkim zasięgiem, była uznawana za pierwiastek boski. Dlatego w większości religii to bogowie są nieśmiertelni, a człowieczeństwo skupia się na życiu doczesnym. Ludzie z natury boją się śmierci, strach ten na szczęście niknie, gdy pomyślimy o życiu po śmierci. Przejście na inny poziom egzystencji jako duch, nieśmiertelna dusza, a może jako energia.

Przykładowo w starożytnym Egipcie mamy nacisk na przygotowanie człowieka do życia pozagrobowego. Myśląc o Egipcie, pierwsze skojarzenia jakie nam się nasuwają to piramidy. Były one ogromnymi grobowcami, które miały strzec zmarłego i wszystkich jego skarbów. Zmarły był chowany z wszelkimi bogactwami, gdyż wierzono, że w życiu pozagrobowym będzie miał do nich dostęp. Mamy także mocno rozwiniętą wiarę w wielu bogów. Bogiem śmierci i życia był Ozyrys. Mamy tu także Anubisa, który władał krainą umarłych. Ludzie, którzy byli sprawiedliwi za życia, trafiali na Pola Jaru, które były swego rodzaju egipskim rajem.

W starożytnej Grecji mamy natomiast pola elizejskie, które były swego rodzaju greckim raj. Mamy także styczność z ogromnym światem wierzeń, bogów i mitów. Do tej pory mitologia grecka jest nauczana w szkołach, a w kinach i telewizji można zobaczyć filmy bazujące na przygodach bogów i herosów bazujących na greckiej mitologii. Dobrym przykładem na omijanie śmierci przez człowieka jest opowieść o Syzyfie, ojcu Odyseusza, królu i założycielu miasta Korynt(Efyr). Syzyf marzył o tym, by żyć jak najdłużej. Często goszcząc na Olimpie (siedzibie bogów), podkradał im ambrozję, czyli jedzenie zapewniające bogom wieczną młodość i nieśmiertelność. Jego pragnienie życia było na tyle duże, że na ambrozji się nie skończyło. Syzyf pewnego razu podpadł Zeusowi tak bardzo, że ten postanowił go uśmiercić. Zeus wysłał do niego boga śmierci Tanatosa, by ten zabrał go ze świata żywych. Syzyf był sprytny i przechytrzył boga śmierci i uwięził go. Dzięki temu wydarzeniu wszyscy ludzie zyskali niesmiertelność. Niestety nie trwało to długo. Bogowie szybko dostrzegli, że ludzie przestali umierać. Ares bóg wojny uwolnił Tanatosa i zabił Syzyfa. Ten jednak w krainie umarłych udał się do Hadesa, boga zaświatów i przekonał go, by ten na chwilę wypuścił go na ziemię. Powodem miała być żona, która nie dochowała pochówku. Syzyf w ten sposób drugi raz przechytrzył bogów, co dało mu możliwość przeżycia wielu kolejnych lat na ziemi. Nie obyło się to bez kary ze strony bogów. Ci kazali mu przez wieczność wtaczać głaz na szczyt góry. Dziś mówi się o syzyfowej pracy, czyli pracy, która nie przynosi efektu.
Rzymskie wierzenia są bardzo podobne do tych z Grecji. W większości przypadków zmienia się tylko nazewnictwo.

Nordyckie wierzenia wspominają natomiast o Valhalli, krainie wiecznego szczęścia, gdzie wojownicy doskonalą się w sztuce wojennej i ucztują z samym Thorem, czyli głównym bogiem władającym piorunami. Głównie osoby zaprawione w boju za życia i ginące w walce miały tam wstęp. Może nordyckie wierzenia nie są tak popularne jak egipskie, czy greckie, ale także doczekały się wielu dzieł literackich i filmów bazujących na nich.

Skoro wspominamy o nordyckiej religii, to warto także napisać o wierzeniach naszych przodków. Na temat Słowian nie zachowało się niestety wiele materiałów, wiadomo, że różne regiony mogły różnić się swoimi wierzeniami. Większość z nich wspomina o Nawii, lepszym świecie, do którego trafiali zmarli jako duchy lub dusze. Dla Słowian ważna była rodzina, zmarli w chwili przejścia dołączali do swoich przodków.
A jak wyglądają obecne kulty religijne? W chrześcijaństwie będąc dobrym za życia, można trafić do raju, czyli krainy szczęśliwości.
A w islamie także mamy raj, w którym będą na nas czekać 72 dziewice.
Warto także wspomnieć tu o trochę innym spojrzeniu. W buddyzmie mamy wiarę w reinkarnację, która mówi, że człowiek po śmierci może się odrodzić jako dziecko lub zwierzę.

W każdej z powyższych sytuacji możemy porównać życie do pewnego rodzaju podróży. Śmierć jest zaledwie jednym przystankiem na granicy światów.

Historia i nauka

A co z życiem na ziemi, czy możemy na nie wpłynąć i zmienić jego długość? W średniowieczu wierzono w magiczną moc krwi. Przykładów nie musimy szukać daleko. Elżbieta Batory zwana krwawą hrabiną z Čachtic - siostrzenica polskiego która Stefana Batorego. Według przekazów była jednym z najsłynniejszych seryjnych morderców. Znęcała się i zabijała masowo swoje służące. Głównie po do, by kosztować ich młodej krwi. Wierzyła, że dzięki temu zachowa młodość, krew miała zmniejszać i usuwać zmarszczki. Wg niektórych przekazów, jej upodobania i historia przyczyniły się do powstania opowieści o wampirach i o samym Drakuli.

Myśl o tym, że krew może nam zapewnić wieczną młodość, wydaje się mało realna. Okazuję się jednak, że taki trend wraca. Według badań uczonych z Uniwersytetu Stanforda krew pobrana od młodych osób może wpłynąć na zahamowanie choroby alzheimera. Nadal trwają badania nad tym, co dokładnie jest za ten proces odpowiedzialne.
Pomimo tego w Kalifornii działa już startup, dzięki któremu można przetoczyć krew od młodych osób. Projekt działał jeszcze przed wcześniej wymienionymi badaniami i mimo braku jakichkolwiek potwierdzeń, że taka transfuzja ma jakiekolwiek działanie lecznicze lub odmładzające, to startup bił i bije do tej pory rekordy popularności. Jednorazowa transfuzja kosztuje jedynie 8000$. Dla porównania u myszy, które uczestniczyły w badaniach przetaczania krwi od młodszych osobników, pozytywne efekty związane z poprawą stanu zdrowia były zauważalne dopiero po 2 tygodniach trwania kuracji.

Jeżeli już mowa o wiecznej młodości, to warto wspomnieć, że istnieje nauka o procesach starzenia o nazwie Gerontologia.

W obecnych czasach możemy wymienić kilka naukowych podejść do tematu przedłużania życia:

• klonowanie organizmów / hodowanie narządów: w dużym skrócie klonowanie zwierząt dla narządów lub hodowanie samodzielnych narządów z komórek macierzystych w warunkach laboratoryjnych. Proces pozwoliłby zapewnić narządy do przeszczepu u pacjentów, którzy tego potrzebują, a co za tym idzie wydłużyć ich życie.
• krionika: czyli zamrożenie organizmu do czasu wynalezienie lekarstwa na daną chorobę.
• terapia genowa: tu mamy cały wachlarz możliwości, bo można manipulować istniejącymi zmutowanymi genami, a także modyfikować geny jeszcze w czasie ciąży jak np. w Chinach, gdzie podobno urodzono dzieci pozbawione genu odpowiedzialnego za chorobe HIV. W moim odczuciu jeszcze raczkujemy w tym temacie, więc wszystko przed nami.
• nanotechnologia: w dużym uproszczeniu tworzenie robotów lub struktur o mikroskopijnych rozmiarach mogących wykonywać polecenia jak np. odbudowa komórek w naszych organizmach.

Przy nanotechnologii warto wspomnieć o ruchu naukowym o nazwie transhumanizm. Ludzie w tym nurcie wychodzą z założenia, że możliwość implementacji wytworów nauki w nasze organizmy pozwoli wydłużyć znacząco nasze życie, pokonać ograniczenia, ulepszyć człowieka.

Czasy obecne

W moim odczuciu walka z chorobami, ograniczeniami związanymi z długością naszego życia to jest obecnie jeden z ważniejszych tematów większości naukowców. Badania odbywają się niezależnie na wielu gałęziach nauki, co stwarza duże szanse, że doczekamy przełomu jeszcze za naszego życia. Ludzie wierzący w reinkarnację lub inne formy odrodzenia, podróży, przejść do kolejnego życia nie będą zadowolone. Ale przecież każdy ma wolny wybór i nie musi iść za trendami.
Jeżeli podejdziemy do tematu bardziej przyziemnie, to możemy powiedzieć, że bogaci mogą inwestować w naukę, mniej bogaci mogą inwestować w siebie, operacje plastyczne i makijaż.
Możemy również zainwestować w swoje zdrowie, ruch i jedzenie. Powiadają, że jesteśmy tym, co zjemy. Omijając niezdrowe jedzenie, wydłużymy na pewno nasze życie, a uprawiając ruch, zadbamy o dobre samopoczucie i kondycję. Jeżeli nie mamy za dnia czasu, to można zawsze spróbować z rana. Może szybki bieg, wchodzenie po schodach, albo dla ambitnych rytuały tybetańskie. Starsze osoby powiadają: jedz połowę, ruszaj się za dwóch. Coś może w tym jest. Udowodniono, że organizm w przypadku głodu uaktywnia mechanizmy obronne, które pozwalają na spowolnienie procesów starzenia. Tak zwane białka Sir.
Warto się nad tym zastanowić. Nasze życie jest w naszych rękach :)

Artykuł napisany dla konkursu tematy tygodnia: Temat 4: Przedłużanie życia