Armenia - tajemnice Zakaukazia. Cz. 1 - ludzie.

Armenia.
Pewna legenda opowiada o tym, że Bóg, stwarzając świat, przyporządkowywał różne części świata poszczególnym nacjom, Zapomniał jednak o ludzie Ormiańskim, więc oddał im malutki fragment ziemi, który w pierwotnym zamierzeniu miał być pięknym ogrodem, gdzie sam Bóg miał odpoczywać. W taki to sposób Ormianie otrzymali swój kraj.

źródło: www.wesolowskidotco.files.wordpress.com/2017/04/armenia-ararat.jpg?w=1024&h=576&crop=1
Zdjęcie przedstawia górę Ararat, która znajduje się po Tureckiej stronie. To na niej wg legendy miała osiąść po potopie Arka Przymierza. Góra Ararat to bardzo cenne miejsce dla Ormian, którzy nie mogą się pogodzić z faktem, że znajduje się po stronie wroga.

Chciałem przedstawić Wam Armenię, piękny kraj, w którym miałem przyjemność mieszkać przez prawie rok, uczestnicząc w wolontariacie międzynarodowym. Było to wspaniałe doświadczenie oraz cudowny czas. Poznałem tam wiele ciekawych osób oraz przeżyłem mnóstwo przygód. Przez rok mogłem poznawać kulturę tego kraju, zwyczaje jego mieszkańców oraz oddychać tym rejonem.

Ormianie ogromną rolę przykładają do ucztowania. Często uczty trwają wiele godzin a potraw potrafi być kilkadziesiąt.

Zacznę od podstawowych informacji. Armenia jest niewielkim krajem. Można ją porównać do jednego polskiego województwa np. warmińsko- mazurskiego. Przejechanie tego kraju autem z północy na południe zajmuje ponad 3 godziny. Podobnie długo trwa podróż ze wschodu na zachód. W Armenii mieszka około 3 milionów mieszkańców, z czego prawie 2 miliony mieszkają w stolicy, którą jest Erewań. Największe miasta to Giumri oraz Vanadzor. Giumri ma około 120 tysięcy mieszkańców, natomiast Vanadzor około 70 tysięcy. Ja mieszkałem w Vanadzorze, który za komuny nazywał się Kirowakan i do tej pory część mieszkańców tak nazywa to miasto. Armenię wymienia się jako typowy kraj kadłubkowy, czyli taki, którego diaspora jest kilkukrotnie większa, aniżeli mieszkańcy znajdujący się we własnym kraju. Podaje się, że wszystkich Ormian żyjących na całym świecie jest około 11 milionów.

Vanadzor sfotografowany z okna w kilkunastopiętrowym bloku. Bardzo ładne miasto, które w latach 80-tych było prężnie działającym kombinatem chemicznym.

Ormianie. Jacy są? Dzielę się swoim doświadczeniem, są to moje obserwacje na temat tego narodu i tych ludzi dlatego pewnie znajdą się osoby, które będą miały inne zdanie i inne doświadczenia.

Członkowie YMCA Vanadzor organizacji, która gościła mnie przez rok oraz gdzie pracowałem w biurze i przedszkolu.

• Ormianie są bardzo gościnni, mimo że są ubogim krajem, pozbawionym klasy średniej. Mamy osoby albo bardzo ubogie albo bardzo bogate, jednak każdy Ormianin (przynajmniej tak było w mojej sytuacji) chce Cię poznać i ugościć, najlepiej jak potrafi. Na dłuższą metę jest to dość męczące. Problematyczne staje się to też wtedy, kiedy przyjmiesz zaproszenie jednego sąsiada, a kolejnego już nie (ten drugi może się obrazić). W czasie mojego pobytu byłem zapraszany dziesiątki, jak nie setki razy przez różne osoby, które chciały mnie ugościć, dowiedzieć się o mnie, opowiedzieć o swoim kraju.

Jedna z metod przygotowywania tradycyjnych szaszłyków (horowac).

• Ormianie są narodem patriarchalnym. Zdecydowanie większymi prawami cieszą się mężczyźni. Kobiety, mimo iż coraz częściej zajmują miejsca w przestrzeni publicznej, są jednak dyskryminowane. Np. mimo tego, że spotkałem wiele palących papierosy kobiet, raczej niemożliwe jest by paliły one w miejscu publicznym np. restauracji. Oczywiście wyjątkiem są obcokrajowcy, którzy bez względu na płeć, mogą palić, gdzie im się podoba i nikt nie zwróci na to uwagi. Ciekawe jest to, że poza kobietami z organizacji, które „zawodowo” walczą o równouprawnienie, taka sytuacja generalnie nie wzbudza kontrowersji wśród Ormiańskich kobiet. Są do tego przyzwyczajone i chyba nawet nie bardzo chcą to zmieniać. Oczywiście zasady dotyczące palenia, to tylko jeden z przykładów. Inne dotyczą polityki, biznesu itp.

źródło: www.i1.wp.com/101countriesbefore50.com/wp-content/uploads/2015/09/Armenia_Poradnik_008.jpg?resize=900%2C328
Mężczyźni jak i kobiety w Armenii posiadają swoją urodę, która wyróżnia ich na tle innych nacji.

• Ormianie szanują bardzo starsze osoby. Stasi mężczyźni, lecz również starsze kobiety, obdarzane są ogromnym szacunkiem. Nie spotkałem się z sytuacją, kiedy to np. młoda osoba potraktowałaby bez szacunku kogoś starszego. Takie zachowanie natychmiast byłoby napiętnowane.

• Ormianie są bardzo rodzinni. Mimo że rodziny wielopokoleniowe już powoli przestają funkcjonować, to jest ich jeszcze bardzo dużo. Zdecydowanie więcej niż w Polsce. Członkowie rodziny cenią się nawzajem i sobie bardzo pomagają. Dużą rolę odgrywa ojciec a w przypadku jego braku- dziadek bądź brat. Rzeczą ciekawą jest fakt konieczności zapytania ojca dziewczyny, a w przypadku jego braku brata dziewczyny, o zgodę na „chodzenie” z nią. Generalnie raczej nie pojawiają się sprzeciwy, ale każdy młody chłopak ormiański, który chce znaleźć sobie dziewczynę, najpierw porozmawia o tym z jej ojcem lub bratem. Raczej nie praktykuje się swatania bez wiedzy zainteresowanej. Przynajmniej ja nie spotkałem się z takimi sytuacjami.

źródło: www.cdn01.dziennikwschodni.pl/media/news/2015/2015-04/20150405-magazyn-150409880_8f68a.jpeg
Ormianie są bardzo przywiązani do swoich rodzin.

• Ormianie wyznają bardzo tradycyjne wartości. W większości (ponad 95 %) są chrześcijanami, należącymi do Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, który nie jest w łączności z Papieżem i Rzymem. Posiadają swojego Katholikosa, który jest autorytetem moralnym ale nie politycznym. Przez to podejście do kwestii obyczajowych jest bardzo surowe. Zupełnie nie akceptują homoseksualizmu, prostytucji a osoby rozwiedzione są bardzo mocno stygmatyzowane. Wszelka inność w poglądach, ubiorze, sposobie bycia, jest bardzo niemile widziana. Tu po raz kolejny ulgę mają obcokrajowcy, bo im pozwala się na zdecydowanie więcej.

• Ormianie bardzo cenią sobie Polaków. Pamiętają pomoc, udzieloną im po trzęsieniu ziemi, które miało miejsce 7 grudnia 1988 roku i zabiło ok. 25 tysięcy ludzi. Duża grupa ratowników z Polski wyruszyła wówczas na pomoc, dlatego do tej pory są bardzo życzliwie nastawieni do Polaków. Bardzo lubią też Rosjan. Śmieją się z Gruzinów i nienawidzą Turków (granica z Turcją jest zamknięta). Stosunek do Turków jest spowodowany Rzezią Ormian- czyli ludobójstwem, popełnionym na ludności ormiańskiej w Imperium Osmańskim, w czasie I Wojny Światowej, w latach 1915- 1917. Ocenia się, że w jego wyniku zginąć mogło około 1,5 mln ludzi.

źródło: www.pl.wikipedia.org/wiki/Trz%C4%99sienie_ziemi_w_Armenii_(1988)#/media/File:Armenia4.jpg
Skutki tragicznego trzęsienia ziemi. Miejscowość Spitak.

Taki jest naród Ormiański w mojej ocenie. Ja zapamiętałem właśnie takich ludzi. Każdy przedstawiał inną historię życia, każdy był inny, jednak w większości posiadali wspólne cechy, które przedstawiłem powyżej. Uważam, że Ormianie są wspaniałym narodem, który jest dobry i dumny. Cieszę się bardzo, że mogłem poznać tych ludzi, którzy nauczyli mnie wiele i którym wiele zawdzięczam.

W kolejnym wpisie przedstawię Armenię od strony kulinarnej.

---

Zdjęcia bez podanego źródła pochodzą z mojej prywatnej kolekcji.