Wojna morska

Wojna morska – żeby określić przedmiot i zakres prawa wojny morskiej to trzeba zapytać o pozycję prawną wojny morskiej. Aż do roku 1919 r wojna i łączące się z wojną prawa do wojny – ius ad bellum, były traktowane jako prawo mieszczące się w kompetencjach suwerennego państwa – państo suwerenne ma prawo do wojny. Podmiot walczący powinien być osobą świecką, ponieważ duchowni nie mogą przelewać krwi. Musi być słuszny przedmiot wojny. Tym słusznym przedmiotem jest albo obrona ojczyzny albo odzyskanie bezprawnie utraconej własności. Każda wojna nie powinna zmierzać do unicestwienia przeciwnika ale do osiągnięcia pokoju. Żeby wojnę można było prowadzić trzeba mieć upoważnienie które pochodzi od głowy państwa od monarchy.

Decyzję o wojnie u nas podejmuje sejm. Wojna za wiarę upoważnienie mogło pochodzić od kościoła. Wojny nie prowadzimy w dni świąteczne. W IXX wieku, odrzucono pojęcie wojny sprawiedliwej i niesprawiedliwej a jeżeli się odwoływano to traktowano wojnę sprawiedliwą jako przeciwstawienie się agresji, a za niesprawiedliwą uznawano samą agresję. Pod koniec IXX wieku i na początku XX wieku sformułowano kilkanaście konwencji dotyczące wojny, konwencje Haskie i tam przyjęto zasadę skłonności wyboru pokoju, chodzi o to, że wojna powinna być prowadzana w taki sposób żeby próbować dojść do pokoju za wszelką cenę. Pakt ligi narodów zajął się kwestią wojny nie zakazał wojny ale ograniczył jej dopuszczalność a po raz pierwszy całkowicie zakazano wojen w 1920r. Pakt zakazywał wojnę ale nie zakazywał aktów wojennych ponieważ dopuszczał samoobronę formułował prawa do odparcia agresji, a przy samoobronie stosowanie zasady proporcjonalni – obrona proporcjonalna do siły uderzenia. Karta narodów zakazała wojny i użycia siły oraz groźby użycia, użycie siły przez układy regionalne. Zanim sprawą się zajmie rada bezpieczeństwa to można stosować siłę w ramach regionalnych układów np. w ramach NATO. Prawo do wojny odeszło do lamusa a przekształciło się w ius contrabellum z dodatkami ius in bello – prawo przeciw wojenne, prawo w wojnie.

Źródłami tego prawa będą zwyczaje międzynarodowe i konwencje międzynarodowe jego częścią się prawo wojny morskiej. Traktaty międzynarodowe, dalej normy zwyczajowe oraz akty prawa wewnętrznego poszczególnych państwa, oraz tzw normy o charakterze wtórnym, konstrukcja nie znana w naszej sektorem prawnej. Prawo wtórne są to przeważnie opracowania sporządzone przez działaczy humanitarnych na świecie i nadają temu formę podręczników jak postępować w czasie wojny.

Źródło - Morskie prawo publiczne Mirosław H.Koziński
Zdjęcie - https://pixabay.com/en/justice-statue-lady-justice-2060093/