တီေကာင္ေတြ၏ သက္ရိွဘ၀ႏွင့္ ေနထိုင္မႈ႕အေၾကာင္း အပိုင္း-၂ ( life and Habitat of Earthworms Part - 2 )

တီေကာင္ေတြ၏ သက္ရိွဘ၀ႏွင့္ ေနထိုင္မႈ႕အေၾကာင္း အပိုင္း-၂ ( life and Habitat of Earthworms Part - 2 )

ဒုတိယပုိင္းမွာေတာ့ တီေကာင္ (Earthworms) ေတြ၏ ပုံစံ ႏွင့္ ပါ၀င္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္

တီေကာင္ေတြဟာဆုိရင္ သူတို႕၏ မ်ိဳးစိတ္ေပၚမွာ မွီခိုၾကျပီးေတာ့ သက္တမ္းရင့္တဲ့ တီေကာင္ေတြဟာဆုိရင္ ၄င္းတို႕၏ အလ်ားမ်ားမွာ 10 mm လက္မ အေနအနဲ႕ေျပာရင္ေတာ့ ( 0.39 လက္မ ) ခန္႕ရိွပါတယ္။အခ်ိဳ႕ကလည္း တီေကာင္ေတြ၏ အက်ယ္ 1 mm ( 0.98 ) လက္မ ရိွႏိုင္ျပီးေတာ့ အလ်ားဟာဆိုရင္ 3 m ( 9.8 ေပ ) အထိ ရိွႏိုင္ပါတယ္။ 1mm ( 0.98 ) လက္မ ကေနမွ 25mm ( 0.98 လက္မ ) အထိ ေက်ာ္လြန္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ဒါေပမဲ့ ပုံမွန္အားျဖင့္ မ်ိဳးစု (Genus) အမည္ Lumbricus ႏွင့္ မ်ိဳးစိတ္အမည္ (Species)
terrestris ျဖစ္တဲ့ တီေကာင္ကေတာ့ 360 မီလီမီတာ ( ၁၄ လက္မ ) ခန္႔အထိ ရွည္လ်ားႏိုင္ပါတယ္။အရွည္လ်ားဆုံးဟု ယူဆႏိုင္ဖြယ္ရိွတဲ့ တီေကာင္မ်ိဳးစိတ္ျဖစ္တဲ့ ကုိ Amynthas mekongianus မွတ္တမ္းထဲမွာ ေတြ႕ရိွရတာကေတာ့ 3 m ( 10 ေပ ) ထိျဖစ္ပါတယ္။၄င္းတီေကာင္ေတြကို အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသ မွာရိွတဲ့ မဲေခါင္ျမစ္၀ွမ္း 4,350 ကီလုိမီတာ ( 2,703 မိုင္ ) တစ္ေလ်ာက္ ေတြ႕ရိွရတတ္ပါတယ္။

Lumbricus terrestris

တီေကာင္ေတြ၏ ပုံစံကုိ အေရွ႕ကေနမွ အေနာက္သုိ႕ ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆုိရင္ တီေကာင္ေတြရဲ ေယဘုံယ် ပုံစံကေတာ့ ဒုလုံးခြ်န္ ျပြန္ပုံစံ ရိွပါတယ္။အဆစ္ေတြဟာဆုိရင္ အတန္းလုိက္ အစီအရီရိွျပီးေတာ့ metamerisms လို႕ေခၚဆိုပါတယ္။၄င္း အဆစ္ေတြကို တီေကာင္ေတြ၏ ခႏာၱကိုယ္ေပၚတြင္ အလြယ္တကူ ရွာေဖြ ေတြ႕ရိွႏိုင္ပါသည္။

( Peristominum ) ဟု ေခၚေသာ ပထမဆုံး အဆစ္ တစ္ခုဟာ တီေကာင္၏ ပါးစပ္ေပါက္ ( mouth ) ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ ပါးစပ္ ေနရာကို ဖုံးအုပ္ထားေသာ အသားဖုေလး တစ္ခု သည္ ပထမဆုံးအဆစ္ျဖစ္တဲ့ (peristominum) ကို ဖုံးအုပ္ထားတဲ့ အသားဖုျဖစ္တဲ့အတြက္ ( prostomium ) ပထမဦးဆုံးအဆစ္ေရွ႕ အသားဖု ဟုေခၚ ပါသည္။အဆစ္ နံပါတ္ ၅ ကေနမွ ၉ အထိ အဆစ္တစ္ခုျခင္း၏ ၾကားပိုင္းမ်ားတြင္ သုတ္ေလွာင္အိတ္ အေပါက္ကေလး ၄ စုံရိွသည္။အဆစ္နံပတ္ ၁၈ မွာ ေတာ့ အဖို လိင္ အဂၤါ တစ္စုံ ရိွပါတယ္။ အဆစ္နံပတ္ ၁၇ ႏွင့္ ၁၉ မွာ ေတာ့ လိင္အဂၤါ ဖု တစ္စုံစီရိွ ပါတယ္။

!

တီေကာင္ေတြ၏ ေဘးဘက္တြင္ Setae ဟု ေခၚေသာ အေမႊးမွ်င္ကေလးမ်ား ရိွပါသည္။ ဆူးမွ်င္ဟုတ္လည္း ေခၚဆုိပါ ေသးသည္။၄င္း Setae (ဆူးမွ်င္) မ်ားသည္ ပါးစပ္ (mouth ) ႏွင့္ စအို ( anus ) ကလြဲျပီး က်န္ေသာ အဆစ္မ်ားတြင္သာ ပါရိွပါသည္။၄င္း ဆူးမွ်င္မ်ားသည္ တီေကာင္မ်ား အပင္ေတြေပၚ သြားလာတဲ့အခါမွာ ကုပ္တြယ္သြားႏိုင္ရန္အတြက္ အသုံးျပဳပါသည္။၄င္း setae (ဆူးမွ်င္ ) မ်ားသည္ တီေကာင္မ်ိဳးစိတ္အမ်ားစုတြင္ အဆစ္တစ္ခုျခင္းစီတြင္ ေလးစုံ ခန္႕ပါရိွေနတတ္ျပီး အခ်ိဳ႕ေသာ တီေကာင္မ်ိဳးစိတ္မ်ားတြင္ ရွစ္စုံအထိ ပါရိွေနတတ္သည္။ အျခားတီေတာင္မ်ားတြင္လည္း ၄င္း setae (ဆူးမွ်င္) မ်ားသည္ တီေကာင္စက္၀ိုင္းပုံ အဆစ္ကိုယ္ထည္ တစ္ခုလုံးကို အျပည့္ ေနရာယူထားတတ္ပါသည္။၄င္း Setae (ဆူးမွ်င္) မ်ားသည္ ပါးစပ္ (mouth ) ႏွင့္ စအို ( anus ) ကလြဲျပီး က်န္ေသာ အဆစ္မ်ားတြင္သာ ပါရိွပါသည္။

တီေကာင္ ေတြသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းအတြက္ အလြန္အသုံး၀င္ပါသည္။၄င္းတုိ႕ စားသုံးလုိက္တဲ့ အစားအစားကုိ အညစ္အေၾကးအျဖစ္ ( waste product ) ျပန္လည္ စြန္႕ထုတ္လိုက္ေသာ အရာသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ အလြန္အသုံး၀င္ေသာ ေျမၾသဖာ တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေစပါသည္။

အားလုံးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ
က်ေနာ္တင္ေသာ အေၾကာင္းအရာသည္ တစ္စုံတစ္ရာ အမွားပါရိွလာပါက က်ေနာ္၏ ေလ့လာမႈ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္သာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နားလည္ခြင့္လြတ္ေပးေစလုိပါသည္။

Original Writer By @steemloverr
Credit Image >>> Google Image