Symon Szymonowicz i jego lwowskie korzenia

Szymon Szymonowicz (nazywany też Simonidesem) przedstawiciel polskiego humanizmu i najbardziej znany polski poeta za czasów Zygmunta Wazy. W Europie był bardzo znanym dzięki swojej poezji łacińskiej i greckiej, lecz w Polsce najbardziej zasłynął po wydaniu w 1614 r. w Zamościu swoich „Sielanek”. 

Urodził się we Lwowie w bogatej i znanej rodzinie mieszczańskiej. Wykształcenie początkowe zdobył we Lwowskiej Szkole Katedralnej, gdzie funkcję rektora pełnił jego ojciec – rajca Szymon Magister z Brzezin. Wykształcenie wyższe zdobył na Uniwersytecie Krakowskim, oraz za granicą we Francji i Belgii. Był bliskim przyjacielem kanclerza Jana Zamojskiego, zajmował się wychowaniem i nauczaniem jego syna Tomasza. Na polecenie kanclerza zajął się organizacją Akademii w Zamościu (pozyskiwał profesorów, gromadził księgozbiory, zabiegał o uruchomienie drukarni) i doprowadził w roku 1595 do jej otwarcia. Został współorganizatorem Akademii Zamojskiej, poetą królewskim, a w 1590 został nobilitowanym. 

Z pochodzenia był lwowianinem. Jego ojciec Szymon pochodził z miasteczka Brzeziny, był magistrem sztuk wyzwolonych i filozofii, rektorem Lwowskiej Szkoły Katedralnej, ławnikiem (1548-1552), a w późniejszym okresie rajcą lwowskim (1552-1595). Od miejsca urodzenia oraz tytułu naukowego. W księgach miejskich zapisywano go jako Szymon Magister z Brzezin. Studiował na Uniwersytecie Krakowskim, uzyskał stopień magistra sztuk wyzwolonych. Na początku l. 1540 przybył do Lwowa, gdzie zajął posadę rektora lwowskiej szkoły katedralnej. Dzięki jego staraniom w lwowskiej szkole katedralnej była wprowadzona greka. W 1547 r. ożenił się z Katarzyną Gaizlerową ze Smieszków, wdową po krawcu i ławniku Zygmuncie Gaizlarze, córką bogatego lwowskiego mieszczanina Mikołaja Smieszka (Gelazini) i Krystyny. Po stosownym ożenku Szymon został skoligacony z przedstawicielami patrycjatu lwowskiego, ponieważ siostry żony Katarzyny były poślubione przez bogatych mieszczan lwowskich – mężem siostry Elżbiety był rajca Stanisław Berger, Barbary – kupiec Józef Markowicz, a Anny – Szymon Rzeźnik. Po zawarciu małżeństwa i uzyskaniu nieruchomości w mieście, w tym samym roku Szymon przyjął prawa miejskie we Lwowie (6 VIII 1547). W 1548 r. został on wybrany do ławy sądowej. W 1552 został nominowany do składu rady miejskiej, w której zasiadał nieprzerwanie do końca życia. 

Zajmując się działalnością polityczną w mieście bardzo szybko wzbogacił się, był właścicielem 3 kamienic na Rynku i przy rynkowych ulicach, 5 majętności na przedmieściach, browaru za Bramą Halicką, młynu ze stawem w Brzuchowicach oraz część wsi Hołowsko. Podobnie jak inni rajcy zajmował się handlem i rzemiosłem, zwłaszcza handlował suknem i płótnem oraz utrzymał warsztat krawiecki, który z czasem odziedziczył jego syn Andrzej. W 1574 razem ze szwagrem Szymonem Rzeźnikiem podpisał umowę z kupcem krakowskim Jakubem Alembergiem na sumę 1 mln. fl. Zawierał liczne transakcje finansowe, udzielał pożyczki pod zastaw nieruchomości tak mieszkańcom Lwowa jak i obywatelom innych miast. Często występował w sądzie miejskim jako wykonawca testamentów, plenipotenta, opiekuna dzieci czy majątku mieszczan oraz był poręczycielem osób, przyjmujących prawo miejskie we Lwowie.W małżeństwie z Katarzyną Smieszkówną Szymon Magister miał 7 dzieci: dwie pasierbice – Barbara i Katarzyna Gaizlerówny (córki Katarzyny od pierwszego małżeństwa), dwóch synów – Andrzej i Szymon oraz trzy córki – Dorota, Anna i Krystyna. Swoje pasierbice i córki Szymon wydał bogatym i wybitnym mieszczanom. Barbara Gaizlerówna wyszła za mąż za Piotra Hanla (pochodził z patrycjuszowskiej rodziny, przedstawiciele, której od XV w. piastowali urzędy miejskie we Lwowie), a Katarzyna za Andrzeja Olpnera. Córka Dorota została żoną Jerzego Sponera członka Kolegium „czterdziestu mężów” we Lwowie (1579-1581), krewnego pisarza miejskiego Mikołaja Sponera. Anna wyszła za mąż za mieszczanina wrocławskiego Piotra Rindfleischa. Najmłodsza córka Krystyna w 1578 poślubiła przedstawiciela rodziny Szolc-Wolfowiczów – Kaspra Scholca, członka Kolegium „czterdziestu mężów” (1579-1588) oraz ławnika lwowskiego (1588). Starszy syn Andrzej Szymonowicz (Simonides Andreas) poświęcił się działalności w mieście, zajmował się handlem i rzemiosłem sukienniczym, w ciągu ll. 1574-1604 był członkiem sądu ławniczego. W 1572 Andrzej ożenił się z przedstawicielką rodu Szolcz-Wolfowiczów Anną Wolfowiczówną. Ich córka, czyli wnuczka Szymona Magistra – Katarzyna Andrisimonowiczowa była żoną Stanisława Dibowiciusa – doktora medycyny, rajcy lwowskiego (1590-1617), a syn Szymon (Andreas Simonides) był ławnikiem we Lwowie w 1604 r.Najbardziej znanym był młodszy syn nasz bohater – Szymon Szymoniwicz (Simon Simonides). Dzięki swojemu talentowi i działalności naukowej pod koniec XVI wieku udało się mu zdobyć nobilitację, czyli tytuł szlachecki. Było to swego rodzaju wyróżnienie, ponieważ w większości wypadków nobilitację szlachecką król udzielał za zasługi na polu bitwy lub osiągnięcia polityczne. To, że współcześni pozytywnie przyjmowali jego wyróżnienie ukazuje fakt, że nawet Walerian Nekanda Trepka nie uwzględnił jego nazwiska w Liber generationis plebanorum, gdzie wymienił wszystkie osoby uzyskujące szlachectwo bez pochodzenia, a wskutek nadania.