Sahte ICO'lara Yatırım Yapmayın !

Öncelikle yeni başlayanlar için ICO'nun tanımını yapalım. ICO (Initial Coin Offering), kripto para ve blockchain teknolojileri ile gerçekleştirilmek istenilen projelerin, hedef ve teknolojisinin sunulduğu ve bu kapsamda güven ve onay görmesi doğrultusunda girişimcinin projesine yatırım sağladığı kitle fonlamasına verilen isimdir.
Peki bu Crowdfunding isimli kitlesel fonlama nasıl oluyor? Projeniz ya da vaadiniz için gereken parayı, yatırım yapmak isteyen destekçileriniz sayesinde toplayabiliyorsunuz. Şuan oldukça popülerlik kazanan ICO yatırımlarını aşağıdaki sitelerden takip edip, sizlerde beğendiğiniz projelere dilediğiniz miktarda yatırım yapabilirsiniz. Erken erişim ile açılan token satışları da projenin ileri ki süreçte başarıya ulaşması ile size kazanç sağlayabiliyor. Yeter ki doğru projelere yatırım yapın.

Coin-Türk
TokenMarket
CyberFund
Wings
SmithandCrown

SAHTE PROJELER VE DOLANDIRICI ICO'LAR NASIL ANLAŞILIR?

Kimse size bir ICO'nun yatırım yapmaya elverişli olduğunu, kâr sağlayacağını veya önünün açık olduğunu vaat edemez. Eden varsa da kesinlikle kendiniz araştırmadan bir yatırım da bulunmayın. ICO'ları takip edebileceğiniz sitelerde, projelerin hangi altyapıyı kullandığı, amacının ne olduğu, yol haritası, teknik raporu, projenin arkasındaki ekibi, GitHub üzerinden paylaşılan projeye ait kodları vb. birçok bilgiye ulaşabilir ve analiz edebilirsiniz. Kendi araştırmalarınız sonunda eğer proje size güven veriyorsa yatırımlarınızı ondan sonra yapmayı düşünün. Bu yazı ile sizlere genellikle aldatmaca projelerde görülen ortak özellikleri göstermek ve ona göre yatırımlarınıza dikkat çekmek istiyorum. Madde madde bu ortak özellikleri sıralayalım;

GERÇEKÇİ OLMAYAN VAAT VE HEDEFLER

Ana kural; Hiçbir proje ekibi bizim XYZCoin'imiz şu kadar zamanda şu kadar fiyat olacak gibi asılsız vaatlerde bulunmaz, bulunamaz. Veya bizim projemiz dünyayı değiştirecek, asılsız bir kullanıcı sayısına sahibiz, Bitcoin'e rakip olucaz gibi tutarsız kelâmlar söylemez. Proje gerçekten tutarlıysa profesyonel bir ekibe sahiptir ve profesyoneller bu tarz amatörlükler yapmazlar !

WHITEPAPER / BİLGİLENDİRME KAYNAĞI / TEKNİK DÖKÜMAN

Girişimcilerin Whitepaper olarak yayınladığı, projenin kapsamlı işleyişini anlatan teknik dökümanın incelenmesi de yatırım yapmadan önce son derece önemlidir. Bu dökümanlar genellikle; şemalar, algoritmalar, hesaplamalar vb. ifadeler ile teknolojiyi teknik olarak açıklamaya çalışır. Geliştiriciler sundukları teknolojiyi web sitelerinde veya farklı platformlarda basit ve çekici bir dille anlatır, fakat asıl işleyiş detayı whitepaper'da yazılıdır. Teknik Dökümanı okumadan bu kısa ve çekici açıklamalara aldanılmamalıdır. Whitepaper'da anlatılan konu açık bir dille anlatılmamış, sürekli kelime tekrarları ile doldulmuş ve aslında nasıl çalıştığına dair düzgün açıklamalarda bulunulmuyorsa, whitepaper ile birlikte o yatırım fikrini kafanızda kapatabilirsiniz.

TEAM / TAKIM

Projenin arkasında kim var? Dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan birisi de proje ekibidir. Kişilerin kariyer geçmişi vaat edilen teknolojiyi yapabilecek kapasiteye sahip mi? Sosyal medya profil paylaşımlarımda konu ile ilgili bilgi ve paylaşımlar mevcut mu? Bitcointalk, Reddit gibi bu piyasanın öncü topluluk platformlarında gerçek profillere sahipler mi? Tüm bunların analizi sağlam bir şekilde yapılmalıdır. Hatta bazı girişimlerin ekip olarak tanımladığı, kişi resimleri bile fake olabiliyor. Bu resimler kişisel hesapları ile karşılaştırılıp gerçekçiliği kontrol edilmeli. Ekip önemli !!
Şu da unutulmamalı ki bazı projeler geliştiricilerini anonim tutabiliyor. En net örnekleri Nxt ve SuperNet. Anonim olmaları projenin %100 tutarsız veya sahte olabileceği anlamına da gelmeyebiliyor. Burada önemli olan dikkatli analiz !!

KOD KAYNAĞI / GITHUB vb.

Aslında en önemli maddelerden birisi bu. Teknolojinin sunduğu vaatler ve whitepaper sizi tatmin edecek açıklıkta olmayabilir. Proje ekibi anonim de olabilir. Siz, geliştiricinin GitHub ve Sourceforge gibi siteler aracılığı ile paylaştıkları kod kaynaklarına her zaman güvenebilirsiniz.
Fakat başka bir projeye ait kod kaynağını alıp, üzerinde ufak oynamalar yapıp kendi kodlarıymış gibi de sunabilirler. Burada önemli olan ise kod bilginizin olması ve proje ile kod kaynağının bağlantılı olup olmadığını tespit etmenizdir.

SAHTE ETKİLEŞİM RESİMLERİ

Herkes anlık zengin olma ümitleri ile araştırmaya önem vermeden hızlıca bir kripto paraya yatırım yapıyor. Facebook ve Twitter gibi sosyal medya platformlarından anında takibe geçiyor. Sonra paylaşılan resimlerde; yok Avrupa konferansları, yok Fransa'da yapılan proje toplantıları, sunumlar vs.. Gel gelelim ki her yerde yapılan sahtekârlıklar buralarda da yapılabiliyor. Aşağıda ki resimde görüldüğü gibi, ufak bir photoshop ile bu tarz değişiklikler yapmak çok basit. 2016 yılının sonlarında DeClouds, yaptığı bu aldatmacadan yaklaşık olarak 300 BTC elde etti.

İşin özüne gelirsek, projeyi tam anlamı ile check etmeniz şart. Bu durum belki vaktinizi fazlaca alacak ve sizi epey de yoracak. Fakat düzgün bir yatırım yapıp ileriye dönük kâr etmek istiyorsanız, bu kontrolleri yapmaya mecbursunuz. Bugün aldım, yarın zenginim umutları ile balon projelere aldanmayın. Bilinçli olun ve aldatıcı projelerden uzak durun..

Volkan KORKMAZ