Hypherinflation
*** ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းနွင့္ ေရႊ ***
Hyperinflation ဆိုသည္မွာ ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ အလြန္အက်ြံျမင့္တက္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ သတ္မွတ္အဆင့္ကို အထိန္းအခ်ဳပ္မ့ဲ ေက်ာ္လြန္ျပီး ေဖာင္းပြမွဳ ျဖစ္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက ျဖစ္ပံုျဖစ္ရပ္ကို ေလ့လာဆန္းစစ္၍ တစ္လအတြင္း ၅၀ ရာခိုင္းနုန္းနွင့္ အထက္ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ ျဖစ္ေပၚျခင္းကို ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းအဆင့္ဟု သတ္မွတ္ထားႀကသည္။ ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ အထိန္းအခ်ဳပ္မ့ဲ ျမင့္တက္လာလွ်င္ ၄င္းေငြေႀကးအေပၚ ယံုႀကည္မွဳ ကင္းမ့ဲလာေစမည္။
၂၁ ရာစု၏ ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္း ဥပမာေပးျဖစ္ရပ္ကေတာ့ ၂၀၀၀ ခုနွစ္တုန္းက ဇင္ဘာေဘြနိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ခ့ဲသည္။ ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ အထြဋ္အထိတ္ျမင့္တက္လာျပီး ၂၀၀၈ ခုနွစ္ နိုဝင္ဘာလလယ္ပိုင္းေလာက္တြင္ လစဥ္ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ ရာခိုင္နုန္း ၆ ဘီလီယံ % ခန္႕ မယံုနိုင္စရာေကာင္းေလာက္ေအာက္ ျမင့္တက္လာခ့ဲသည္။ ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္း ျဖစ္ရပ္သည္ စစ္ပြဲအျပီးျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ေဆာင္ေနေသာ နိုင္ငံမ်ားတြင္ တိုင္းျပည္ ဆင္းရဲျခင္းေႀကာင့္ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိေသာ္လည္း ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ျပီးနိုင္ငံမ်ားတြင္ပါ ေတြ႕လာရသည္။
ပထမကမၻာစစ္အျပီး ဂ်ာမနီနိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚ ခ့ဲေသာဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းကေတာ့ ၁၉၂၂ ခုနွစ္ ႀသဂုတ္လမွ စျပီး ၁၉၂၃ ခုနွစ္ နိုဝင္ဘာလအထိ လစဥ္လတိုင္း ပ်မ္းမွ် ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ နုန္း ၄ ဆ နုန္းျဖင့္ ေဖာင္းပြလာခ့ဲသည္။ ၁၉၂၃ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ေတာ့ တစ္ရက္ထဲ အတြင္း ေငြေဖာင္းပြမွဳ နုန္း ၄၀ ရာခိုင္နုန္းျဖင့္ စံခ်ိန္တင္ခ့ဲျပီး 'Weimar Hyperinflation' ဟု အမည္တြင္ခ့ဲသည္။
ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းျဖစ္ေစေသာ အဓိက အေႀကာင္းရင္းကေတာ့ ေငြစကၠဴ မ်ားကို ေဖာေဖာသီသီ ရိုက္ထုတ္ေပးျပီး Money Supply ကို အလြန္အက်ဴ း မ်ားလာေစျခငး္ျဖစ္သည္။ ေငြစကၠဴ ရိုက္ထုတ္မွဳ ျဖစ္ေစေသာ အေႀကာင္းရင္းကေတာ့ တိုင္းျပည္၏ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြကို ျဖည့္တင္းဖို႕ ပင္ျဖစ္သည္။ ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ Purchasing power က်ဆင္းေစသည္။ စီးပြားေရးကို ဟန္ခ်က္မညီေစေတာ့ဘဲ စီးပြားေရးသံသရာအက် ဘက္ဦးတည္ေစနိုင္ျပီး ေရႊ ေစ်းနုန္းကို ျမင့္တက္ေစနိုင္သည္။
သမိုင္းေႀကာင္းအရေတာ့ ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းျဖစ္ရပ္သည္ ဗဟိုဘဏ္က ရိုက္ထုတ္ထားေသာ ေငြစကၠဴ မ်ားေနရာတြင္ ေရႊက႔ဲသို႕ အဖိုးတန္ တြင္းထြက္မ်ားကို ေငြေႀကးအျဖစ္အစားထိုးခ့ဲႀကသည္။ ေငြစကၠဴ သည္ လိုခ်င္သေလာက္ ရိုက္ထုတ္၍ ရသည္ျဖစ္ရာ ေရႊ ၊ ေငြတို႕ နွင့္ တန္ဖိုးခ်င္း တန္းတူ ရည္တူ သတ္မွတ္ထားလို႔ မရနိုင္ပါေခ် ။
ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းသည္ ေယဘုယ်သေဘာတရားအားျဖင့္ ေရႊ ေစ်းနုန္းကို ျမင့္တက္ေစသည္။ ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ အနည္းငယ္ ၊ မစိုစေလာက္ဘဲ ရွိေသာ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ေရႊကို ဝယ္စုျခင္းက မထိေရာက္နိုင္ေသာ္လည္း ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ အလြန္အက်ြံ ျဖစ္ေပၚ ေနခ်ိန္ ေရႊ ဝယ္စုထားျခင္းသည္ ဆံုးရွံုးမွဳ ကို ကာကြယ္နိုင္ရံုသာမက ျပည့္စံုေသာ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမွဳ တစ္ရပ္လည္းျဖစ္မည္။ ဟိုက္ပါအင္ဖေလးရွင္းျဖစ္လာလွ်င္ နိုင္ငံသံုးေငြေႀကးအေပၚ ယံုႀကည္မွဳ ေလ်ာ့ပါးေစျပီး အဖိုးတန္တြင္းထြက္မ်ား ၊ ပိုမို ခိုင္မာေသာ နိုင္ငံျခားေငြေႀကးမ်ားနွင့္ အိမ္ယာေျမ မ်ားအေပၚ Safe haven ဝယ္စုျခင္း ျဖစ္ေစသည္။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္နိုင္ငံတြင္ ၁၉၇၀ ခုနွစ္ဝန္းက်င္တုန္းက ေငြေႀကးေဖာင္းပြမွဳ ၂ ဆ ျမင့္တက္ခ့ဲစဥ္ ေရႊေစ်းနုန္းျမင့္တက္ခ့ဲဖူးသည္။
Credit#Nang_Kham_Thiri_Oo
Congratulations @nagyi! You have completed the following achievement on Steemit and have been rewarded with new badge(s) :
Click on the badge to view your Board of Honor.
If you no longer want to receive notifications, reply to this comment with the word
STOPTo support your work, I also upvoted your post!
Do not miss the last post from @steemitboard:
SteemitBoard World Cup Contest - The results, the winners and the prizes
Congratulations @nagyi! You received a personal award!
You can view your badges on your Steem Board and compare to others on the Steem Ranking
Vote for @Steemitboard as a witness to get one more award and increased upvotes!