hla yinn kyaee
လောလောဆယျ gpမှာ postတငျခွငျးကိုရပျနားထားပါအုံးမညျ တငျပေးမညျဟုပွောထားသော၅၅၀နိပတျတောျ(အမှတျစဉျ၂၇၀ထိရေးပွီးထားပွီ)မြားကိုလဲတငျမပေးနိုငျတော့သလိုgroupမှpostမြားကိုshareခှငျ့ပိတျတဲ့အနနှေငျ့close groupထားရပါအုံးမညျ😔😔😔group ကိုဖကြျရမလားဘယျလိုလုပျရမလဲညဈနရေတဲ့အခြိနျ(မဖကြျပါဘူး)ဒါတှကေိုShareလာကွသေးတယျနောျ တောျတောျအသိတရားမရှိတဲ့လူတှပေဲ😡😡😡မန်တလေးတိုငျးဒသေကွီး အတှငျးရှိ မွနျမာ့သမိုငျးတှငျ အလှနျကြောျစောသော အငျးဝမွို့ဖွဈသညျ။
မွို့သကျတမျးမှာ ၁၉၁ နှဈတိုငျကွာမွင့ျသညျ။ မွနျမာ့သမိုငျးတဈလြှောကျတှငျ မငျးဆကျပေါငျး ၃ ဆကျ
၄ ကွိမျတိုငျတိုငျ မငျးနပွေညျတောျအဖွဈ နနျးစိုကျခဲ့သော မွို့ဖွဈသညျ။
ထိုမငျးဆကျမြားမှာ အငျးဝမငျးဆကျ(၁၃၆၄-၁၅၂၇/၁၅၅၅)
ညောငျရမျးမငျးဆကျ (၁၆၀၀-၁၇၅၂) နှင့ျ
ကုနျးဘောငျမငျးဆကျ (နှဈကွိမျ) အငျးဝမွို့သညျ ဧရာဝတီမွဈနှင့ျ မွဈငယျမွဈ (ဒုဌဝတီမွဈ)တို့ ဆုံရာအရပျတှငျ တညျရှိသညျ။ မန်တလေးမွို့မှ (၁၁)မိုငျခန့ျ ဝေးသညျ။
အငျးဝမွို့တညျရှိသော နရောသညျ မိုးကာလ ရတေကျခြိနျတှငျ ရမြေားဖုံးလှှမျးတတျလေ့ရှိကာ ရပွေနျကခြြိနျတှငျ မညီညာသည့ျ မွမေကြျနှာသှငျပွငျကွောင့ျ မွဈကြိုးအငျးမြားဖွဈကနြျနတေတျသညျ ဟုဆိုသညျ။ မူလအစက အငျးဝနရောတှငျ မွို့တညျရနျ ပငျးယတဈစီးရှငျသီဟသူ သညျ သုံးကွိမျတိုငျတိုငျတညျသောျလညျး မွဈရတေကျခြိနျတှငျ ရပေတျလညျဝိုငျးကာ မွို့ကိုရတေိုကျစားသဖွင့ျ မွို့ပကြျလသေညျ။
ထို့ကွောင့ျ သတိုးမငျးဖြား(၁၃၆၄-၁၃၆၇) အငျးဝမွို့တညျစဉျ ထိုအငျးမြားရှိသည့ျနရောကို မွဖေို့ခွငျးမြားကို ဦးစှာပွုလုပျခဲ့သညျ။
အငျးမြားရှိရာအရပျဖွဈသညျကွောင့ျလညျးကောငျး မွဈနှဈကွောငျးဆုံရာ မွဈဝတှငျရှိသညျကွောင့ျလညျးကောငျး အငျးဝ မွို့ဟုခေါျဆိုခွငျးဖွဈသညျ။
၁၊ဖဖေောျဝါရီ၊ ၁၃၆၅ က သမုတျခဲ့သည့ျ နာမညျမှာ ရတနာပူရ ဖွဈသညျ။ ပငျးယသို့ ပွောငျးရှှေ့နနျးတညျခွငျးဖွဈသညျ။ ထို့အတူ မွို့တညျစဉျကအငျး၉အငျးကို ယတွာခြသေည့ျ အနဖွေင့ျ မွဖေို့စသေောကွောင့ျ အငျးနဝဟူ၍လညျးခေါျကွသညျ။ သို့သောျ နောကျပိုငျး ညောငျရမျးခတျေအရောကျ အဝ ၊ ရှှဝေ အစရှိသဖွင့ျ ခေါျဝေါျကွသညျ။ အခြို့ရှေးဟောငျးကြောကျစာမြားတှငျမူ (အခှဆုံ) ဟူသော အသုံးအနှုနျးမြိုးဖွင့ျလညျး ခေါျသညျကိုတှေ့ရတတျသညျ။ “‘တုတျခှနျသှငျး-အငျးဝမွို့တညျ”‘ ဆိုသော ရာဇဝငျအမှတျအသားအရ သက်ကရာဇျ (၇၂၆)ခုနှဈတှငျ သတိုးမငျးဖြားသညျ ပငျးယနှင့ျ စဈကိုငျးတို့ကို ဖကြျသိမျး၍ အဝ (အငျးဝ) နပွေညျတောျကို တညျထောငျသညျ။ အငျးဝမွို့ကို စတငျတညျထောငျသူမှာ အငျးဝမငျးဆကျကို စတငျတညျေ ထာငျသူ တကောငျးမငျးဆကျ သတိုးမငျးဖြား ဖွဈသညျ။ သတိုးမငျးဖြားသညျ ပငျးယမွို့နှင့ျ စဈကိုငျးမွို့မြားကို အောငျနိုငျသိမျးပိုကျပွီးနောကျ ပငျးယမွို့တှငျ ခတေ်တစံနတေောျမူစဉျ မွနျမာသက်ကရာဇျ ၇၂၆-ခုနှဈ၊ တပေါငျးလဆနျး(၆)ရကျ၊ အငျ်ဂါနေ့ (အဒေီ-၁၃၆၄)တှငျ အငျးဝမွို့ကို စတငျတညျဆောကျခဲ့သညျ။
မွို့တညျသက်ကရာဇျကို {ထုတျခှနျသ အငျးဝတညျ} ဟူ၍ အမှတျသညာ ပွုခဲ့ကွသညျ။ ကြောကျမကြျရတနာတို့၏ မွို့တောျအဖွဈ တငျစားကာ ရတနာပူရ အငျးဝရှှမွေို့တောျ ဟူ၍ ခေါျဝေါျသမုတျသညျ။ ဧရာဝတီ၊ ဒုဌဝတီ၊ စမုံ၊ ဇောျဂြီ၊ ပနျးလောငျ မွဈငါးခုဆုံရာအရပျတှငျ အငျးလေးခုကိုဖို့ပွီး ၁၃၆၅တှငျ မွို့တောျကို ရတနာပူရ ဟု၎င်းငျး၊ နနျးတောျအား ရှှဘေုံသာ ဟု၎င်းငျး သမုတျသညျ။ ထိုအခြိနျမှအစပွုသည့ျ အငျးဝမငျးဆကျ တဈလြှောကျလုံးတှငျ အငျးဝမှာ မွနျမာ မငျးနပွေညျတောျအဖွဈ အောကျပွညျအရပျ ရာမညမှ မဂဒူး မငျးဆကျနှင့ျ စဈပွိုငျပွုခဲ့ကွသညျ။ မငျးဆကျမြားမှာ ရှမျးမငျးမြား (သို့) ရှမျးသှေးနှယျသောမငျးမြားဖွဈကွသညျ။ ထို့ကွောင့ျအငျးဝခတျေကို ပထမံရှမျးခတျေဟု ခေါျကွသညျ။
အငျးဝမငျးဆကျမှ ဒုတိယမငျးဆကျဖွဈသူ မငျးကွီးစှာစောျကဲမှသညျ စတုတၳမွောကျ မငျးဆကျဖွဈသူ ဘုရငျမငျးခေါငျ လကျထကျမြားအထိ ဟံသာဝတီ မှနျဘုရငျ ရာဇာဓိရာဇျ နှင့ျ အငျးဝ-ဟံသာဝတီ အနှဈလေးဆယျစဈ ကို တိုကျခိုကျခဲ့ကွသညျ။ နောကျဆုံးမငျးဖွဈသည့ျ ရှှနေနျးကြော့ရှငျနရပတိ လကျထကျ အငျးဝ၏ အငျအားဩဇာ ယုတျလြော့ ကဆြငျးခြိနျတှငျ အငျအားကွီးမားလာသည့ျ မိုးညှငျးစလုံ နှင့ျ ၎င်းငျး၏သား သိုဟနျဘှားတို့က အငျးဝကို သိမျးပိုကျလိုကျပွီး ရှှနေနျးကြော့ရှငျလညျး ကဆြုံးလသေညျ။
ထို့နောကျ သိုဟနျဘှားမငျးပွုရာ ရကျစကျလှနျးလှသဖွင့ျ မွနျမာအမတျ မငျးကွီးရနျနောငျက ဦးဆောငျလုပျကွံလိုကျသညျ။ မငျးကွီး ရနျနောငျအား မှုးမတျတို့က နနျးအပျသောျလညျး အခွား ရှမျးစောျဘှား တဈဦးဖွဈသည့ျ အုနျးဘောငျခုံမှိုငျးအား နနျးအပျရနျ မှာကွားခဲ့ပွီး ရဟနျးပွုကာ တောထှကျသှားခဲ့သညျ။
ဘုရင့ျနောငျ ဟံသာဝတီတှငျ နနျးတကျပွီးနောကျတှငျ အငျးဝကို သိမျးပိုကျကာ ညီတောျ မငျးရဲကြောျထငျအား သတိုးမငျးစောဘှဲ့ဖွင့ျ အငျးဝဘုရငျခံအဖွဈ နနျးအပျကာ အုပျခြုပျစသေညျ။ ဘုရင့ျနောငျ၏ူားတောျ နန်ဒဘုရငျ လကျထကျတှငျ ဖွဈပေါျလာသည့ျ နိုငျငံတောျပွိုကှဲမှု အစမှာလညျး အငျးဝ မှပငျ ဖွဈရသညျ။ နန်ဒဘုရငျ နှင့ျ သတိုးမငျးစောတို့ ဆှမြေိုးမြား အခငြျးခငြျး မသင့ျမွတျရာမှ ဟံသာဝတီနှင့ျ အငျးဝတို့ စဈပွုရာ အငျးဝဘုရငျ သတိုးမငျးစော ကဆြုံးပွီးနောကျ နန်ဒဘုရငျက မငျးလကျယာ၊ ၎င်းငျးလှနျလြှငျ သားတောျ မငျးရဲကြောျစှာ တို့ကို နနျးအပျသညျ။ နောကျပိုငျးတှငျ ပွညျတှငျးရေး မငွိမျသကျမှုမြားကွောင့ျ အငျးဝမှ မငျးရဲကြောျစှာလညျး ဟံသာဝတီသို့ ပွနျလညျခေါျဆောငျခံရကာ အငျးဝမှာ မငျးလဈလပျနခေဲ့ပွီး မွို့ပကြျကွီးသဖှယျ နှဈအတနျကွာနခေဲ့ရသညျ။ မငျ်ဂလာစတေီ
ပုဂံမှာနောကျဆုံးတညျခဲ့တဲ့ဘုရားတှထေဲကတဆူဖွဈပါတယျ။
ပုဂံမပကြျသုဉျးမီ ပုဂံခတျေရဲ့
နောကျဆုံးဗိသုကာနဲ့အနုပညာလကျရာတှကေို ဒီဘုရားမှာလေ့လာနိုငျပါတယျ။
မငျ်ဂလာစတေီကို အဒေီ၁၂၇၇ ခုနှဈမှာ
မွနျမာ့သမိုငျးမှာ
တရုပျပွေးမငျးလို့ ထငျရှားတဲ့ နရသီဟပတေ့မငျး
က တညျခဲ့ပွီး၁၂၈၃ ခုနှဈမှာပွီးစီးခဲ့ပါတယျ။
ရှှစေညျးခုံကို နမူနာယူပွီးတညျထားတယျလို့ အဆိုရှိပါတယျ။
ဘုရားတညျနစေဉျမှာပဲ မှနျဂိုစဈမကျ ဘေးဒဏျဟာပုဂံအပေါျစတငျကြရောကျလာပွီဖွဈပါတယျ။
ဒီဘုရားဟာ ပုဂံကတခွားစတေီပုထိုးတှလေို
တိုငျးပွညျအေးခမြျးသာယာနစေဉျမှာ တညျခဲ့ရတာ
မဟုတျပဲ တိုငျးပွညျပကြျခါနီး ဗရုတျဗရကျကာလပုဂံရဲ့နောကျဆုံးနေ့တှမှော တညျခဲ့ရတာဖွဈပါတယျ။
တိုငျးပွညျအပေါျကြရောကျနတေဲ့ကွမ်မာဆိုးတှကေနေ ကငျးလှတျဖို့ အတိတျကောငျး နမိတျကောငျး
ယူတဲ့အနနေဲ့ "မငျ်ဂလာ"ဆိုတဲ့ အမညျပေးခဲ့သလား စဉျးစားစရာပါ။
ကွီးကယြျခဲ့တဲ့ ပုဂံသားတှရေဲ့
နောငျလာနောကျသားတှအေတှကျ အမှအေဖွဈထားခဲ့တဲ့ နောကျဆုံးနုတျဆကျလကျရာတှကေို
ဒီဘုရားမှာ လှမျးမောတမျးတဖှယျ
မွငျတှေ့ရမှာပါ။
စတေီမှာပစ်စယံသုံးဆငျ့ရှိပွီး ဇာတက ဝတၴ ုထဲက ပုံတှကေိုထှငျးထားတဲ့ လကျရာမွောကျ စဉျ့အုတျခပြျတှေ ပတျပတျလညျခွယျမူနျးထားပါတယျ။
ဘုရားပရဝုဏျ အတှငျးမှာ ယခငျကဘုနျးကွီးကြောငျျးဆောငျမြား အစီအရီ ရှိခဲ့တယျလို့ဆိုပါတယျ။
အခုအခါမှာတော့အုတျပိတကတျတိုကျ တလုံးကိုတော့အကောငျးပကတိတှေ့နိုငျပါသေးတယျ။
ကူဘလိုငျခနျထံသှားရောကျအရေးဆိုခဲ့တဲ့
ရှငျဒိသာပါမောကျရဲ့ကြောကျစာကို ဒီစတေီ အနောကျဖကျဂူတခုအတှငျးကနေတှေ့ရှိခဲ့တာ
ဖွဈပွီး အခုအခါပုဂံပွတိုကျမှာ လေ့လာနိုငျပါတယျ။
ကနြော့ျပရိတျသပျမြားကိုပွောမယျနောျ ကနြော့ျမိသားစုကအရမျးခမြျးသာပါတယျ လယျအကေနှဈရာကြောျပိုငျပါတယျျ ဒီတဈသပျ ထိုငျးစားလို့မကုံပါဘူး အသိုငျးဝိုငျးလညျးမနိန့ျကပြါဘူး ပညာတပျမြိုးရိူးတှပေါ ဒါဂြောင့ျ
ကနြော့ျကိိုဆဲကွသူတှေ အားရအောငျဆဲကွပါ
ကနြောျအားလုံးကို 66ဂကွီး နဲ့ တယားဆှဲစိုတော့ဖို့
ကနြော့ျရှေ့နတှေေ ကနြော့ျ မနျနငျဂြာတှကေို စီစငျခိုငျးထားပါပွီ အားလုံးကိုထောငျခမြှာပါ
ပွီးတော့ ပညာတပျမြိုးရိုးကနေ
ကနြောျအခု အနုပညာမြိူးရိုးဖွဈသှားအောငျ
ကိုယျလမျးကိုဖောကျတော့မှာပါ ကနြောျ နောကျလအနညျးငယျကွာရငျ ထိုငျး စငျ်ကာပူ မလေးရှားမှာ
သသှားရောကျဖြောျဖွေးဖို့စီစဉျထားပါတယျ
သူတို့မဖိတျလညျး ကနြော့ျဇရိတျနဲ့ကနြောျသှားမှာပါ
အဲ့ဒါပွီး အောျစတီးလြား ကိုဆကျသှားမှာ ပွီးရငျ
မွနျမားလူးမြျုးတှေ အမြားကွီးနတေဲ့ ဂြ ပုနျနိုငျငံနဲ့
ကိုယီးရားနိုငျငံတှကေိုပါ သှားရောကျဖြောျဖွမှောပါ
ကနြောျအခုလညျးရှိုးပှဲစိုဖို့ရှိပါတယျ
ကနြော့ျရှာမှာ ပရိတျသပျမညျသူမဆို တဈယောကျငါးထောငျနဲ့ ရှိုးပှဲလာကွည့ျလို့ရပါတယျ ရှိုးပှဲလာကွည့ျသူမှနျသမြှ တဈယောငျငါးထောငျပေးမှာပါ ကနြေ့ျာမိဘတှေ
စီစငျတာပါ ထမငးျပါကြှေးမှာဖွဈလိ့ု လာစခြေိနျပါတယျ
ကနြေျာ ဘနျတဈခုလညးျထောငျတေ့ာမှာပါ
ကိုယျပိငျု ဘနျနဲ့စိုမှာ အသံက ကှမျပြူ တာနဲ့ ပွငျသှားမှာပါ ခစြျပရိတျသတျကွီးကြေးဇူးပါ အားလုံးရဲ့ကြေးဇူးဂြောင့ျ
ကနြော့ျခုလိုအောငျမငြျကြောျကွားခဲ့ရတာပါ မမေ့ပါ
မငျ်ဂလာစတေီဟာ ပုဂံရဲ့အနောကျဖကျယှနျးယှနျး
ဧရာဝတီမွဈဘေးမှာတညျရှိပွီး အပေါျဆုံးပစ်စယံ
အထိတကျခှင့ျပေးထားတဲ့ ရှားရှားပါးပါးစတေီတှထေဲက တဆူ ဖွဈတဲ့အတှကျ
ပုဂံတမွို့လုံးက ဘုရားတှကေို မှနျးလှဲပိုငျးမှာ မွငျကှငျးကယြျ(Panorama view) ဓာတျပုံရိုကျလို့ကောငျးတဲ့ နရောတခုဖွဈပါတယျ။
Tun Aung Kyaw(T.A.Kလောလောဆယ် gpမွာ postတင်ျခင်းကိုရပ်နားထားပါအုံးမည် တင်ပေးမည်ဟုေျပာထားသော၅၅၀နိပတ်တော်(အမွတ်စဉ်၂၇၀ထိရေးပြီးထားပြီ)မ်ားကိုလဲတင်မပေးနိုင်တော့သလိုgroupမွpostမ်ားကိုshareခြင့်ပိတ်တဲ့အနေနွင့်close groupထားရပါအုံးမည်😔😔😔group ကိုဖ်က်ရမလားဘယ်လိုလုပ်ရမလဲညစ်နေရတဲ့အခ်ိန်(မဖ်က်ပါဘူး)ဒါတြေကိုShareလာကြသေးတယ်နော် တော်တော်အသိတရားမရွိတဲ့လူတြေပဲ😡😡😡မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး အတြင်းရွိ ျမန္မာ့သမိုင်းတြင် အလြန်ကေ်ာ်စောသော အင်းဝျမို့ျဖစ်သည်။
မြို့သက္တမ်းမွာ ၁၉၁ နွစ္တိုင်ကြာျမင့်သည်။ ျမန္မာ့သမိုင်းတစ်လျေွာက္တြင် မင်းဆက်ပေါင်း ၃ ဆက်