Bonsai - Toprak Değişimi ve Kök Budaması
Toprak Değişimi ve Kök Budaması
Ağacımız uzun süre aynı toprak karışımında sağlıklı beslenemez. Topraktaki mineraller tükenir , su ve hava geçirgenliği azalır. Aşırı büyüyen ve yeterince hava alamayan köklerde mantarlaşma, çürüme başlayabilir.
Saksı değişiminde asıl amaç zengin toprak karışımını ve kök budamasını gerçekleştirmektir. Güzel bir bonsai için kök ve ağaç gövdesinin belirli bir oranda büyümesi sağlanmalıdır. Her saksı değişiminde köklerin yaklaşık 1/3’ü budanmalıdır. Bu sayede ağacımız çok sağlıklı bir kök sistemi oluşturabilir. Estetik açıdan bir sorun oluşturmadıkça bonsai sürekli aynı saksıda büyüme bırakılmalıdır.
Hızlı bir gelişim sergileyen ağaçlarda toprak değişimi her yıl, yaşlı ve yavaş gelişen ağaçlar ise 2-3 yıl aynı toprakla yetinebilirler. Tüm saksımız kökler tarafından doldurulduğu zaman toprak yada saksı değişimi yapılmalıdır. Genelde ilkbaharda ağacımız uyanmadan, büyüme dönemi hızlanmadan önce tamamlanmalıdır. Toprak özellikleri değişmekle beraber bonsailar humus ( orman yüzeyini kaplayan çürümüş artıklar), kum ve çiçek toprağı karışımlarını severler. İnorganik madde ihtiyacı da düşünülerek gübre verilmelidir. Büyük şehirlerimizdeki çiçekçilerde uygun karışımlar hazır olarak satılmaktadır. pH derecesi 5,5 ile 6,5 arasında olmalıdır.
– Nasıl Yapmalı ?
Bilinenin aksine toprak değişimi için mutlaka torağın iyice kuru olduğu bir dönem seçilmeli. Bu sayede kökler zarar görmeden saksıdan çıkarılabilir.
Yeni bir bonsai saksısı kullanılcaksa saksının drenaj delikleri plastik süzgeç ile kapatılmalı. Yumuşak bir telle süzgeçler sabitlenmeli. Bu sayede toprağın kaybı önlenir ayrıca ağacımızı sabitlerken de bu tel kullanıma hazır olmalıdır.
Derinliği az bir saksı seçilmişse ağacımızı sabitlemek için tel uzun bırakılmalıdır. Bonsailar her ne kadar rüzgara maruz kalmasalar bile önlem almak yararlı olacaktır.
Derin bir saksı tercih edilmişse sulama sırasında köklerinin suda kalmasını önlemek için hava boşluğu yaratacak çakıl taşları (bu amaçla kullanılabilecek materyal de olur) tabana yayılmalıdır.
Hazırlanmış olan toprak karışımı tabana eşit miktarda yayılmalıdır.
Ağacımız saksıya yerleştirilmeden önce eski toprak kalıntıları kök uçlarından temizlenmelidir. Bunun için ağaç çubuklar kullanılabilir.
Serbest kalan kök uçları 1/3 yada 1/2 oranında budanmalıdır.
Ağaç kök budamasının ardından saksının tam ortasına yerleştirilmelidir. Ağaçın kalın odunlaşmış kökleri saksı kenarından görünmelidir. Mümkünse kökler eşit aralıklarla saksıya yayılmalıdır.
Göze hoş görünmeyen inatçı bir kök olursa tabana yerleştirdiğimiz telle bağlanmalı ileride almasını istediğimiz pozisyona uygun sabitlenmelidir.
Ağacınız dengede durmuyorsa tabandaki tel ile şekildeki gibi geçici bir süre için bağlanabilir.
Boşluklar toprakla doldurulurken tahta çubuklardan yardım alınabilir. Zira köklerin her tarafı toprakla desteklenmeli. Kenarlar parmak yardımıyla bastırılmalı.