[EN] English version here

Jadąc autostradą A4 pomiędzy Opolem na Śląskiem, wielokrotnie intrygowała mnie Góra Świętej Anny. Zastanawiałem się skąd ta samotna góra znalazła się na tym płaskim terenie i dlaczego autostrada musiała akurat pójść wierzchem góry. Gdy dowiedziałem się że znajduje się tam nazistowski amfiteatr, stwierdziłem że muszę to miejsce kiedyś odwiedzić.

Góra Chełmska

Góra Chełmska to dawna nazwa Góry Świętej Anny, chociaż właściwie nie jest to góra - a duże wzniesienie. To pozostałość wulkanu który był tutaj 27 mln lat temu. W górze znajdują się złoża nefelinitu oraz wapna które były wydobywane tutaj już w XVIII wieku. To właśnie pozostałości tych kamieniołomów stały się bazą do budowy amfiteatru.

Historia Amfiteatru

Podczas III powstania Śląskiego w pobliżu doszło do zaciętych starć pomiędzy polskimi powstańcami, a niemieckimi paramilitarnymi oddziałami Freikorps. Po obu stronach poległo wiele ofiar, a teren pozostał w granicach Niemiec.

W 1934 po dojściu Hitlera do władzy, NSDAP przejęło ten teren i rozpoczęło budowę amfiteatru i mauzoleum mającego na celu upamiętnienie Niemców poległych podczas podczas III powstania śląskiego. Oczywiście jak wszystko w III Rzeszy musiało być z rozmachem i amfiteatr miał pomieścić 30 tys. ludzi.

Ponad amfiteatrem górowało mauzoleum ze szczątkami Niemców poległych w 1921. Mauzoleum dotrwało do końca wojny.

Amfiteatr w czasach III Rzeszy / by wikimedia

W 1945 gdy wojna dobiegła końca, niemieckie mauzoleum zostało rozebrane, a pozostałości wysłane do odbudowy Warszawy. Następnie ogłoszono konkurs na nowy pomnik - tym razem upamiętniający polskie ofiary tamtych walk. Konkurs na projekt pomnika wygrał Xawery Dunikowski, w trakcie pracy zmieniła się koncepcja i pomnik nie miał już tylko upamiętniać powstańców - ale wszystkich którzy walczyli o polskość śląska.

Finalnie pomnik upamiętniał już wszystko od Niemczy w 950r [sic!], po Armię Czerwoną... No cóż takie były realia PRL.

Amfiteatr dziś

Amfiteatr jest ciekawym pomysłem dla ludzi interesujących się historią i czasami (na szczęście) minionymi, jest pamiątką tamtych chorych czasów.
Chociaż na sam amfiteatr wystarczy nam z 2h (łącznie z nieczynnymi kamieniołomami), to niedaleko znajduje się Bazylika Świętej Anny, oraz rezerwat geologiczny.

Źródła:

• Wikipedia
• Tablice informacyjne na miejscu
• Wiedza własna

---

My steemitworldmap / Mój steemitworldmap